Tôi là Lê Nguyên Trừng, hay nói cho đúng hơn tôi là Hồ Nguyên Trừng. Theo gia phả từ Quý, đã sang đất Giao Chỉ làm quan ở Diễn Châu. Trải qua mười hai đời, đến đời cụ Hồ Liêm xưa để lại, ông tổ của chúng tôi Hồ Hưng Dật từ miền Triết Giang, Trung Hoa, vào thời Ngũ di cư sang hương Đại Lại phú Thanh Hoa làm con nuôi quan tuyên úy Lê Huấn; từ đấy chỉ họ Hồ ở Thanh Hoa đồi làm họ Lê.
Cha tôi, Lê Quý Ly là châu bốn đời của cụ Hồ Liêm. Khi hai bà có của cha tôi là thái hậu Đôn Tử và Minh Tử được tuyển vào cung làm phi cho đức vua Trần Minh Tôn, rồi lại đến khi con của bà Mình Từ lên làm vua tức là Trần Nghệ Tôn, thì cha tôi biết thời vận của dòng họ nhà tôi đã đến. Quả đùng như cha dự đoản, vua Nghệ Tông, người anh em con cô cậu với cha tối, đã rất quý trọng cải tải kinh bang tế thế (trị nước giúp đời) của cha tôi. Ông đã được thăng vùn vụt để cuối cùng lên hàng quan nhất để triều đình.
Đến lúc này, cha mời bảo tôi: - Trong đạo hiếu, việc làm rạng rỡ tổ tiên, làm cho tên tuổi của dòng họ vang danh, lưu truyền sử sách, đó chính là đại hiểu. Lúc nào trong tâm khảm con cũng phải nhớ con dòng dõi họ Hồ. Việc đổi sang họ Lê chỉ nhất thời: người quản từ cũng phải biết chịu khuất thân, miền chỉ lớn cuối cùng đạt được. Cha tôi sáng mắt lên, rồi mơ màng kể cho tôi nghe về dòng đôi họ Hồ. - Họ Hồ nhà ta chính dòng dõi Ngu Thuần. Ông Hồ Công Mân là con cháu Ngu Thuấn được phong ở đất Hồ cho nên lấy chữ Hồ làm họ; cụ Hồ Hưng Dật sang Giao Châu làm quan chính là hậu duệ của cụ Hồ Công Mãn...
Thế đấy! Tôi hiểu ý cha tôi muốn nhắc nhở rằng tôi chính là con cháu của các bậc vua chúa, mà lại là những ông vua vĩ đại lừng danh thiên hạ. Ôi chỉ lớn! Tôi cũng hiểu chính vì cái chỉ lớn đó mà cha tôi đã rất hài lòng khi tôi miệt mài đọc sách của trăm nhà, và khi tôi châm chủ theo háu ông ngoại tôi để học lấy cái nghề y sư (thấy thuốc). Nhưng sư đâu phải là điều cha tôi đã bằng lòng. Ông còn muốn tôi là đại y sư. Còn nhớ một lần, khi tôi đã trưởng thành, cha ra một về câu đối, bắt tôi đổi lại: - Thử nhất quyền ký thạch, hữu thì vì vẫn về vũ, đi nhuận sinh dân. (Hôn đã bằng nằm tay này có lúc làm mây làm mưa để thấm nhuần cho dân) Tôi đối lại rằng: - Giá tam thốn tiểu tùng, tha nhật tác động tác lương đi phủ xã tắc. (Cây thông nhỏ ba tác ấy, ngày sau làm rường làm cột để chống đỡ xã tắc).
Ôi! Chỉ là một hòn đá nhỏ thôi mà cha tôi muốn làm mây làm mưa để tưới cho khắp muôn nhà. Qua câu đối ấy tôi hiểu rõ cái chỉ của cha tôi. Tôi cũng biết rằng từ đây họ Hồ chúng tôi bắt đầu phải đương đầu với bảo tổ. Chỉ càng lớn, bão tổ cảng lớn. Chỉ má thánh thì muộn đời có công, chỉ mà bại thì lưu tiếng xấu ngàn thu. Từ đó lòng tối buồn vô hạn, lòng tôi giằng xé trăm điều. Nhưng biết sao được. Cùng một huyết thống, tức cùng chung một con thuyền, thoát và một mình cũng chẳng được; số mệnh buộc chúng tôi đắm cùng chịu đằm, vinh cùng hưởng vinh. Nhưng gia đình chúng tôi còn nằm chung trong con thuyền của cả nước, liệu con thuyên gia tộc chúng tôi nếu bị đảo điên, thì con thuyền cả nước sẽ ra sao? Đó là vấn đề. Càng nghĩ, lòng tôi càng thêm buồn rầu, bối rối.
(trích Hồ Quý Ly, Nguyễn Xuân Khánh. NXB Phụ nữ. Hà Nội, 2006)
* Chú thích: Hồ Quý Ly là tiểu thuyết lịch sử của nhà văn Nguyễn Xuân Khánh. Tiểu thuyết lấy bối cảnh nước ta dưới thời thượng hoàng Trần Nghệ Tông, đất nước đang lâm vào cuộc khủng hoảng toàn diện, nhân dân lầm than, nhà Trần suy bại. Trong bối cảnh đó, Hồ Quý Ly (1336-1407) đã ép vua Trần nhường ngôi cho mình, lập nên triều nhà Hồ, đặt quốc hiệu là Đại Ngu. Hồ Quý Ly đã thực hiện nhiều cải cách toàn diện đất nước với tham vọng chấn hưng nước nhà, giữ vững ngôi vua của vương triều. Nhưng những cải cách ấy chưa kịp mang lại hiệu quả, ngược lại, khiến lòng dân oán hận. Năm 1406, quân Minh sang xâm lược nước ta, quân nhà Hồ thua trận, Hồ Quý Ly bị bắt mang về Trung Quốc.
Câu 1 : Hãy chỉ ra những đặc điểm tiêu biểu của thể loại truyện lịch sử qua đoạn văn bản trên.
Câu 2 : Theo em, vì sao nhân vật tôi trong đoạn văn trên cảm thấy lòng "càng thêm buồn rầu, bối rối"?
giúp mình vs, các bạn ơi ! Mình đang cần gấppp !!!
Bằng cách nhấp vào Đăng nhập, bạn đồng ý Chính sách bảo mật và Điều khoản sử dụng của chúng tôi. Nếu đây không phải máy tính của bạn, để đảm bảo an toàn, hãy sử dụng Cửa sổ riêng tư (Tab ẩn danh) để đăng nhập (New Private Window / New Incognito Window).
Tham gia Cộng đồng Lazi trên các mạng xã hội | |
Fanpage: | https://www.fb.com/lazi.vn |
Group: | https://www.fb.com/groups/lazi.vn |
Kênh FB: | https://m.me/j/AbY8WMG2VhCvgIcB |
LaziGo: | https://go.lazi.vn/join/lazigo |
Discord: | https://discord.gg/4vkBe6wJuU |
Youtube: | https://www.youtube.com/@lazi-vn |
Tiktok: | https://www.tiktok.com/@lazi.vn |
Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi
Vui | Buồn | Bình thường |