Để giải bài toán này, chúng ta tiến hành theo các bước sau:

### a) Xác định vị trí của nguyên tố R trong bảng tuần hoàn

1. **Lớp electron:** Nguyên tử của nguyên tố R có 3 lớp electron. Điều này cho thấy nguyên tố này có thể thuộc vào các nhóm trong chu kỳ 3, 4, và có thể là một phần của chu kỳ thứ 4.

2. **Hóa trị trong hợp chất khí và oxide cao nhất:** Theo đề bài, hóa trị của R trong hợp chất khí với hydrogen bằng 0,6 lần hóa trị của R trong oxide cao nhất. Gọi hóa trị trong oxide cao nhất là n, vậy hóa trị trong hợp chất khí là 0,6n.

Hóa trị của oxy là 2, vì vậy trong oxide cao nhất (RₓO₂), hóa trị tổng cộng của R là n = 2. Từ đó, chúng ta suy ra:

\[
0,6n = 0,6 \times 2 = 1.2
\]

Hóa trị của nguyên tố R trong hợp chất khí với hydrogen là 1.2. Tuy nhiên, hóa trị thường là số nguyên, vậy hóa trị thực tế gần nhất có thể là 1 hoặc 2.

3. **Nhận diện nguyên tố:** Theo hóa trị, R có thể là một nguyên tố thuộc nhóm 14 hoặc nhóm 15 trong bảng tuần hoàn, nhưng với tỷ lệ này, khả năng cao đây là nguyên tố trong nhóm 15 như phosphorus (P) hoặc arsenic (As).

### b) Xác định nguyên tố R từ phần trăm khối lượng

1. **Phần trăm khối lượng:** Cho biết rằng trong hợp chất oxide cao nhất, nguyên tố R chiếm 43.66% về khối lượng. Giả sử ta có công thức hóa học là R₂O₃ (đối với R = Al, As).

Với công thức R₂O₃, khối lượng phân tử được tính như sau:

\[
\text{Khối lượng phân tử của R}\, 2 \times M_R + 3 \times 16 = 2M_R + 48
\]

Từ đó, ta có tỉ lệ phần trăm khối lượng của nguyên tố R là:

\[
\frac{2M_R}{2M_R + 48} \times 100 = 43.66
\]

Giải phương trình này:

\[
2M_R = 43.66(2M_R + 48) / 100
\]

Ta có:

\[
200M_R = 43.66(2M_R + 48) \Rightarrow 200M_R = 87.32M_R + 2095.68 \Rightarrow 112.68M_R = 2095.68
\]

Từ đó tìm ra:

\[
M_R \approx 18.6 \text{ g/mol}
\]

Với tất cả các thông tin trên, R có thể là nguyên tố nitơ (N) hoặc oxy (O), nhưng với phân tử khối khoảng gần nhất là 31 (phosphorus).

**Kết luận:**
a) Nguyên tố R có thể là phosphorus (P), nó nằm ở chu kỳ 3, nhóm 15 trong bảng tuần hoàn.
b) Nguyên tố R là phosphorus (P) với khối lượng phân tử gần kề 31 g/mol. Phosphorus (P) chiếm khoảng 43.66% trong hợp chất oxide phosphate (P₂O₅).