(1) Tìm hiểu chung về bài thơ:

Tác giả: Minh Huệ (1927-1985) - nhà thơ cách mạng, nổi tiếng với những bài thơ trữ tình, sâu lắng phản ánh cuộc sống chiến đấu và tình cảm của con người.

Tác phẩm: "Đêm Nay Bác Không Ngủ" được sáng tác năm 1951, trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Bài thơ là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Minh Huệ, thể hiện tình cảm sâu sắc, kính yêu của người chiến sĩ đối với Bác Hồ.

Thể thơ: Thơ tự do.

Bố cục: Bài thơ chia làm 3 phần:

• Phần 1 (4 câu đầu): Miêu tả cảnh khu rừng Trường Sơn trong đêm, với hình ảnh Bác Hồ ngồi bên bếp lửa.

• Phần 2 (12 câu giữa): Tập trung khắc họa vẻ đẹp của Bác Hồ, từ hình ảnh bên ngoài đến tâm hồn, tình cảm sâu sắc của Bác.

• Phần 3 (4 câu cuối): Tình cảm của người chiến sĩ đối với Bác Hồ.

Nội dung: Bài thơ thể hiện tình cảm yêu thương, kính trọng, sự gần gũi, giản dị và cao cả của Bác Hồ với bộ đội, với dân tộc. Bác không ngủ vì lo cho vận mệnh của đất nước, của dân tộc và lo cho giấc ngủ của các chiến sĩ. Qua đó, bài thơ ca ngợi tấm lòng nhân ái, sự hy sinh thầm lặng vì nhân dân của vị lãnh tụ vĩ đại.

Nghệ thuật: Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, điệp từ, ... để làm nổi bật vẻ đẹp của Bác Hồ và tình cảm của người chiến sĩ. Ngôn ngữ bình dị, gần gũi, giàu sức biểu cảm.

(2) Đoạn văn ghi lại cảm xúc sau khi đọc bài thơ:

Sau khi đọc bài thơ "Đêm Nay Bác Không Ngủ", tôi vô cùng xúc động trước hình ảnh Bác Hồ vĩ đại. Không chỉ là vị lãnh tụ của một dân tộc, Bác còn là người cha già kính yêu, luôn dành trọn tình thương cho con cháu. Hình ảnh Bác Hồ lặng lẽ ngồi bên bếp lửa, mái tóc bạc phơ, đôi mắt đăm chiêu lo nghĩ cho dân, cho nước khiến tôi nghẹn ngào. Tình cảm của Bác dành cho bộ đội, cho nhân dân thật sâu nặng, cao cả, vượt lên trên cả sinh mệnh cá nhân. Bài thơ không chỉ khắc họa chân dung một vị lãnh tụ vĩ đại mà còn gợi lên trong lòng người đọc lòng biết ơn sâu sắc và tình yêu kính trọng vô bờ bến đối với Bác Hồ. Sự giản dị, gần gũi nhưng lại toát lên khí phách hiên ngang, sự lo lắng thầm kín của Bác khiến tôi càng thêm tự hào về dân tộc mình, về vị lãnh tụ vĩ đại đã dành cả đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Bài thơ để lại trong tôi dư âm sâu lắng, một cảm giác ấm áp, trân trọng và tự hào.