(Lược đoạn mở đầu: Lượng cùng tiểu đội lính pháo binh về làng Đằng đóng quân trong những ngày đầu kháng chiến

(Lược đoạn mở đầu: Lượng cùng tiểu đội lính pháo binh về làng Đằng đóng quân trong những ngày đầu kháng chiến. Họ xin ở nhờ nhà một bà cụ nghèo. Nhà chỉ có hai mẹ con, cô con gái là du kích, tên Thận...)

Chúng tôi đồng quản trong làng, cấu trúc trận địa phòng ngự xong thì giặc tràn tới. Chúng từ các làng mạn trên thị xã tiến xuống. Tiếng súng cối nổ từ sáng sớm. Trên mê đường cái, xe cộ, súng ống, lính Tây, lính ngụy bắt đầu dàn đội hình chuẩn bị tiến vào làng. Trong bữa cơm liên hoan, quân dân ở sân đình, các cụ phụ lão cùng ban chỉ huy bộ đội đã chỉ tay về hướng địch mà thề sống chết có nhau. Đơn vị chúng tôi hôm đó phòng ngư cổ thủ. Gần hai trăm đồng bào không chịu tản cư, cương quyết ở lại cũng bộ

đội đánh giặc. Đội du kích xã bảm sát bên từng hỗ chiến đấu của chúng tôi. Gần chiều, các làng xung quanh trông thấy lửa bốc lên từ lũy tre làng Đằng. Địch đã chiếm được nữa làng. Tôi bị thương nặng. Địch xung phong vào lối ngõ nhà Thận, nhà tôi ở. Lúc trông thấy những bóng áo trắng của lính Tây lấp ló sau cái ngõ trống, tôi bảo Thận: "Cô quay lại phía sau xem đồng bào còn ai thì dắt xuống hầm, mau!" Thận không nghe. Cô chỉ có một thanh mã tấu, liền vứt thanh mã tấu xuống, nhặt lấy cây tiểu liên của tôi bắn chết một tên địch rồi công tôi lui về phía sau. Đêm ấy, đơn vị chúng tôi phá vòng vây thoát ra ngoài. Trừ một số du kích ở lại bám sát địch, nhân dân lại gồng gánh ra đi theo bộ đội. Một hàng cảng thương bình từ sân đình theo con ngỏi sau làng lặng lẽ tiến ra bờ sông Thong. Tôi nằm trên chiếc võng bà mẹ Thận thường hay nằm. Người cảng tôi đêm ấy chẳng phải ai khác lại chỉnh là Thận. Năm năm rồi, lúc nào tôi cũng như trông thấy một mép khăn mỏ quạ bay lất phất trên cải cổ cao rám nắng, và thanh mã tấu in hằn xuống một bên vai ảo nàu cứ đánh lách cách bên thanh đòn khiêng.

[...] Đêm ấy trời chưa lạnh lắm. Không có sóng nhưng tôi vẫn nghe tiếng róc rách dưới lưng. Bầu trời đỏ lửa, nhưng vẫn đầy sao. Mỗi vì sao như những con mắt nhấp nháy nhìn chúng tôi. Thận đỡ tôi nằm trên tẩm văn lát mạn đò. Giữa trời sao khuya, một đôi mắt đen và to khẽ chớp. Tìm tôi đập rộn lên trong cái chớp mắt ấy. Thận cẩn thận gài lại mép chăn cho tỏi rồi củi xuống, sát hơn: "Anh chóng lành để trở về giết thật nhiều giặc nhé - Anh đừng quên em!" Tôi thò tay ra ngoài mép chăn nắm chặt lấy bàn tay ram ráp bụi cát và ấm áp. Thận nhẹ nhàng xô đỏ ra. Tôi nằm dưới đò, nghe tiếng sóng Thong vỗ nhè nhẹ và nhìn theo cải bóng bẻ nhỏ của cô du kích đi khuất trong những vạt lúa đang trỗ. Tôi phỏng đoản sáng ngày mai địch lại tiếp tục còn lớn.

(Lược một đoạn: Nhân vật tôi kể lại lần về làng Đằng tìm gia đình Thận. Nhà Thận bị giặc đốt, chưa kịp dựng lại. Hai mẹ con đi nơi khác. Nhân vật tôi viết lại mấy chữ rồi gải vào gốc cây mai với hi vọng một ngày Thận sẽ về và nhận được tin mình.

Cuối cùng nhân vật tôi cũng tìm được Thận sau năm năm) [...] Chúng tôi gặp nhau quả đột ngột. Cổ tôi như bị nghẹn. Dưới ánh sao lờ mở, tôi khao khát ngắm khuôn mặt Thận và để cho tình yêu giấu kín bấy lâu tự nó trào lên trong lòng mình. Chúng tôi đều mừng và xúc động không nói nên lời ... Thận châm một ngọn đèn nhỏ. Bên ảnh đên, tôi thấy khuôn ngực Thận phập phồng. Tôi biết Thận đang xúc động. Tôi thương Thận quả! Mới mấy năm mà trông Thận gầy và già đi nhiều. Đội mắt ngày xưa trong sảng bảy giờ đã thâm quầng, hẳn lên những nét lo nghĩ. Gương mặt trải xoan hiền hậu cũng trở nên rần rồi và cương nghị.

Tôi không biết hỏi chuyện gì trước với Thận. Thời gian chúng tôi xa nhau có bao nhiêu chuyện xảy ra.

Bây giờ nhà ta ở đâu, em? – Tôi buột miệng hỏi.

- Em ở nhiều nơi, thỉnh thoảng mới tạt về nhà.
Vậy mẹ ở đâu?
Mẹ mất rồi!
-Sao?
- Chúng nó giết mẹ rồi, anh ạ!
Tôi ôm khẩu súng vào lòng, đầu óc choáng váng. Tôi hỏi thêm:
- Bảy giờ em làm gì?
Thận ngồi sát tôi hơn:
- Em hoạt động cho đoàn thể
- Em được kết nạp vào Đảng rồi ư? Vâng.
Tôi đặt bàn tay lên bên vai gầy gò của Thận - một người đồng chỉ - và nhìn ra ngoài. Bên ngoài bóng đêm vẫn dày đặc... 
(Trích Nhành mai, Nguyễn Minh Châu, Tuyển tập truyện ngắn,NXB Văn học, 2006).
Phần II:
C1: Viết 1 bài văn phân tích vẻ đẹp của nhân vật chiến sĩ Lượng trong đoạn trích trên