Bài tập  /  Bài đang cần trả lời

Soạn bài tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích

3 trả lời
Hỏi chi tiết
891
0
0
Phạm Văn Bắc
01/08/2017 01:31:42
SOẠN BÀI TÌM HIỂU CHUNG VỀ PHÉP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
I. MỤC ĐÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI THÍCH
Câu hỏi 1: Trong đời sống, khi nào người ta cần được giải thích? Hãy nêu một số câu hỏi về nhu cầu giải thích hằng ngày?
Gợi ý:
Trong đời sống, khi gặp các sự vật, hiện tượng lạ con người chưa biết thì khi đó xuất hiện nhu cầu cần giải thích. Ví dụ như tại sao có hiện tượng ngày và đêm? Tại sao có hiện tượng nhật thực, nguyệt thực? Vì sao khi trời sắp mưa lại hay kèm theo giông?... Muốn trả lời được các câu hỏi ấy thì cần phải có các tri thức khoa học trên nhiều mặt.
Câu hỏi 2: Trong văn nghị luận, người ta thường yêu cầu giải thích các vấn đề gì?
Gợi ý:
Trong văn nghị luận, người ta thường yêu cầu giải thích các vấn đề thuộc tư tưởng, đạo lí lớn nhỏ, các chuẩn mực hành vi của con người.
VD: Vì sao con người phải giữ chữ tín? Thế nào là người có ý chí? Vì sao “Uống nước phải nhớ nguồn”? ...
Câu hỏi 3: Đọc bài văn Lòng khiêm tốn (SGK, tr.70) và trả lời các câu hỏi:
a- Bài văn giải thích về vấn đề gì và giải thích như thế nào?
b- Để tìm hiểu phương pháp giải thích, em hãy chọn và ghi vào vở những câu định nghĩa như: lòng khiêm tốn có thề coi là một bản tính,... Đó có phải là cách giải thích không?
c- Theo em, cách liệt kê các biểu hiện của khiêm tốn, cách đối lập giữa người khiêm tốn và kẻ không khiêm tốn có phải là cách giải thích không?
d- Việc chỉ ra cái lợi của khiêm tốn, cái hại của không khiêm tốn và nguyên nhân của thói không khiêm tôn có phải là nội dung của giải thích không?
Qua những điểm trên em hiểu thế nào là lập luận giải thích?
Gợi ý:
a. Bài văn giải thích về lòng khiêm tốn, tác giả đã giải thích bằng cách kê ra các biểu hiện, so sánh đối chiếu với các hiện tượng khác, nêu định nghĩa, chỉ ra các mặt lợi, nguyên nhân hậu quả của lòng khiêm tốn.
b. Những câu văn định nghĩa có trong bài văn:
- Lòng khiêm tốn có thể coi là một bản tính căn bản cho con người trong nghệ thuật xử thế và đốì đãi với sự vật.
- Khiêm tốn là biểu hiện của con người đứng đắn, biết sống theo thời và biết nhìn xa.
- Con người khiêm tốn bao giờ cũng là con người thường thành công trong mọi lĩnh vực giao tiếp với mọi người.
- Khiêm tôn là tính nhã nhặn, biết sông một cách nhún nhường, luôn hướng về phía tiến bộ, tự khép mình vào những khuôn thước của cuộc đời, bao giờ cũng không nguôi học hỏi.
- Con người khiêm tốn luôn luôn là con người biết mình hiểu ngưới, không tự đề cao vai trò, ca tụng chiến công của cá nhân mình cũng như không bao giờ chấp nhận một tinh thần chịu thua mang nhiều mặc cảm tự ti đối với cuộc đời.
Việc tác giả dùng nhiều câu định nghĩa trong bài vãn cũng là một cách giải thích của tác giả.
c. Cách liệt kê các biếu hiện của khiêm tốn, cách đối lập giữa người khiêm tốn và kẻ không khiêm tốn là cách giải thích .
d. Việc chỉ ra cái lợi của khiêm tốn, cái hại của không khiêm tốn và nguyên nhàn cùa thói không khiêm tốn cũng là nội dung của giải thích.
Qua đây cho thấy, giải thích trong văn nghị luận là làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lí, phẩm chất, quan hệ... cần được giải thích nhằm nâng cao nhận thức, trí tuệ, bồi dường tư tưởng, tình cảm cho con người.
- Người ta giải thích bằng cách nêu định nghĩa, kề ra các biểu hiện, so sánh, đôi chiếu các hiện tượng khác, chỉ ra các mặt lợi, hại, nguyên nhân, hậu quá, cách đề phòng hoặc noi theo... của hiện tượng hoặc vấn đề được giải thích.
- Bài văn giải thích phái mạch lạc, ngôn từ trong sáng, dễ hiểu. Không nên dùng những điều không ai hiếu để giải thích những điều người ta chưa hiểu.
- Muốn làm bài văn giải thích tốt, phải học nhiều, vận dụng tổng hợp các thao tác giải thích phù hợp.
II. LUYỆN TẬP
Đọc bài văn Lòng nhân dạo và cho biết vấn đề được giải thích và phương pháp giải thích trong bài?
Gợi ý:
- Vấn đề được giải thích: Lòng nhân đạo
- Phương pháp giải thích:
+ Dùng cách nêu định nghĩa: Lòng nhân đạo là lòng yêu thương con người.
+ Kẻ ra các biêu hiện của lòng nhân đạo.
+ Chỉ ra cái lợi và nguyên nhân của lòng nhân đạo.

Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời

(?)
Bạn đã đạt đến giới hạn của mình. Bằng cách Đăng ký tài khoản, bạn có thể xem toàn bộ nội dung trả lời
Cải thiện điểm số của bạn bằng cách đăng ký tài khoản Lazi.
Xem toàn bộ các câu trả lời, chat trực tiếp 1:1 với đội ngũ Gia sư Lazi bằng cách Đăng nhập tài khoản ngay bây giờ
Tôi đã có tài khoản? Đăng nhập
0
0
Đặng Bảo Trâm
05/04/2018 17:08:07

Soạn bài: Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích

Hướng dẫn soạn bài

Mục đích và phương pháp giải thích

Câu 1 (trang 69 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):

   Người ta cần được giải thích khi chưa rõ một điều gì đó. Ví dụ : Vì sao nên đọc sách ? Vì sao phải bảo vệ môi trường ?

Câu 2 (trang 70 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2): Trong văn nghị luận, việc giải thích thường gắn với những vấn đề khái quát có liên quan đến tư tưởng, đạo lí, các chuẩn mực đạo đức, lối sống,... Chẳng hạn: Tình bạn là gì? Thế nào là trung thực? Vì sao phải khiêm tốn? Thế nào là Có chí thì nên?...

Câu 3 (trang 70-71 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):

   a. Bài văn giải thích vấn đề lòng khiêm tốn bằng cách dùng lập luận và lí lẽ làm sáng tỏ khái niệm và biểu hiện, kết hợp phân tích.

   b. Những câu định nghĩa :

   - Lòng khiêm tốn có thể coi là một bản tính căn bản …

   - Khiêm tốn là biểu hiện của con người đứng đắn …

   - Khiêm tốn là tính nhã nhặn, biết sống một cách nhún nhường …

   - Tóm lại, con người khiêm tốn là con người hoàn toàn biết mình, hiểu người …

   c. Cách liệt kê các biểu hiện, cách đối lập người khiêm tốn và kẻ không khiêm tốn chính là những cách giải thích có hiệu quả.

   d. Việc chỉ ra cái lợi, cái hại và nguyên nhân là nội dung của giải thích.

   Như vậy có thể hiểu lập luận giải thích là làm cho người đọc hiểu rõ vấn đề cần giải thích.

Luyện tập (trang 72)

Lòng nhân đạo

- Giải thích vấn đề "lòng nhân đạo";

- Các ý chính:

    + Lòng nhân đạo - lòng thương người;

    + Loài người còn đầy rẫy những cảnh khổ;

    + Biết xót thương, tìm cách giúp đỡ những cảnh khổ;

    + Phát huy lòng nhân đạo đến cùng và tột độ.

- Cách giải thích: kết hợp giữa lí lẽ với dẫn chứng;

    + Mở bài: Định nghĩa về lòng nhân đạo

    + Thân bài: Nêu dẫn chứng, chứng minh biểu hiện của lòng nhân đạo.

    + Kết bài: Kêu gọi mọi người cần phải phát huy lòng nhân đạo đến tột cùng.

Đọc thêm

Óc phán đoán và thẩm mĩ

- Giải thích vấn đề mối quan hệ giữa phán đoán (lí trí) và thẩm mĩ (rung động thẩm mĩ);

- Các ý chính:

    + Nhiều người có óc phán đoán rất đúng mà đồng thời lại thiếu óc thẩm mĩ;

    + Muốn thưởng thức một bài văn, ta dùng trái tim của ta trước rồi sau mới dùng lí trí;

    + Có thể dùng lí trí để hiểu cái đẹp nhưng quan trọng vẫn là phải luyện mĩ cảm.

Tự do và nô lệ

- Giải thích vấn đề "tự do và nô lệ";

- Các ý chính:

    + Loài người hơn loài vật là có quyền tự do;

    + Không có tự do, người ta cũng chỉ như súc vật;

    + Tự do nghĩa là muốn làm gì thì làm nhưng phải theo lẽ phải;

    + Nô lệ trái với tự do;

    + Không tự do tức là chết.

0
0
Nguyễn Thu Hiền
05/04/2018 17:08:08

Soạn bài: Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích

I. Mục đích và phương pháp giải thích

Câu 1: Trong cuộc sống, khi không rõ một vấn đề nào đó, người ta cần được giải thích.

Một số câu hỏi:

    + Vì sao phải trồng nhiều cây xanh ?

