Viết bài văn nghị luận khoảng 900 chữ phân tích bài thơ Khóc Dương Khuê của Nguyễn khuyến

Bài thơ "Khóc Dương Khuê" của Nguyễn Khuyến không chỉ là một tác phẩm thể hiện nỗi buồn tiễn biệt mà còn là một tác phẩm giàu cảm xúc, suy tư về tình bạn, về cuộc đời và những mất mát trong quá trình trôi đi của thời gian. Qua tác phẩm, ta thấy được tâm hồn nhạy cảm cùng tình yêu thương chân thành của nhà thơ đối với người bạn đã khuất.

Mở đầu bài thơ, hình ảnh "Nước Bắc Dương thôi đã thôi rồi" ngay lập tức tạo nên một không khí u buồn, làm nổi bật lên nỗi đau mất mát. "Nước Bắc Dương" là hình ảnh cụ thể nhưng cũng mang tính biểu tượng cho những kỷ niệm đẹp đẽ trong quá khứ giữa hai người bạn. Cảm xúc tiếc nuối dường như tỏa ra từ câu thơ này, khi nhắc đến cái gì đã qua và không bao giờ trở lại.

Nguyễn Khuyến tiếp tục khắc họa về tình bạn thân thiết giữa mình và Dương Khuê qua những kỷ niệm đẹp trong "thuở đăng khoa ngày trước". Từ "xóm hôm" đã gợi lên hình ảnh của một vùng quê thanh bình, nơi có sự giao lưu, gắn kết giữa những con người có chung chí hướng, đam mê. Có thể thấy, tình bạn của họ không chỉ là tình cảm đơn thuần mà còn gắn bó với những ước mơ, hoài bão tuổi trẻ. Từng câu chữ như nhắc nhở ta về những hành trình đã qua, về những khó khăn, trắc trở mà cả hai đã cùng nhau vượt qua.

Thể hiện sự trân trọng và sự kính yêu với Dương Khuê, Nguyễn Khuyến viết: "Kính yêu từ trước đến sau". Điều này cho thấy, tình bạn của họ là một tình bạn chân thành, sâu sắc, tồn tại qua những thăng trầm của cuộc đời. Trong phần giữa của bài thơ, nhà thơ miêu tả những khoảnh khắc đầy sống động mà hai người đã trải qua: từ "tiếng suối nghe róc rách lưng đèo" cho đến "quá trình lễ hội vui vẻ", tất cả đều như sống lại trong tâm trí người đọc. Những hình ảnh đó tạo nên một bức tranh sinh động của mối quan hệ bạn bè, gắn bó bền chặt.

Tuy nhiên, như một sự tất yếu của cuộc đời, sự chia ly cũng đến. Câu thơ "Bác chẳng ở dẫu van chẳng ở" gợi lên nỗi cô đơn khi không còn bóng dáng của người bạn tri kỷ bên cạnh. Nỗi cô đơn ấy càng được nhân lên qua hình ảnh nhà thơ "thương, lấy nhớ làm thương", thật nhẹ nhàng nhưng cũng rất sâu lắng. Điều này cho thấy, dù Dương Khuê không còn nữa, nhưng tình bạn ấy vẫn sống mãi trong tâm hồn Nguyễn Khuyến.

Nguyễn Khuyến còn khắc họa nỗi buồn vô tận qua câu thơ cuối cùng: "Tuổi già hạt lệ như sương, Hơi đầu ép lấy hai hàng chứa chan". Hình ảnh "hạt lệ" và "nước mắt" là những biểu tượng cho các cảm xúc, những suy tư thấm đẫm về cuộc sống, nhân tình thế thái. Sự kết hợp này không chỉ thể hiện nỗi buồn của tuổi già mà còn là một lời nhắc nhở cho tất cả về tính đặc biệt của thời gian, và sự quý giá của tình bạn, dù cho thời gian có trôi qua, dù cho sự sống có thay đổi.

Có thể thấy, bài thơ "Khóc Dương Khuê" không chỉ là một bài thơ tiễn biệt bạn mà còn mang tính triết lý sâu sắc về cuộc sống và tương sinh tương khắc của mối quan hệ con người. Qua đó, Nguyễn Khuyến đã gửi gắm thông điệp về tình bạn, về sự trân trọng những khoảng khắc đẹp trong cuộc sống. Những giá trị nhân văn trong bài thơ luôn vĩnh cửu với thời gian, nhắc nhở mỗi người hãy sống trọn vẹn từng khoảnh khắc bên những người mình yêu thương.

Cuối cùng, bài thơ Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm thể hiện sâu sắc tâm tư tình cảm của con người trước những mất mát, đồng thời cũng là một sự chiêm nghiệm về giá trị của tình bạn, của kỷ niệm. Qua từng câu chữ, ta thấy được sự rung động của một tâm hồn nghệ sĩ, một trái tim đầy cảm xúc và suy tư trước dòng đời vội vã. Chính những điều này đã làm nên sức sống và sức hấp dẫn bền lâu cho tác phẩm trong lòng người đọc.