Lập luận của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong bản Tuyên ngôn Độc lập theo lô gích sau:

- Mở đầu khẳng định: Mọi người / mọi dân tộc đều có quyền bình đẳng (luận đề)

- Tiếp theo, phát triển luận đề bằng các luận điểm với các lí lẽ, bằng chứng: a) Chứng minh suốt hơn 80 năm thực dân Pháp đã tước quyền độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam trên mọi phương diện cuộc sống; b) Từ mùa thu năm 1940 nước ta đã thành thuộc địa của Nhật, “Sự thực là dân ta đã lấy lại nước Việt Nam tự tay Nhật, chứ không phải tự tay Pháp.”.

- Kết thúc: Tuyên bố quyền độc lập dân tộc và lòng quyết tâm giữ vững nền độc lập dân tộc; kêu gọi thế giới công nhận quyền độc lập của Việt Nam.