Lược dẫn: Trương Ba là một người làm vườn hiền lành, nho nhã, có tài đánh cờ, vì sự bất cẩn của Nam Tào mà phải chết. Để Thích, một vị tiên cờ vốn thích chơi cờ với Trương Ba, đã cứu cho Trương Ba sống lại bằng cách nhập hồn Trương Ba vào xác anh hàng thịt mới qua đời. Đoạn trích dưới đây là màn đối thoại giữa Trương Ba với vợ, khi Trương Ba đã sống lại trong thân xác của anh hàng thịt.
Hồn Trương Ba: Như vậy thì suýt nữa là tôi chết hẳn bà nhỉ?
Vợ Trương Ba: May mà có ông Đế Thích...
Hồn Trương Ba: Kinh thật! Chết hẳn không được sống nữa! (Ngẫm nghĩ). Ai bảo không sợ chết là nói khoác, chứ tôi, tôi sợ lắm. Cứ nghĩ đáng nhẽ mình... là lại sợ. May quá, mình lại được sống, lại được đi lại, làm lụng, trông thấy mặt trời, được ăn những trái cây trong vườn, ngửi mùi hoa ngâu, hoa lý trước thềm, uống nước chè tươi bà nấu... Lại được bên bà, nhìn thấy bà... Sống, thật là lý thú!
Vợ Trương Ba (Rụt rè): Nhưng... nhưng... ông đã... Hồn Trương Ba: Đã khác hẳn trước, phải không? (Rầu rĩ). Bà đã quen hình vóc này của tôi chưa?
Vợ Trương Ba: Đã gần một tháng, cũng... cũng quen dần ông ạ!
Hồn Trương Ba: Vậy là sao... Tôi vẫn chưa quen được! Cái thân xác có phải bộ quần áo đâu mà dễ quen, dễ đổi. Có khi người ngoài nhìn vào còn dễ quen chứ chính bản thân mình thì... Đã gần một tháng, tôi là tôi mà cứ như không phải là tôi... Trước kia tôi đâu có biết anh hàng thịt này là ai... (Ngắm nghía lại tay chân mình). Cái thân xác cũ của tôi, tôi mang đã năm mươi năm, chứ cái thân xác cồng kềnh này (Lắc đầu).
Vợ Trương Ba. Quen dần.... nhưng mà... Lắm lúc không hiểu sao tôi vẫn nhớ tới hình vóc ông hôm qua, lại thương cho cái người nằm dưới đất ấy...
Hồn Trương Ba: Người nào? Dưới đất chỉ là cải xác. Thế mà bà bảo: Chỉ có cái hồn mới là đáng kể! Thân xác là kẻ khác nhưng hồn vẫn là mình cơ mà!
Vợ Trương Ba: Tôi hỏi thật, từ hôm mang thân anh hàng thịt, mình thấy trong người thế nào, có như xưa không?
Hồn Trương Ba: Tôi khỏi hẳn cái chứng đau lưng với bệnh hen suyễn. Người thấy khoẻ mạnh lắm. Anh hàng thịt này là người lực lưỡng to béo nhất chợ mà. Vợ Trương Ba: Giờ một bữa ông ăn tâm, chín bát cơm. Trước ông ăn yếu lầm. Mà giờ ông lại hay đôi uống rượu
Hồn Trương Ba (Ngại ngùng): Chẳng hiểu tại sao. Chắc vì anh hàng thịt nghiện rượu. Xưa tôi ghét nhất cải thứ đó! Bây giờ tôi vẫn ghét, nhưng cái thân xác tôi mang đã quen với thói cũ của nó.
Vợ Trương Ba (Ngậm ngùi): Bây giờ ông trẻ hơn xưa đến hơn hai mươi tuổi, anh hàng thịt mới ngoài ba mươi mà... Ông sức vớc như thế, mất ông còn tỉnh, tóc ông đen nhánh còn tôi đã già rồi, tôi đã là bà lão rồi...
Hồn Trương Ba: Kìa bà nó... Thì tôi có muốn thế đâu!
Vợ Trương Ba: Chiều qua ông lại sang nhà hàng thịt à?
Hồn Trương Ba: Bà vợ ông ta cứ sang đây! Bà ấy đã hiểu ra rằng tôi không phải là ông hàng thịt nhưng bà ấy vẫn khóc lóc, nài nỉ kêu rằng giờ bà ấy bơ vơ không nơi nương tựa, quán hàng thịt thà chẳng ai giúp cho! Bà ấy kể lể thâm quả, nghĩ cũng tội! Thỏi chẳng gì mình cũng mượn thân xác chồng người tạ cũng phải sang đỡ đần bà ấy ít việc nặng. Tôi lóng nghóng có biết mổ lợn đâu, nhưng cũng phải đỡ đần bà ấy một tay.
Vợ Trương Ba: Tình ông hay thương người, mà bà ấy cứ được đằng chân lân đằng đầu, mới đầu chỉ nói sang đây nhìn ông cho đỡ nhớ chồng, rồi lại lằng nhằng nhờ việc nọ kia! Mà nghe đâu người ta nói mụ ta cũng không phải người đứng đắn đâu!
Hồn Trương Ba: Ô kìa! Thì tôi có...
Vợ Trương Ba: Chồng mới chết, đã cứ sang rủ rê ông về nhà, chẳng phải không đúng đắn là gì? Phải mụ ta được cải có nhan sắc, người cứ phảy phây ra, hai con mắt lúng lạ lúng liếng....
Hồn Trương Ba: Người ta thế nào liên quan gì đến tôi, bà rõ lần thần!
Vợ Trương Ba: Văng, tôi lần thần, tôi già rồi mà..
. Hồn Trương Ba: Mình thật là... (Buồn bực). Xưa nay có bao giờ mình nói năng như vậy với tôi đâu!
(Trích Hồn Trương Ba, da hàng thịt, Lưu Quang Vũ, in trong Lưu Quang Vũ - Tuyển tập kịch, Nxb Sân khâu, Hà Nội 1994)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Những nhân vật nào xuất hiện trong đoạn trích ?
Câu 2. Dựa vào phần lược dẫn và đoạn trích, hãy cho biết ai là người đã làm cho Trương Ba sống lại? thân xác của anh hàng thịt?
Câu 3. Trương Ba đã có những sự thay đổi gì khi sống trong
Câu 4. Dựa vào đoạn trích, hãy cho biết nhân vật Trương Ba đang phải sống trong hoàn cảnh đặc biệt
nào?
Câu 5. Vợ Trương Ba bộc lộ thái độ gì khi thấy chồng sống trong thân xác anh hàng thịt?
Câu 6. Bạn hãy lí giải vì sao vợ Trương Ba không hoàn toàn vui khi Trương Ba sống lại trong thân xác
anh hàng thịt?
Câu 7. Theo bạn, hai hình tượng hồn Trương Ba và xác anh hàng thịt trong đoạn trích được dùng để biểu tượng cho điều gì
Câu 8. Từ nội dung đoạn trích, bạn có suy nghĩ gì về sức mạnh của tiếng nói bản năng? (Viết khoảng 5-7 dòng)