- Điều kiện dẫn đến sự ra đời của các đô thị trung đại ở Tây Âu:

+ Thế kỉ XI, do sự phát triển của sản xuất, một số thợ thủ công đã tìm cách trốn khỏi lãnh địa hoặc dùng tiền để chuộc lại tự do. Họ tìm đến những nơi đông dân cư, gần nguồn nguyên liệu… để cùng nhau sản xuất, buôn bán. Từ đó hình thành các đô thị

+ Một số đô thị do lãnh chúa, Giáo hội xây dựng hoặc được phục hồi từ những đô thị cổ đại