    + Vì sao phải ăn uống điều độ ?

    + Vì sao phải giữ gìn vệ sinh môi trường ?

Câu 2: Trong văn nghị luận, việc giải thích thường gắn với những vấn đề khái quát có liên quan đến tư tưởng, đạo lí, các chuẩn mực đạo đức, lối sống,... Chẳng hạn: Tình bạn là gì? Thế nào là trung thực? Vì sao phải khiêm tốn? Thế nào là Có chí thì nên?...

Câu 3: Đọc bài văn Lòng khiêm tốn và trả lời các câu hỏi.

- Nhan đề của bài văn có tác dụng nêu lên vấn đề giải thích: Lòng khiêm tốn.

- Những câu ở dạng định nghĩa:

    + Lòng khiêm tốn có thể được coi là một bản tính căn bản cho con người trong nghệ thuật xử thế và đối đãi với sự vật.

    + Con người khiêm tốn bao giờ cũng là người thường thành công trong lĩnh vực giao tiếp với mọi người.

    + Khiêm tốn là tính nhã nhặn, biết sống một cách nhún nhường, luôn luôn hướng về phía tiến bộ, tự khép mình vào những khuôn thước của cuộc đời, bao giờ cũng không ngừng học hỏi.

    + ... con người khiêm tốn là con người hoàn toàn biết mình, hiểu người, không tự mình đề cao vai trò, ca tụng chiến công của cá nhân mình cũng như không bao giờ chấp nhận một ý thức chịu thua mang nhiều mặc cảm tự ti đối với mọi người.

Cách giải thích:

    + Để giải thích về "lòng khiêm tốn", tác giả đã nêu ra những nhận định mang tính định nghĩa về lòng khiêm tốn, liệt kê các biểu hiện của lòng khiêm tốn, so sánh giữa người khiêm tốn và kẻ không khiêm tốn. Đây cũng chính là các cách giải thích.

    + Chỉ ra cái lợi của khiêm tốn - cái hại của không khiêm tốn, nguyên nhân của thói không khiêm tốn chính là nội dung giải thích.

Vậy giải thích trong văn nghị luận là làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lí, phẩm chất, quan hệ,... cần được giải thích, qua đó nâng cao nhận thức, bồi dưỡng trí tuệ, tình cảm cho con người. Để giải thích một vấn đề nào đó, người ta thường sử dụng cách nêu định nghĩa, liệt kê những biểu hiện, so sánh với các hiện tượng cùng loại khác, chỉ ra cái lợi, cái hại, nguyên nhân, hậu quả, cách phát huy hoặc ngăn ngừa,... Không nên dùng những cái khó hiểu hoặc không ai hiểu để giải thích những điều người ta chưa hiểu, cần hiểu.

II. Luyện tập

Lòng nhân đạo

- Giải thích vấn đề "lòng nhân đạo";

- Các ý chính:

    + Lòng nhân đạo - lòng thương người;

    + Loài người còn đầy rẫy những cảnh khổ;

    + Biết xót thương, tìm cách giúp đỡ những cảnh khổ;

    + Phát huy lòng nhân đạo đến cùng và tột độ.

- Cách giải thích: kết hợp giữa lí lẽ với dẫn chứng;

    + Mở bài: Định nghĩa về lòng nhân đạo

    + Thân bài: Nêu dẫn chứng, chứng minh biểu hiện của lòng nhân đạo.

    + Kết bài: Kêu gọi mọi người cần phải phát huy lòng nhân đạo đến tột cùng.

Đọc thêm

Óc phán đoán và thẩm mĩ

- Giải thích vấn đề mối quan hệ giữa phán đoán (lí trí) và thẩm mĩ (rung động thẩm mĩ);

- Các ý chính:

    + Nhiều người có óc phán đoán rất đúng mà đồng thời lại thiếu óc thẩm mĩ;

    + Muốn thưởng thức một bài văn, ta dùng trái tim của ta trước rồi sau mới dùng lí trí;

    + Có thể dùng lí trí để hiểu cái đẹp nhưng quan trọng vẫn là phải luyện mĩ cảm.

Tự do và nô lệ

- Giải thích vấn đề "tự do và nô lệ";

- Các ý chính:

    + Loài người hơn loài vật là có quyền tự do;

    + Không có tự do, người ta cũng chỉ như súc vật;

    + Tự do nghĩa là muốn làm gì thì làm nhưng phải theo lẽ phải;

    + Nô lệ trái với tự do;

    + Không tự do tức là chết.

Bạn hỏi - Lazi trả lời

Bạn muốn biết điều gì?

GỬI CÂU HỎI
Học tập không giới hạn cùng học sinh cả nước và AI, sôi động, tích cực, trải nghiệm
Trắc nghiệm Ngữ văn Lớp 7 mới nhất

Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi

Vui Buồn Bình thường

Học ngoại ngữ với Flashcard

×
Trợ lý ảo Trợ lý ảo
×
Gia sư Lazi Gia sư