Câu 1: Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt.

• Thể thơ: Bài thơ này được viết theo thể thơ tự do (không theo quy tắc về số lượng chữ trong mỗi dòng hay số lượng dòng trong mỗi khổ thơ).
• Phương thức biểu đạt: Bài thơ chủ yếu sử dụng biểu cảm để diễn tả tình cảm sâu sắc của tác giả đối với con sông quê hương và những kỷ niệm gắn bó với nơi đó.

Câu 2: Chỉ ra và nêu tác dụng các biện pháp tu từ trong văn bản.

• Khổ 1:

  • Nhân hóa: "Nước gương trong soi tóc những hàng tre"
    • Tác dụng: Tạo hình ảnh sinh động và gợi cảm giác gần gũi, thân thuộc, làm cho con sông và hàng tre trở nên sống động hơn.
  • So sánh: "Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè"
    • Tác dụng: So sánh tâm hồn tác giả với buổi trưa hè để thể hiện sự sáng tỏ, ấm áp và bình yên trong cảm xúc của tác giả.

• Khổ 2:

  • Điệp từ: "Giữ" trong "Chẳng biết nước có giữ ngày, giữ tháng"
    • Tác dụng: Nhấn mạnh sự bền bỉ và khả năng lưu giữ của con sông đối với thời gian và kỷ niệm.
  • Ẩn dụ: "Sông của tuổi trẻ"
    • Tác dụng: Con sông được ẩn dụ như một biểu tượng của tuổi trẻ, gợi nhắc về những kỷ niệm đẹp đẽ và cảm xúc tươi mới trong thời gian đó.

• Khổ 3:

  • Nhân hóa: "Sông mở nước ôm tôi vào dạ"
    • Tác dụng: Tạo hình ảnh gợi cảm giác gần gũi, thân thuộc và ấm áp, cho thấy mối quan hệ gắn bó giữa tác giả và con sông.
  • Điệp ngữ: "Sông của quê hương, sông của tuổi trẻ"
    • Tác dụng: Nhấn mạnh và khẳng định vai trò quan trọng của con sông trong cuộc đời và ký ức của tác giả.

• Câu a: "Ta trở về với cảm xúc ngọt ngào / Có cô Tấm trong lời ru của mẹ."

  • Biện pháp tu từ: Ẩn dụ
    • Tác dụng: "Cô Tấm" được dùng để gợi liên tưởng đến hình ảnh của sự yêu thương và dịu dàng trong lời ru của mẹ, làm tăng giá trị tình cảm và ý nghĩa sâu sắc của lời ru.

• Câu b: "Nhiều năm xa trái tim vẫn khắc ghi. / Về mảnh đất khi xưa mình khôn lớn."

  • Biện pháp tu từ: Nhân hóa
    • Tác dụng: "Trái tim vẫn khắc ghi" thể hiện sự gắn bó sâu sắc và tình cảm bền vững với mảnh đất quê hương, dù đã xa cách nhiều năm, làm nổi bật sự nhớ nhung và tình cảm chân thành.