- Nhận xét: các nhân vật trong câu truyện đều không tôn trọng và bảo vệ lẽ phải:

+ Nhân vật Cải và Ngô, vì sợ thua kiện nên đã dùng tiền để “đút lót” cho viên lí trưởng.

+ Lí trưởng vì lợi ích kinh tế mà nhận tiền “đút lót” của Cải và Ngô, từ đó phân xử cho Ngô thắng kiện.

- Nếu là nhân vật Cải và Ngô, em sẽ:

+ Tôn trọng sự thật, không dùng tiền để mua chuộc, đút lót cho lí trưởng.

+ Nếu bản thân không phạm lỗi sai, em luôn đặt niềm tin công lý sẽ được thực thi.

+ Nếu bản thân phạm lỗi sai, em cần: trung thực, dũng cảm nhìn nhận sai lầm, khuyết điểm; tìm cách để khắc phục và sửa chữa sai lầm.

- Nếu là người xử kiện, em sẽ:

+ Kiên quyết khước từ lời ích vật chất từ Cải và Ngô; Mặt khác, sẽ có biện pháp xử phạt nếu Cải và Ngô có hành vi mua chuộc, dụ dỗ.

+ Thu thập chứng cứ, xem xét kĩ vụ án để tránh xử lí oan sai.