Khổ thơ 1:

• Biện pháp tu từ: Nhân hóa, ẩn dụ
• Phân tích:
  • Nhân hóa: "Áo cũ rồi, mỗi ngày thêm ngắn" - Tác giả đã nhân hóa chiếc áo cũ, khiến nó trở nên có hồn, có sự sống. Việc áo cũ "thêm ngắn" mỗi ngày gợi lên hình ảnh thời gian trôi qua nhanh chóng, tuổi thơ dần khép lại.
  • Ẩn dụ: "Chỉ đứt sờn màu bạc hai vai" - Hình ảnh những vết sờn màu bạc trên vai áo được ẩn dụ cho những dấu vết của thời gian, của những kỷ niệm đã qua.
  • Tác dụng: Các biện pháp tu từ này giúp cho hình ảnh chiếc áo cũ trở nên sinh động, gợi cảm. Đồng thời, chúng cũng khơi gợi những cảm xúc sâu lắng về tình yêu thương, sự trân trọng đối với quá khứ.

Khổ thơ 2:

• Biện pháp tu từ: Điệp từ, đối lập
• Phân tích:
  • Điệp từ: "Mẹ" được lặp lại nhiều lần, nhấn mạnh vai trò quan trọng của người mẹ trong cuộc đời của người con.
  • Đối lập: "Mẹ vá áo mới biết con chóng lớn" - Câu thơ thể hiện sự đối lập giữa sự khéo léo, tỉ mỉ của người mẹ và sự lớn khôn nhanh chóng của người con.
  • Tác dụng: Điệp từ "Mẹ" tạo nên nhịp điệu đều đặn, nhấn mạnh tình cảm sâu nặng của người con dành cho mẹ. Câu thơ đối lập gợi lên sự trân trọng, biết ơn đối với công lao của mẹ.

Tác dụng chung của các biện pháp tu từ trong cả hai khổ thơ:

• Tăng sức gợi hình, gợi cảm: Các biện pháp tu từ giúp cho hình ảnh chiếc áo cũ, người mẹ trở nên sinh động, cụ thể hơn, từ đó khơi gợi những cảm xúc sâu lắng trong lòng người đọc.
• Nhấn mạnh tình cảm: Các biện pháp tu từ giúp tác giả nhấn mạnh tình cảm sâu sắc, chân thành của người con đối với mẹ và những kỷ niệm tuổi thơ.
• Tạo nên âm hưởng trầm lắng, sâu lắng: Các biện pháp tu từ giúp cho đoạn thơ có một âm hưởng trầm lắng, sâu lắng, gợi lên sự suy tư, hồi tưởng.