Những cử chỉ, hành động của Tú Uyên cho thấy chàng đang sống trong tâm trạng tương tư:

- Trước hết, cần hiểu tương tư là trạng thái tình cảm nhớ thương, mong muốn được gặp mặt người mình yêu. Người sống trong tâm trạng tương tự thưởng nhỏ nhung, buồn phiền đến héo hắt. Nhà thơ Nguyễn Bính gọi “Tương tư là bệnh của trời”. “Căn bệnh” này thưởng âm thầm, khó bày tỏ với ai và “thuốc” chữa “bệnh” tương tư là cho được thoả niềm mong ước gặp mặt người mình yêu.

– Tú Uyên sống trong tâm trạng tương tư và điều này được bộc lộ qua cử chỉ hành động của chàng.

+ Ngơ ngẩn ra về sau khi gặp người đẹp Giáng Kiều.

+ Luôn buồn phiền, khổ não trong nỗi nhớ Giáng Kiều nhìn sự vật tự nhiên cũng vương vấn nỗi sầu thương nhớ: “Bướm kia vương lấy sầu hoa / Đoạn tương tư ấy nghĩ mà buồn tênh!”; gảy đàn thì khúc âm thanh cũng buồn trong nỗi nhớ người đẹp: “Có khi gãy khúc đàn tranh / Nước non ngao ngán ra tình hoài nhân”; nâng chén rượu cũng cảm thấy hương vị của sự nhớ thương: “Như xông mùi nhớ, lại gây giọng tinh”; thức suốt đêm, khi lắng nghe tiếng mõ, tiếng chuông niệm Phật, nhìn bóng trăng tàn, hay khi buổi sớm nghe tiếng chim hót, lúc về khuya nhìn cánh nhạn bay, ... đều sống trong tâm trạng nhớ thương, mong đợi.

+ Mong muốn da diết được gặp lại người đẹp: “Vui xuân chung cảnh một trời". Khi chưa được gặp nhau thì nỗi sầu buồn càng thêm khổ não: “Sầu xuân riêng nặng

một người tương tư”.