. Mở bài
Giới thiệu và dẫn dắt vào vấn đề cần nghị luận: câu nói: “Trí tuệ giàu lên nhờ cái nó nhận được. Con tim giàu lên nhờ cái nó cho đi” (Vích-to Huy-gô).
2. Thân bài
a. Giải thích
Trí tuệ giàu lên nhờ cái nó nhận được: đề cao vai trò của việc học tập, tiếp thu, tích lũy kiến thức đối với phát triển bản thân. Cái nhận được ở đây là những tinh hoa kiến thức được chắt lọc từ bao đời nay.
Con tim giàu lên nhờ cái nó cho đi: vế này đề cao vai trò của tình cảm, đời sống nội tâm của con người. Muốn có một trái tim nồng hậu thì phải biết yêu thương và cho đi.
→ Câu nói đề cao vai trò của việc tích lũy kiến thức và sống yêu thương.
b. Phân tích
Điều mà trí tuệ “nhận được” chính là kho tàng tri thức của nhân loại sau quá trình chính là quá trình học tập, tiếp nhận kiến thức, kĩ năng, từ đó làm giàu vốn hiểu biết của bản thân và nâng tầm trí tuệ. Khi tích lũy được nhiều kĩ năng, kiến thức, kinh nghiệm thì trình độ, sự hiểu biết và trí tuệ của con người ngày càng được nâng cao.
Đời sống tâm hồn cần được bồi đắp, nuôi dưỡng bằng sự quan tâm, chăm sóc, sẻ chia. Cho đi tình cảm, cảm xúc, tình yêu thương, sự đồng cảm trong mối quan hệ giữa người với người, trái tim của con người sẽ càng ấm áp, hạnh phúc hơn và giàu có, phong phú hơn về mặt tình cảm, cảm xúc để nuôi dưỡng tâm hồn.
→ Sự giàu lên của trí tuệ và sự giàu lên của con tim luôn có mối quan hệ tác động qua lại. Khi có trí tuệ sáng suốt, chúng ta sẽ có cơ hội và khả năng thực hiện những điều có ích cho người khác. Ngược lại, khi có trái tim giàu lòng yêu thương và nhân ái, con người sẽ biết vận dụng trí tuệ để tạo nên những điều diệu kì.
c. Chứng minh
Học sinh tự lấy dẫn chứng về những con người vừa có tài, vừa có đức để minh họa cho bài làm văn của mình.
d. Phản đề
Tuy nhiên, trong xã hội vẫn còn có nhiều người không chịu khó học hỏi, tích lũy kiến thức để nâng cao giá trị bản thân. Lại có những người sống lạnh lùng, ích kỉ, chỉ thích nhận lại mà không muốn cho đi, không muốn yêu thương, san sẻ, giúp đỡ những người xung quanh,… Những người này thật đáng chỉ trích và cần thay đổi cách sống của bản thân.
e. Liên hệ bản thân
Là người học sinh, chủ nhân tương lai của đất nước, chúng ta cần trau dồi, hoàn thiện bản thân không chỉ về kiến thức mà còn về đạo đức. Nỗ lực học tập để trở nên giỏi giang, bên cạnh đó cũng cần sống yêu thương, chan hòa với mọi người xung quanh, sẵn sàng giúp đỡ, cho đi để cuộc sống thêm tốt đẹp hơn.
3. Kết bài
Khái quát lại vấn đề nghị luận: câu nói: “Trí tuệ giàu lên nhờ cái nó nhận được. Con tim giàu lên nhờ cái nó cho đi” (Vích-to Huy-gô).