Trong đoạn trích "Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh," ta có thể cảm nhận rõ nét những khó khăn, rối ren trong tình hình chính trị và xã hội của đất nước thời kỳ vua Lê - Trịnh. Thời điểm này, triều đình Lê tồn tại hình thức nhưng quyền lực thực sự lại nằm trong tay chúa Trịnh. Tình trạng này dẫn đến sự xuất hiện của những cuộc đấu tranh quyền lực, tham nhũng và mâu thuẫn nội bộ giữa các tầng lớp quan chức.

Sự bất ổn trong chính quyền thể hiện qua những mâu thuẫn trong nội bộ triều đình, nơi mà quyền lực được phân chia không rõ ràng. Những câu chuyện về sự thao túng, mưu mô giữa các quan lại cho thấy một bộ máy chính quyền thiếu tính minh bạch và công bằng. Điều này đã tạo ra một bầu không khí lo sợ, không ổn định trong xã hội.

Ngoài ra, đoạn trích cũng phản ánh được sự suy yếu trong đời sống văn hóa và tinh thần của nhân dân. Những giá trị đạo đức, nhân văn bị xem nhẹ, quyền lợi của dân chúng không được bảo vệ. Nhân dân phải chịu đựng một cuộc sống khổ cực, thậm chí phải chạy trốn khỏi những sự bất công, áp bức từ các thế lực quyền lực.

Tóm lại, qua đoạn trích "Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh," ta có thể thấy tình trạng nước ta thời vua Lê - Trịnh với nhiều phức tạp, bất ổn trong lĩnh vực chính trị và xã hội, cùng với những tác động tiêu cực đến đời sống của người dân. Những vấn đề này đã góp phần tạo nên bối cảnh lịch sử đầy biến động trong giai đoạn này.