Có khi nào dừng ở ngã tư, hay một công viên, bìa rừng nào đấy, có mấy chiếc lá nhỏ vô tình rơi trong giỏ xe, vào tay, trên vai và trước mắt bạn, bạn có nhận ra rằng từ lâu rồi, lá rụng quanh năm chứ không còn chờ đến mùa thu nữa. Những chiếc lá nhỏ, bất chợt rơi giữa nắng vàng khiến lòng ta bâng khuâng và xao xuyến. Nhất là khi ta cảm thấy cô đơn và hoang vắng, nhìn lá rơi lại nghĩ đến kiếp nhân sinh.
Lá rơi để bắt đầu; lá rơi vì đã đi hết một quãng đời; đã hoàn thành sứ mệnh của đời mình. Chợt nhớ về câu chuyện “Gió, lá và cây” – một chuyện tình lãng mạn mà hầu như nhiều thế hệ học trò dều biết. Từ khi sinh ra, lá đã có cây che chở và chăm sóc. Nhưng một ngày kia, lá rơi khỏi cành cây, và một cơn gió lạ thoảng qua, cuốn lấy lá và mang đi xa khỏi cây mãi mãi. Lá rời cây là vì gió cuổn đi hay là vì cây không giữ lá lại…? Lá rơi, không phải vì lá không yêu cây, cũng không phải vì gió kia làm chia cắt cây và lá. Mà đơn giản thôi, chỉ vì lá đã cảm thấy mình không cần thiết bên cây. Lá muốn lãng du phiêu bồng đến một nơi xa ngập tràn sự mới lạ. Các nhân vật đều không hiểu tại sao lá lại có quyết định như vậy, và người đọc cũng không hiểu được lí do. Xuyên suốt cả mạch truyện là sự thở dài tiếc nuôi cho câu chuyện tình tan hợp. Chiếc lá mảnh mai kia, được gió nâng lên, bay đi xa và cao, đến với mây trời, với suối nguồn, với ánh nắng mai rực rỡ chiếu rọi, với tiếng chim hót véo von,…Và rồi khi kết thúc câu chuyện, chiếc lá đáp mình xuống gốc cây nọ, nằm gọn dưới mặt đất và suy ngẫm những diễn biến đã qua. Lá chợt nhìn lên và thấy ngay chỗ cành từng là của mình, có những chồi non vừa nhú. Thế rồi, lá chợt hiểu, lá rơi không phải là sự chấm hết, mà đom thuần chỉ là sự mở đầu cho một cuộc sông mới. Một ngày dài và buồn vô tận, nhưng nhờ chính những điều không thành ấy, và cả sự hi sinh cao cả ấy mà cuộc đời này trở nên đầy đặn, ý vị thêm vì những kỉ niệm kia.
Chiếc lá vô thường trong vòng xoáy tử – sinh luân hồi, dường như chứa đựng bao ý niệm về kiếp nhân sinh. Một ngày nào đó, khi con người chịu quan sát thật kĩ từng chiếc lá, thì biết đâu, người ta sẽ hiểu được giá trị của “Chiếc lá cuối cùng”, của “Mùa lá rụng trong vườn” và của những “Chiếc lá thu phai”,…
Đời người khác gì đời lá – có mầm sống,, có yêu thương, có phát triển và có trở về với đất mẹ: “Hạt bụi nào hóa kiếp thân ta, để từ nay, ta trỗ thành cát bụi”? Nhìn những chiếc lá rơi không khỏi làm người ta chạnh lòng mà nghĩ đến sự ra đi mãi mãi của một sinh mạng. Sự sông và cái chết chỉ phân biêt bởi một lằn ranh mỏng manh. Một cơn gió thoảng cũng có thể cuốn chiếc lá đi trong xa vời thẳm mộng. Mọi thứ trên cuộc đời này đều mang tính tương đối một cách ngẫu nhiên. Không có gì là mãi mãi trường tồn, ngoại trừ một thứ: đó chính là trái tim của con người – trái tỉm biết yêu thương, trân trọng, biết sẻ chia và tha thứ. Vì thế, hãy sông, hãy yêu thương hết mình để thấy cuộc đời này không vô ích mà tuyệt vời biết bao!
