Câu 1: Đặc điểm của thể thơ song thất lục bát trong khổ thơ:

• Thể thơ: Thơ Song thất lục bát là một thể thơ truyền thống của Việt Nam, kết hợp giữa câu bảy chữ (thất ngôn) và câu sáu chữ (lục bát).
• Đặc điểm:
  • Câu 1 và 2: Câu bảy chữ (Song thất): "Đèn có biết dường bằng chẳng biết", "Buồn rầu nói chẳng nên lời".
  • Câu 3 và 4: Câu sáu chữ (Lục bát): "Hoa đèn kia với bóng người khá thương", "Gà eo óc gáy sương năm trống".
  • Câu 5 và 6: Câu bảy chữ (Song thất): "Hoè phất phơ rủ bóng bốn bên", "Khắc giờ đằng đẳng như niên".
  • Câu 7 và 8: Câu sáu chữ (Lục bát): "Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa".

Câu 2: Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ là ai? Đang ở trong khoảng thời gian và không gian nào?

• Nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ là một người con gái, đang cảm thấy cô đơn, buồn bã và sầu muộn.
• Khoảng thời gian: Đoạn thơ diễn ra vào đêm khuya, với hình ảnh gà gáy sương, cho thấy thời gian là trong khoảng đêm và sáng sớm.
• Không gian: Không gian là một nơi vắng vẻ, có ánh đèn, hoa đèn, và hình ảnh gà gáy, hoè phất phơ, tạo nên một khung cảnh buồn bã và đơn độc.

Câu 3: Tìm những từ ngữ miêu tả tâm trạng của nhân vật trữ tình và nhận xét khái quát về tâm trạng của nhân vật trữ tình trong suốt đoạn thơ:

• Từ ngữ miêu tả tâm trạng:

  • "Bi thiết": Buồn bã, đau khổ.
  • "Buồn rầu": Cảm giác u sầu.
  • "Mối sầu dằng dặc": Nỗi buồn kéo dài, không dứt.
  • "Tựa miền biển xa": Nỗi buồn rộng lớn và xa xăm.

• Nhận xét khái quát: Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ là một nỗi buồn sâu lắng, kéo dài và không thể diễn tả hết bằng lời. Sự cô đơn, u sầu được thể hiện rõ qua hình ảnh đèn, hoa đèn, và cảnh vật xung quanh. Nỗi buồn như một "biển xa" rộng lớn, không thể dễ dàng vượt qua hoặc quên lãng.

Câu 4: Tìm một biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ và phân tích tác dụng:

• Biện pháp tu từ: So sánh và nhân hóa.

  • So sánh: "Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa." Ở đây, nỗi buồn được so sánh với biển xa để thể hiện sự rộng lớn và kéo dài của nó.
  • Nhân hóa: "Đèn có biết dường bằng chẳng biết." Ở đây, đèn được nhân hóa, như thể có khả năng hiểu biết và cảm nhận, nhằm làm nổi bật sự cô đơn và nỗi buồn của nhân vật trữ tình.

• Tác dụng: Biện pháp so sánh và nhân hóa giúp tăng cường cảm xúc của nỗi buồn, làm cho nó trở nên cụ thể và dễ cảm nhận hơn. So sánh nỗi buồn với biển xa giúp làm nổi bật mức độ sâu rộng của nỗi sầu muộn, còn việc nhân hóa đèn tạo ra sự đồng cảm với nỗi đau của nhân vật, nhấn mạnh sự cô đơn của họ.