Đề tài của câu chuyện "Chức Pha sử" trong tiểu thuyết "Đền tản viên" của tác giả Nguyễn Du là về việc thể hiện lòng trung hiếu và lòng hiếu khách trong xã hội phong kiến thời đó. Câu chuyện lấy bối cảnh xã hội nước Nam bộ thời Lý, trình bày cuộc sống và tâm trạng của nhân vật chính là Phaen, một người con trai hiếu thảo.

Phaen được biết đến với lòng trung hiếu cao đẹp và lòng hiếu khách sâu sắc. Anh ta dành tình cảm mãnh liệt cho bố mẹ, chịu đựng những khó khăn để thực hiện lời của mẹ mình, thể hiện trung hiếu với gia đình. Đồng thời, Phaen cũng thể hiện lòng hiếu khách khi quản gia của vương phủ ra tù, anh đã ân cần chăm sóc và động viên quản gia, thể hiện tinh thần nhân đạo và lòng nhân ái.

Thông qua "Chức Phaen sử", tác giả Nguyễn Du đã tạo dựng một hình ảnh nhân vật trung dung, tốt bụng, đặt lên tâm hồn sâu sắc nhưng cũng sống động và sâu lắng trong đó là lòng trung hiếu và lòng hiếu khách, nhấn mạnh giá trị đạo đức truyền thống trong xã hội Việt Nam.