Câu 1:

a. Đoạn văn trên trích từ văn bản nào? Tác giả là ai?

• Đoạn văn này trích từ tác phẩm "Sống chết mặc bay" của nhà văn Phạm Duy Tốn.

b. Xác định và nêu tác dụng của câu đặc biệt có trong đoạn văn?

• Câu đặc biệt: "Này, này đề vỡ mặc đê, nước sông dù nguy không bằng nước bài cao thấp."
• Tác dụng:
  • Gọi đáp: Tạo cảm giác như tác giả đang trực tiếp gọi, quát mắng những kẻ vô trách nhiệm.
  • Nhấn mạnh: Câu nói ngắn gọn, súc tích nhưng lại nhấn mạnh thái độ vô tâm, thờ ơ của quan phụ mẫu trước cảnh dân chúng lầm than.
  • Tạo nhịp điệu: Câu đặc biệt được đặt ở đầu câu, tạo ra một nhịp điệu gấp gáp, thể hiện sự bức xúc của người dân.

c. Em có cảm nhận gì về nhân vật quan phụ mẫu ở trong truyện?

• Quan phụ mẫu trong đoạn trích là hình ảnh tiêu biểu cho tầng lớp quan lại vô trách nhiệm, tham lam, chỉ biết hưởng thụ. Chúng ta có thể thấy rõ điều đó qua những hành động và lời nói của nhân vật:
  • Vô tâm: Không quan tâm đến tính mạng của dân chúng, mặc kệ đê vỡ, nước ngập.
  • Tham lam: Chỉ lo hưởng thụ cuộc sống xa hoa trong đình, không quan tâm đến nỗi khổ của người dân.
  • Độc ác: Sẵn sàng đổ lỗi cho dân, bắt dân phải chịu trách nhiệm cho những sai lầm của mình.

Câu 2:

• Tìm và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu in đậm:

  • Các biện pháp tu từ: điệp từ "không", liệt kê, tăng tiến.
  • Tác dụng:
    • Nhấn mạnh: Việc lặp lại từ "không" và liệt kê các hành động tàn bạo của kẻ thù nhằm nhấn mạnh sự tàn ác, độc ác của chúng.
    • Tăng cường hiệu quả biểu đạt: Câu thơ sử dụng hình ảnh so sánh mạnh mẽ (điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung) để thể hiện sự đau khổ, hi sinh của người chiến sĩ.
    • Gây ấn tượng mạnh: Qua những hình ảnh này, người đọc cảm nhận được ý chí sắt đá, tinh thần bất khuất của người chiến sĩ cách mạng.

• Câu thơ thể hiện tinh thần gì của người chiến sĩ?

  • Câu thơ thể hiện tinh thần bất khuất, kiên cường của người chiến sĩ cách mạng. Dù kẻ thù có dùng mọi thủ đoạn tàn bạo, người chiến sĩ vẫn không hề nao núng, vẫn luôn hướng về phía trước.

Câu 3:

• Giải thích câu tục ngữ "Thương người như thể thương thân":

  • Nghĩa đen: Yêu thương người khác như yêu thương chính bản thân mình.
  • Nghĩa bóng: Khuyên chúng ta phải có lòng nhân ái, biết quan tâm, chia sẻ với những người xung quanh, đặc biệt là những người khó khăn, hoạn nạn.
  • Ý nghĩa: Câu tục ngữ nhấn mạnh tầm quan trọng của tình yêu thương, sự chia sẻ trong cuộc sống. Nó là nền tảng để xây dựng một xã hội đoàn kết, tương trợ.