Nhà Lê sơ

Nhà Nguyễn

Mô hình

- Nhà nước quân chủ tập quyền quan liêu

- Nhà nước quân chủ tập quyền chuyên chế

Chính quyền trung ương

- Bãi bỏ các chức quan đại thần, hạn chế quyền lực của quý tộc tôn thất.

- Thành lập thêm nhiều cơ quan chuyên môn, cơ quan trung gian.

- Các cơ quan giúp việc cho vua được tổ chức tinh gọn.

- Lập và trao quyền nhiều hơn cho các cơ quan giúp việc của vua để tập trung quyền lực.

- Tăng quyền lực cho các cơ quan tư pháp và giám sát nhằm hạn chế lạm quyền.

Chính quyền địa phương

- Chính quyền địa phương được thiết lập thành 4 cấp: Đạo, phủ, huyện, xã.

- Từ sau cải cách của vua Minh Mạng, chính quyền địa phương được chia thành 5 cấp: tỉnh, phủ, huyện, tổng, xã.