1. Bối cảnh và hoàn cảnh sống: Lão Hạc là một người nông dân nghèo, sống một mình trong một ngôi nhà tranh ở một làng quê nghèo. Ông đã trải qua nhiều khó khăn trong cuộc sống và mất hết người thân, chỉ còn lại một con chó làm bạn đồng hành.

2. Tính cách và đặc điểm:

• Lòng tự trọng cao: Lão Hạc là người có lòng tự trọng và phẩm giá rất cao. Dù nghèo đói, ông không muốn phụ thuộc vào người khác hoặc xin ăn. Ông muốn tự mình sống và làm chủ số phận của mình, ngay cả khi đó là những điều nhỏ nhặt như chăm sóc cho con chó của mình.

• Tình yêu thương sâu sắc: Tình cảm của Lão Hạc dành cho con chó của mình rất chân thành. Con chó không chỉ là bạn đồng hành mà còn là niềm an ủi duy nhất của ông trong những năm tháng cuối đời. Ông chăm sóc nó bằng tất cả tình yêu và sự tận tâm, thể hiện sự nhân ái và tình cảm sâu sắc.

• Tinh thần tự lập: Dù rất nghèo, Lão Hạc luôn tìm cách tự lo liệu cho bản thân. Ông cố gắng làm việc và duy trì cuộc sống với những gì mình có. Ông không muốn làm gánh nặng cho người khác và giữ cho mình một sự độc lập dù là rất nhỏ bé.

3. Cách ứng xử và hành động:

• Quyết định đau lòng: Trong truyện, khi không còn khả năng nuôi con chó và bản thân cũng đang gặp khó khăn, Lão Hạc quyết định tự kết thúc cuộc đời của mình. Đây là một hành động đau lòng nhưng cho thấy sự tuyệt vọng và sự quyết tâm giữ gìn phẩm giá của mình đến cùng.

1. Lòng tự trọng và phẩm giá: Lão Hạc không chấp nhận sự giúp đỡ từ người khác khi có thể tự mình lo liệu. Đây là một đặc điểm đáng học tập vì nó thể hiện sự tự tôn và lòng tự trọng cao, điều mà nhiều người cần phải có trong cuộc sống.

2. Tình yêu thương và sự tận tâm: Tình cảm của Lão Hạc dành cho con chó là một bài học về lòng yêu thương và sự tận tâm. Dù hoàn cảnh khó khăn, ông vẫn dành tất cả tình cảm và chăm sóc cho người bạn đồng hành của mình, điều này cho thấy sự nhân ái và lòng nhân ái sâu sắc.

3. Tinh thần tự lập: Lão Hạc không muốn trở thành gánh nặng cho người khác và luôn cố gắng tự mình duy trì cuộc sống. Điều này dạy chúng ta về tầm quan trọng của sự tự lập và nỗ lực không ngừng để vượt qua khó khăn.

4. Sự quyết tâm và kiên cường: Dù trải qua nhiều đau khổ, Lão Hạc vẫn giữ vững tinh thần và không dễ dàng bỏ cuộc. Sự kiên cường của ông là một phẩm chất quý giá, giúp chúng ta hiểu rằng trong cuộc sống, ngay cả khi đối mặt với những thử thách lớn, chúng ta vẫn có thể tìm thấy sức mạnh để tiếp tục.

Lão Hạc là một nhân vật đáng kính và đáng học tập vì sự tự trọng, tình yêu thương, và tinh thần tự lập của ông. Những đặc điểm này không chỉ tạo nên một nhân vật sâu sắc trong văn học mà còn là những bài học quý giá cho cuộc sống thực tế.

Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, có rất nhiều câu chuyện cổ tích hay, để lại nhiều bài học sâu sắc và ý nghĩa. Truyện Tấm Cám là một trong số những tác phẩm như thế, nhân vật cô Tấm là điển hình cho vẻ đẹp của phụ nữ Việt Nam, vừa đẹp người lại đẹp nết, dù sống trong hoàn cảnh khó khăn nhưng vẫn giữ được tính cách nhân hậu, đảm đang, chính vì thế nàng đã có được hạnh phúc sau cùng.

Xây dựng lên Tấm là một cô gái mồ côi cha mẹ, phải sống với mẹ con dì ghẻ. Tấm bị bắt làm việc vất vả, nặng nhọc và bị đối xử bất công. Có thể nhận thấy được chính với hoàn cảnh Tấm tiêu biểu cho hoàn cảnh của người con riêng trong chuyện cổ tích. Thế nhưng Tấm lại có phẩm chất hiền lành, chăm chỉ chịu thương chịu khó. Tấm chính là hiện thân cho cái thiện, cái đẹp ở người lao động. Hình ảnh cô Tấm hiền lành chăm chỉ là thế nhưng phải chịu đựng, cam chịu sự đày đọa bất công của mẹ con Cám. Tấm đã phải làm việc vất vả còn Cám thì được nuông chiều. Giỏ tép do chính Tấm bắt cực nhọc lại bị Cám cướp mất, chính Cám đã cướp đi thành quả lao động của Tấm. Cho đến khi cả khi làng mở hội thì Tấm cũng ngoan ngoãn làm theo lời dì dặn mà không cãi lại cũng không dám chốn đi. Lúc này đây thì Tấm lại khóc và con người hiền lành ấy cũng được bụt giúp đỡ, khi Tấm đã trở thành hoàng hậu thì Tấm vẫn bị mẹ con Cám hãm hại hết lần này đến lần khác. Với ngôi vị hoàng hậu và cuộc sống giàu sang cũng chưa đủ để cứu Tấm khỏi âm mưu hãm hại của dì ghẻ. Thế rồi không chỉ thế Tấm đã rất nhiều lần chết đi sống lại và hóa thân vào nhiều thứ từ hóa thân thành chim vàng anh, rồi thành cây xoan đào, hay cũng là hiện hình vào khung cửi rồi vào quả thị và trở thành người. Cô Tấm luôn luôn phản kháng quyết liệt hóa thân và hồi sinh để đấu tranh giành sự sống và hạnh phúc.

Hình ảnh đẹp của Tấm mà giúp chúng ta hiểu hơn phần nào cuộc sống của người lao động trong xã hội cũ. Những con người này thấp cổ bé họng và bỗng nhiên bị trà đạp bất công và không có quyền nói lên tiếng nói của mình. Chính vì thế mà họ gửi những ước mơ của mình, niềm tin vào cuộc sống tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn vào trong cổ tích bình chứa ước mơ của dân gian xưa.