Câu chuyện mà Tuệ Tĩnh kể cho học trò nghe xảy ra vào thời gian nhà Trần lãnh đạo đất nước, giặc ngoại xâm đang nhòm ngó nước ta.

Tình hình lúc bấy giờ nước ta bị ngăn cấm chuyển vật dụng, thuốc men từ Trung Quốc vào. Vua quan lo lắng khi giáp trận có người bị thương hoặc đau ốm không chữa chạy được.