Để phân tích giá trị của một số từ và tổ hợp từ phủ định trong các đoạn thơ đã được trích dẫn, chúng ta hãy xem xét từng ví dụ cụ thể.

### 1. Ví dụ từ bài **"Tràng Giang"** - Huy Cận
- **Từ phủ định: "Không"**
- **Câu văn:** "Mênh mông không một chuyến đò ngang"
- **Phân tích giá trị:** Từ "không" ở đây thể hiện một trạng thái trống vắng, thiếu thốn, đồng thời nhấn mạnh sự tĩnh lặng, hiu quạnh của không gian, làm nổi bật cảm giác cô đơn của nhân vật trữ tình. Hình ảnh "không một chuyến đò" gợi lên sự xa cách, lạc lõng giữa thiên nhiên mênh mông, có thể hàm ý về sự mất mát, không có sự giao tiếp hay liên kết, từ đó tạo nên nỗi buồn và tâm trạng bất an của người đứng trước dòng sông.

- **Từ phủ định: "Không" (lần thứ hai)**
- **Câu văn:** "Không cầu gợi chút niềm thân mật"
- **Phân tích giá trị:** Cũng từ "không", nhưng ở đây nó càng nhấn mạnh hơn về sự thiếu thốn và sự tuyệt vọng trong mối quan hệ xã hội. Từ "cầu" trong ngữ cảnh này không chỉ là mong muốn mà còn thể hiện một trạng thái không còn hy vọng. Điều này làm cho nhân vật cảm thấy lẻ loi hơn khi không có bất kỳ một sự kết nối nào với người khác.

### 2. Ví dụ từ bài **"Đêm sao sáng"** - Nguyễn Bính
- **Từ phủ định: "Chẳng"**
- **Câu văn:** "Sao đêm chung sáng chẳng chia miền"
- **Phân tích giá trị:** Từ "chẳng" mang đến một cảm giác khẳng định về sự kết nối giữa các vì sao, nhưng đồng thời lại nhấn mạnh rằng dẫu ánh sáng của nhiều ngôi sao nhưng nó vẫn không đủ để tạo ra sự gần gũi, điều này phản ánh một sự ngăn cách trong tình cảm hoặc sự không thể chia sẻ. Cái "không chia miền" cho thấy rằng sự kết nối không chỉ là về không gian mà còn về mặt tâm hồn, thể hiện nỗi nhớ và sự đơn độc.

- **Từ phủ định: "Chẳng" (lần thứ hai)**
- **Câu văn:** "Anh chẳng đêm nào chẳng nhớ em"
- **Phân tích giá trị:** Ở đây, từ "chẳng" thể hiện một khẳng định mạnh mẽ về nỗi nhớ. Mặc dù có hai lần phủ định, nhưng chúng lại tạo ra một sự khẳng định chắc chắn rằng nhân vật lúc nào cũng nhớ đến người yêu. Điều này thể hiện nỗi đau và sự chân thành trong tình cảm của anh.

### 3. Ví dụ từ bài **"Nhớ rừng"** - Thế Lữ
- **Từ phủ định: "Nào"**
- **Câu văn:** "Nào đâu những đêm vàng"
- **Phân tích giá trị:** Từ "nào" ở đây không chỉ là một từ chỉ sự phủ định mà nó còn thể hiện sự tiếc nuối, thảng thốt, dường như là một lời hỏi ngược lại với chính mình về những kỷ niệm đã qua. Cách diễn đạt này mang lại một cảm giác mạnh mẽ về sự mất mát.

Đến đây, ta nhận ra rằng các từ và cụm từ phủ định không chỉ mang giá trị ngữ nghĩa đơn thuần mà còn góp phần tạo dựng bức tranh tâm lý, tâm trạng đa chiều của nhân vật trong từng bài thơ. Các từ phủ định như “không”, “chẳng”, “nào” không chỉ tạo lên sự tương phản mà còn kêu gọi tâm tư, tình cảm sâu sắc của con người trong những hoàn cảnh cụ thể.