Cảnh khuya
Hồ Chí Minh

Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa.
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

1. Hình ảnh thiên nhiên đẹp và tĩnh lặng:

   • Những câu thơ đầu tiên miêu tả vẻ đẹp huyền bí của thiên nhiên trong đêm khuya. Tiếng suối như tiếng hát xa và ánh trăng chiếu qua những cành cây tạo nên cảnh vật thanh tĩnh, huyền diệu.
   • Hình ảnh "trăng lồng cổ thụ" và "bóng lồng hoa" gợi lên vẻ đẹp trong sáng, thanh khiết của cảnh vật.

2. Tâm trạng của tác giả:

   • Dù cảnh vật xung quanh rất đẹp, yên bình, Hồ Chí Minh lại "chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà". Điều này thể hiện sự lo lắng và trăn trở của Người đối với vận mệnh đất nước, đặc biệt là trong những năm tháng kháng chiến.
   • Hình ảnh này gợi sự thanh thản trong lòng tác giả nhưng cũng là sự hy sinh, tâm huyết với sự nghiệp cách mạng.

3. Hình thức thơ 4 chữ:

   • Bài thơ sử dụng thể thơ 4 chữ, với những câu ngắn gọn nhưng giàu hình ảnh, dễ tạo sự nhấn mạnh vào cảm xúc và nội dung. Đặc biệt, thể thơ này giúp bài thơ dễ đọc, dễ nhớ và tạo được sự mộc mạc, gần gũi trong cách thể hiện cảm xúc.

Bài thơ không chỉ phản ánh vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn gửi gắm thông điệp về sự hy sinh thầm lặng của người chiến sĩ cách mạng. Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, tâm hồn người chiến sĩ vẫn luôn hướng về Tổ quốc, lo lắng cho vận mệnh đất nước.

- Tên gọi: Thơ bốn chữ và thơ năm chữ là những thể thơ được gọi tên theo số chữ (tiếng) trong mỗi dòng thơ.

- Số lượng dòng thơ trong mỗi bài thơ không bị hạn chế.

- Các bài thơ có thể chia thành từng khổ hoặc gắn liền với nhau thành một đoạn liền mạch

- Gieo vần chân (vần đặt ở cuối dòng)

- Gieo vần liền (gieo liên tiếp)

- Gieo vần cách (gieo cách quãng)

(Lưu ý: có thể kết hợp nhiều kiểu gieo vần trong một bài thơ, gọi là vần hỗn hợp)

- Thơ bốn chữ: thường ngắt nhịp 2/2

- Thơ năm chữ: thường ngắt nhịp 2/3 hoặc 3/2

(Lưu ý: nhịp thơ có thể ngắt linh hoạt, không theo quy định chung nhằm phù hợp với tình cảm, cảm xúc được thể hiện trong bài thơ)

Thơ bốn chữ và thơ năm chữ gần gũi với đồng dao, vè, thích hợp với việc kể chuyện với các hình ảnh thơ dung dị, gần gũi