Đôi lần, một mình chầm chậm dạo bước trên con đường vắng, nhìn lá rơi lác đác, cảm thây trong lòng như được gột rửa, như được thanh lọc bởi vẻ đẹp của Mẹ Thiên Nhiên. Biết đâu lúc ấy bạn muốn làm thơ, muốn hát vang, khát khao yêu thương. Rơi xuống, từng chiếc lá rơi như kết thúc đời lá. Nhưng thay vào đó là vô vàn chồi non mới sinh. Sự sống mới lại bắt dầu. Ngẫm ra thì thấy cái quy luật ấy sao mà chua xót và lạnh lùng đến vậy?! Nhưng sự dời luôn bắt đầu từ kết thúc. Cuộc sông từ ngàn đời nay vẫn diễn ra như thế. Có bắt đầu, có kết thúc, mỗi con người khi sinh ra và đến khi mất đi đều cố gắng hoàn thành sứ mạng của mình: là Yêu và đựợc Yêu. Vâng, lá có mất đi, có phai tàn theo năm tháng, nhưng tình yêu của các đôi bạn trẻ trên con đường đầy lá kia vẫn luôn luôn bất tử. Nếu họ có chia tay, thì đó cũng chỉ là một sự kết thúc nhỏ cho một tình yêu lớn bắt đầu. Tình yêu trong quá khứ của họ sẽ mãi mãi tồn tại nơi con tim. Họ sẽ cất giữ nó như một báu vặt của riêng mình, như những cô cậu học trò thường lấy lá khắc tên nhau rồi ép vào trang tập trắng.
Trên con đường đầy lá nọ, có đôi bạn già dìu nhau đi trong ánh vàng hiu hắt của buổi hoàng hôn. Lâu lâu họ lại thì thầm chuyện cũ, họ kể về những kỉ niệm ngày xưa. Cụ bà khẽ cười, cụ ông lại dìu cụ bà tiến lên thêm nữa. Hai chiếc bóng nhỏ khuất lấp cuối con đường, dưới chân họ là ngàn lá: lá của ngày hôm qua đã khô, lá của ngày hôm nay mới rụng chưa kịp héo, và của những chiếc lá trên cành tiếp tục rơi. Nhìn lá rơi, mỗi người sẽ có tâm trạng khác nhau: người vui thì nâng niu chiếc lá như nâng niu kĩ vật' người buồn lại thêm chạnh lòng và thương cảm cho chính bản thân.
Ngẫm lại câu chuyện về chiếc lá bé nhỏ: rời khỏi tình yêu của mình để bắt đầu một cuộc đời mới, của cả chính chiếc lá đó lẫn chiếc lá sắp mọc. Nhưng chiếc lá kia nào biết được, đó là một sự kết thúc cho cả cuộc đời của mình. Tuy thế, chiếc lá vẫn cố theo gió, bay đi thật xa, thật cao, đến với những chân trời mới, để khám phá, để tìm kiếm những nét đẹp của cuộc sống. Lá ơi, có biết rằng, chính “ngươi” đã làm nên một bức tranh tuyệt mĩ chọ “vườn trần gian” thêm diệu kì ảo mộng. Hãy để làn gió cuôn lá đi đên một nơi thật xa- hãy để nỗi dau buồn hôm nay chôn vào quá khứ. Lá lìa cành, nhưng ngày mai vần sẽ có những chồi biếc khoe sắc dưới ban mai rực rỡ. Thương lá và thương thân; thương cái bắt đầu và thương quá sự ra đi. Kết thúc rồi tái sinh đã trở thành định luật muôn đời. Một ngày mới lại đến với chúng ta. Hãy sống thật tốt với chính mình, với cuộc đời, để chúng ta không luyến tiếc khi đến lúc phải kết thúc. Thay vì ngậm ngùi, ta lại vui vẻ đón chờ nó như đón chờ một sự bắt đầu, chờ một bình minh tươi sáng.
Cái chết nàò, cũng có ý nghĩa riêng của chính nó, không thì con người ta sinh ra dể làm gì. Có điều khi sống: “hãy sổng sao cho khỏi phải xót xa, ân hận, vì những năm đã sống hoài, sống phí”,…để khi chết đi, lòng ta nhẹ như một chiếc lá lìa cành được đất Mẹ che chở đón nhận và yêu thương! Xin cám ơn mặt đất này bao dung như tình mẹ đón lá về tái hợp. Gần như đời lá, làm ta nhớ những mùa hoa Anh Đào rụng ở xứ Phù Tang. Người ta dành riêng một mùa lễ hội để chiêm ngưỡng và sống cao thượng hơn khi suy ngẫm vẻ đẹp về sự “rơi” bi tráng của loài hoa này. Trong lưu viễn thời gian, có biết bao lần lá rơi và hoá kiếp; hoa nở để mà tàn – tàn để tái sinh luân hồi mãi không thôi, như kiếp nhân sinh buồn đau và hạnh phúc!