Chính sách cai trị của chính quyền thực dân ở các nước Đông Nam Á vô cùng tàn bạo và nhằm mục đích bóc lột kinh tế, đàn áp nhân dân và biến các nước thuộc địa thành thị trường tiêu thụ và nguồn cung cấp nguyên liệu giá rẻ cho chính quốc. Dưới đây là một số nét chính về chính sách cai trị của thực dân ở một số nước Đông Nam Á:
Chính sách chung của thực dân ở Đông Nam Á
Bóc lột kinh tế:
Cướp đoạt đất đai: Thực dân thu hồi đất đai của nông dân để lập các đồn điền trồng các loại cây công nghiệp như cao su, cà phê, bông, điều... phục vụ cho nhu cầu của chính quốc.
Tăng thuế: Áp đặt các loại thuế nặng nề lên nông dân, thủ công nghiệp, thương nhân để thu lợi nhuận.
Xây dựng cơ sở hạ tầng: Mục đích chính là để phục vụ cho việc khai thác và vận chuyển nguyên liệu, chứ không phải để phát triển kinh tế cho bản địa.
Đàn áp nhân dân:
Xây dựng bộ máy cai trị chuyên chế: Thành lập các cơ quan hành chính, tư pháp, cảnh sát để kiểm soát mọi hoạt động của nhân dân.
Tàn sát, bắt bớ, khủng bố: Sử dụng vũ lực để đàn áp các phong trào đấu tranh của nhân dân.
Phân biệt đối xử: Người dân bản địa bị phân biệt đối xử, không được hưởng các quyền lợi như người dân thuộc địa.
Văn hóa, giáo dục:
Thực hiện chính sách đồng hóa: Thúc đẩy việc sử dụng ngôn ngữ, văn hóa của chính quốc, đồng thời hạn chế sự phát triển của văn hóa bản địa.
Giáo dục hạn chế: Chỉ tập trung vào đào tạo những lao động phục vụ cho nền kinh tế thực dân.
Đặc điểm chính sách cai trị ở một số nước Đông Nam Á
Pháp ở Việt Nam: Thực dân Pháp áp dụng chính sách "chia để trị", lợi dụng mâu thuẫn giữa các tầng lớp xã hội, các dân tộc để cai trị. Đồng thời, Pháp cũng thực hiện chính sách "khai hóa đen" nhằm đồng hóa người Việt.
Anh ở Ấn Độ: Thực dân Anh chia Ấn Độ thành nhiều tiểu vương quốc, áp dụng chính sách "chia để trị" và đàn áp các phong trào đấu tranh giành độc lập.
Hà Lan ở Indonesia: Hà Lan thực hiện chính sách "cánh cửa đóng", hạn chế sự tiếp xúc của người Indonesia với thế giới bên ngoài. Đồng thời, họ cũng áp dụng chính sách "văn hóa hóa" nhằm đồng hóa người Indonesia.
Hậu quả của chính sách cai trị thực dân
Kinh tế: Nền kinh tế bị lệ thuộc vào chính quốc, nông nghiệp lạc hậu, công nghiệp chưa phát triển.
Xã hội: Xã hội bị phân hóa sâu sắc, mâu thuẫn dân tộc, giai cấp gay gắt.
Văn hóa: Văn hóa bản địa bị đồng hóa, tinh thần dân tộc bị kìm hãm.