Tôi tên Thạch Sanh. Tôi vốn là con trai của Ngọc Hoàng, được phái xuống trần làm con trong một gia đình người nông dân hiền lành. Từ lúc mới sinh ra, cha tôi đã qua đời. Vài năm sau, mẹ tôi cũng mất. Kể từ đó, tôi sống một mình dưới gốc đa. Tài sản lớn nhất của tôi là lưỡi rìu mà cha để lại. Tôi còn được thiên thần dạy cho đủ loại võ nghệ cao cường.

Một hôm, tôi đang ngồi dưới gốc đa thì có người đến hỏi. Anh ta xưng là Lí Thông, làm nghề bán rượu. Anh ta còn đề nghị kết nghĩa huynh đệ với tôi. Mồ côi cha mẹ, lại thiếu thốn tình thương từ nhỏ, tôi liền đồng ý ngay. Tôi dọn đến nhà sống cùng với mẹ con Lí Thông. Hằng ngày, tôi lên rừng kiếm củi, còn Lí Thông đi bán rượu. Tôi thường tự nguyện làm giúp việc nhà.

Bỗng lần nọ, tôi đi kiếm củi trở về thì thấy trong nhà đã bày sẵn rượu thịt. Hai anh em tôi vừa ăn, vừa trò chuyện. Anh Lí Thông nói với tôi:

- Đêm nay đến lượt anh đi canh miếu thờ, nhưng còn mẻ rượu chưa xong. Vậy em chịu khó đi thay cho anh một đêm, đến sáng lại về.

Tôi nghe vậy liền đồng ý. Đêm đó, tôi đang nằm lim dim ngủ. Bỗng nhiên, một con chằn tinh lao đến định ăn thịt tôi. Tôi cầm lấy rìu đánh nhau với con quái vật. Chẳng bao lâu, lưỡi rìu của tôi đã xé xác con chằn tinh làm đôi. Con quái vật hiện nguyên hình là một con trăn khổng lồ. Tôi chặt đầu con quái vật đem về.

Khi về đến nhà, tôi gọi anh Lí Thông. Nhưng chẳng có ai ra mở cửa. Tôi chỉ nghe thấy tiếng mẹ con anh Lí Thông van xin tha mạng. Tôi lấy làm lạ, liền nói:

- Anh Lí Thông ơi, em là Thạch Sanh đây. Mau mở cửa cho em!

Lúc này, Lí Thông liền ra mở cửa. Tôi kể lại rõ mọi sự tình. Sau đó, anh ta nói với tôi:

- Đó là con vật nuôi của vua, giết nó là mang tội. Nhân lúc trời còn chưa sáng, em hãy trốn đi. Mọi việc để anh giải quyết.

Tôi từ biệt Lí Thông rồi trốn về gốc đa cũ. Một hôm, tôi đang ngồi dưới gốc đa thì nhìn thấy con đại bàng rất to đang quắp một cô gái. Tôi liền lấy cung tên bắn nó bị thương, rồi lần theo vết máu thì tìm ra hang của đại bàng.

Mấy ngày sau, dân làng mở hội rất đông vui. Tôi đến xem thì tình cờ gặp được Lí Thông. Anh ta kể cho tôi nghe việc đang tìm đại bàng để cứu công chúa. Tôi đã kể lại mọi việc cho Lí Thông nghe. Đến hang, tôi xin xuống trước. Tôi đánh nhau với đại bàng, cứu được công chúa. Nhưng Lí Thông đã ra lệnh cho quân sĩ vần đá lớn lấp kín cửa hang lại, rồi kéo nhau về.

Tôi nhận ra mình đã bị Lí Thông lừa, đành đi khắp hang để tìm lối ra. Đến cuối hang thì thấy một chàng trai bị nhốt trong cũi sắt. Tôi lấy dùng cung tên bắn tan cũi sắt cứu chàng trai. Hỏi ra mới biết chàng là con trai của vua Thủy tề. Sau đó, tôi được mời xuống Thủy cung chơi. Trước khi trở về, vua Thủy Tề còn tặng cho tôi một một cây đàn thần.

Về đến nơi, chưa rõ sự tình ra sao, tôi đã bị đám lính canh bắt vào ngục với tội ăn cắp rồi bị bắt giam vào ngục. Ở trong ngục, tôi lấy cây đàn được vua Thủy Tề tặng ra đánh. Có lẽ nhà vua nghe được tiếng đàn nên đã cho người giải tôi đến. Lí Thông cũng có mặt. Tôi đem hết mọi chuyện xảy ra kể cho vua nghe. Nhà vua giao Lí Thông cho tôi trừng trị và hứa sẽ gả công chúa cho tôi. Nể tình xưa, tôi tha cho Lí Thông được trở về quê cũ.

Lễ cưới được tổ chức linh đình thì hoàng tử các nước chư hầu trước kia bị công chúa từ hôn đem quân sang đánh. Tôi đem đàn ra gảy, tiếng đàn của tôi vừa cất lên đã khiến quân sĩ mười tám nước bủn rủn chân tay xin hàng. Tôi sai người nấu cơm thiết đãi binh sĩ. Thấy niêu cơm bé xíu, họ tỏ ý coi thường. Nhưng họ cứ ăn mãi vẫn không hết niêu cơm, mới phục rồi kéo nhau về nước. Sau này, nhà vua không có con trai nên đã truyền ngôi cho tôi.