Các đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam ( 1945- 1975):

- Văn học vận động theo khuynh hướng cách mạng hóa

    + Phản ánh cuộc đấu tranh, kháng chiến, cổ vũ tinh thần chiến đấu

    + Tái hiện các chặng đường lịch sử, nhiệm vụ chính trị qua các đề tài: Tổ quốc, xã hội chủ nghĩa…

- Nền văn học hướng tới đại chúng

    + Cảm hứng đất nước của nhân dân

    + Các tác giả quan tâm tới đời sống của người lao động, nỗi khổ của người nghèo.

    + Dung lượng ngắn gọn, chủ đề rõ ràng, ngôn ngữ dễ thuộc, dễ nhớ

- Khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn

    + Phản ánh các vấn đề cơ bản nhất, có ý nghĩa sống còn với đất nước

    + Cầm bút, nhìn cuộc đời bằng con mắt có tầm bao quát lịch sử

    + Tiêu biểu: Đất nước đứng lên, Rừng xà nu- Nguyên Ngọc, Người mẹ cầm súng- Nguyễn Thi, thơ ca Tố Hữu…

- Cảm hứng lãng mạn

    + Trong những năm có chiến tranh, dù nhiều khó khăn, hi sinh nhưng lòng tràn đầy mơ ước

    + Ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dân tộc

    + Tác động, cảm hứng lãng mạn, nâng đỡ con người Việt Nam vượt lên trên thử thách gian lao

- Kết hợp hài hòa yếu tố sử thi và lãng mạn, vận động và phát triển cách mạng