### Bài văn nghị luận so sánh đánh giá bài thơ “Thu vịnh” của Nguyễn Khuyến và “Tiếng thu” của Lưu Trọng Lư

Mùa thu, với vẻ đẹp riêng biệt và tâm trạng lắng đọng, luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho các thi sĩ. Hai bài thơ “Thu vịnh” của Nguyễn Khuyến và “Tiếng thu” của Lưu Trọng Lư đều khai thác đề tài mùa thu, nhưng lại có những cách thể hiện khác nhau, phản ánh những tâm trạng và suy tư riêng của mỗi tác giả.

**Bài thơ “Thu vịnh”** được sáng tác trong bối cảnh cuộc sống thường nhật của nhà thơ Nguyễn Khuyến. Khung cảnh thu hiện lên với những hình ảnh đặc trưng và gợi cảm. Mở đầu bài thơ, tác giả miêu tả bầu trời thu “xanh ngắt mấy tầng cao” ngụ ý về một tâm hồn thanh thản, trong trẻo. Tiếp theo là hình ảnh “Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu”, thể hiện sự cô đơn, lặng lẽ của một buổi chiều thu vắng vẻ. Hình ảnh “bóng trăng” được khắc họa một cách tinh tế, tạo cảm giác thanh thoát và huyền ảo. Điều này cho thấy một tâm hồn nhạy cảm, mong manh trước vẻ đẹp của thiên nhiên.

Trong khi đó, **“Tiếng thu” của Lưu Trọng Lư** lại mang sắc thái khác khi khắc họa những âm thanh, cảm xúc của mùa thu. Tác phẩm bắt đầu bằng câu hỏi tu từ “Em không nghe mùa thu”, tạo ra một sự giao tiếp trực tiếp với người đọc, như thể tác giả đang tìm kiếm sự đồng điệu về tâm trạng. Những âm thanh của thu được lặp đi lặp lại với hình ảnh “lá thu kêu xào xạc” và “con nai vàng ngơ ngác”, mang đến cảm giác sinh động và đầy sức sống. Bài thơ không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn khắc họa rõ nét tâm trạng của những con người trong bối cảnh mùa thu – nỗi nhớ nhung, thổn thức.

**So sánh hai bài thơ**, có thể thấy rằng Nguyễn Khuyến chủ yếu thiên về sự thể hiện cảm xúc nội tâm trong sự lặng lẽ của mùa thu, trong khi Lưu Trọng Lư lại nhấn mạnh đến âm thanh và sự sống động của mùa thu. “Thu vịnh” gợi lên một cảm giác thanh bình nhưng có phần trầm tư, trong khi “Tiếng thu” đầy sự thổn thức và chất chứa cảm xúc, như tiếng lòng của những con người đang lặng lẽ chờ đợi và nhớ thương.

**Đánh giá về nghệ thuật**, cả hai bài thơ đều sử dụng biện pháp tu từ, hình ảnh và ngôn ngữ trở nên sinh động và lôi cuốn. Ngôn từ trong “Thu vịnh” mang tính ước lệ, tinh tế, thể hiện chiều sâu của tâm hồn, còn “Tiếng thu” lại mang âm hưởng gần gũi, dễ tiếp cận, nhưng cũng đầy sức cuốn hút, truyền tải những cảm xúc mạnh mẽ hơn.

Tóm lại, cả hai bài thơ “Thu vịnh” và “Tiếng thu” đều thể hiện nét đẹp của mùa thu một cách riêng biệt. Chúng không chỉ là bức tranh thiên nhiên mà còn là tiếng lòng của con người trước vẻ đẹp ấy. Qua đó, ta thấy được sự phong phú và đa dạng trong cảm xúc con người đối với mùa thu, đồng thời khẳng định tài năng và phong cách sáng tác của từng nhà thơ.