Ý kiến của Nguyễn Đình Thi nói lên sức mạnh đặc biệt của thơ ca. Một bài thơ hay không chỉ gây ấn tượng mạnh mà còn để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc. Bài thơ khiến chúng ta không thể đọc qua một lần mà phải dừng lại, chiêm nghiệm và khám phá những tầng ý nghĩa ẩn giấu bên trong từng câu chữ. Khi đọc một bài thơ hay, ta không chỉ đọc bằng mắt mà còn bằng cả tâm hồn, để cảm nhận được vẻ đẹp, ý nghĩa và tình cảm mà tác giả gửi gắm.
Bài thơ "Cảnh ngày hè" của Nguyễn Trãi là một ví dụ điển hình của một bài thơ hay theo tiêu chuẩn mà Nguyễn Đình Thi đề cập. Tác phẩm này không chỉ miêu tả cảnh sắc mùa hè rực rỡ, tươi sáng, mà còn chứa đựng những tâm tư sâu sắc của một con người luôn lo lắng cho dân, cho nước. Mở đầu bài thơ là hình ảnh thiên nhiên mùa hè:
Rồi hóng mát thuở ngày trường,
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.
Người đọc dễ dàng cảm nhận được không gian mát mẻ, yên bình của thiên nhiên với màu xanh ngút ngàn của cây hòe. Cách dùng từ "đùn đùn" tạo cảm giác sinh động, mạnh mẽ, miêu tả sự sống mãnh liệt của thiên nhiên trong mùa hè. Tác giả không chỉ ngắm cảnh mà còn hòa mình vào sự sinh sôi nảy nở của vạn vật.
Tiếp theo đó là hình ảnh cuộc sống sinh hoạt dân dã, tươi vui:
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.
Hai câu thơ này là sự kết hợp tuyệt vời giữa màu sắc và hương thơm. Sắc đỏ của thạch lựu và hương sen ngát đã tạo nên một bức tranh hài hòa, sống động, mang đậm dấu ấn của cuộc sống thanh bình. Người đọc cảm nhận được niềm vui và sự mãn nguyện của Nguyễn Trãi khi được sống giữa cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp và thanh bình như thế.
Tuy nhiên, ẩn sâu trong những dòng thơ miêu tả cảnh vật là nỗi lòng trăn trở của nhà thơ về cuộc sống của nhân dân:
Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
Dân giàu đủ khắp đòi phương.
Nguyện ước của Nguyễn Trãi không chỉ dừng lại ở việc tận hưởng cảnh sắc thiên nhiên, mà còn mong muốn dân chúng được an lạc, ấm no. Hình ảnh "Ngu cầm" – biểu tượng của triết lý trị quốc, cho thấy ước vọng cao cả của ông: được đem tài trí của mình để giúp dân, giúp nước.
Bài thơ "Cảnh ngày hè" đã vượt qua ý nghĩa thông thường của một tác phẩm miêu tả cảnh vật. Nó chứa đựng tình yêu thiên nhiên sâu sắc và lòng yêu nước, thương dân của một bậc hiền tài. Chính nhờ sự kết hợp hài hòa giữa cái đẹp của cảnh vật và tâm hồn của tác giả, bài thơ đã trở thành một tác phẩm khó quên, khiến người đọc không thể bỏ qua chỉ sau một lần đọc. Nó đúng như lời của Nguyễn Đình Thi, là một bài thơ hay mà "tất cả tâm hồn chúng ta đọc."