Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn là những khái niệm quan trọng trong sinh thái học, mô tả mối quan hệ giữa các sinh vật trong một hệ sinh thái.

Chuỗi thức ăn là một chuỗi liên kết các sinh vật, trong đó mỗi sinh vật ăn sinh vật khác và được sinh vật khác ăn. Nó thể hiện sự chuyển dịch năng lượng và vật chất từ sinh vật này sang sinh vật khác.

Lưới thức ăn là một mô hình phức tạp hơn, thể hiện nhiều chuỗi thức ăn được kết nối với nhau trong một hệ sinh thái. Trong lưới thức ăn, các sinh vật có thể đóng nhiều vai trò khác nhau, vừa là sinh vật tiêu thụ, vừa là sinh vật bị tiêu thụ.

Ví dụ về chuỗi và lưới thức ăn trong các hệ sinh thái:

1. Cánh đồng lúa:

   • Chuỗi thức ăn: Lúa → Chuột → Rắn → Diệc
   • Lưới thức ăn: Lúa → Chuột → Rắn, Diệc; Lúa → Châu chấu → Diệc

2. Cánh đồng rau:

   • Chuỗi thức ăn: Rau → Sâu bọ → Chim
   • Lưới thức ăn: Rau → Sâu bọ → Chim, Nhện; Rau → Châu chấu → Nhện

3. Ao hồ:

   • Chuỗi thức ăn: Tảo → Động vật phù du → Cá → Chim cá
   • Lưới thức ăn: Tảo → Động vật phù du → Cá, Ếch; Tảo → Cá → Chim cá