Để đáp ứng yêu cầu của đề bài, bạn có thể chọn "Truyện Kiều" của Nguyễn Du và "Chuyện người con gái Nam Xương" của Nguyễn Dữ. Đây là hai tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 9 thuộc phần văn học trung đại, mang đầy đủ các yếu tố để phân tích theo các tiêu chí được yêu cầu:

• Tài năng của nhà văn:
  Nguyễn Du đã sử dụng ngôn từ điêu luyện, kết hợp hài hòa giữa ngôn ngữ bác học và bình dân, xây dựng hình tượng Thúy Kiều với vẻ đẹp "nghiêng nước nghiêng thành" và tâm hồn đa đoan, sâu sắc. Ông tạo nên những nhân vật mang tính điển hình cao nhưng không hề khô cứng, nhờ bút pháp tả cảnh ngụ tình và những câu thơ lục bát giàu nhạc điệu.

• Tâm hồn và tình cảm nhân đạo:
  Nguyễn Du thể hiện lòng xót xa trước số phận bất hạnh của Thúy Kiều và những người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Tác phẩm chứa đựng tư tưởng nhân đạo sâu sắc, là tiếng nói bảo vệ quyền sống, quyền hạnh phúc của con người.

• Sự thông minh và chiêm nghiệm vượt thời đại:
  Nguyễn Du không chỉ tái hiện hiện thực xã hội bất công mà còn thể hiện tư tưởng triết lý sâu sắc về nhân sinh, số phận và nhân quả. Những suy tư ấy vẫn còn nguyên giá trị vượt thời gian.

• Tài năng của nhà văn:
  Nguyễn Dữ khéo léo xây dựng cốt truyện hấp dẫn, đậm màu sắc truyền kỳ nhưng vẫn chân thực. Nhân vật Vũ Nương được khắc họa với vẻ đẹp toàn diện: hiền thục, thủy chung, giàu lòng vị tha, trở thành biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam.

• Tâm hồn và tình cảm nhân đạo:
  Tác phẩm thể hiện niềm xót thương cho số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến, đồng thời lên án những định kiến và bất công đã đẩy họ vào bi kịch.

• Sự thông minh và chiêm nghiệm vượt thời đại:
  Nguyễn Dữ dùng yếu tố kỳ ảo để làm nổi bật bi kịch hiện thực, qua đó gửi gắm thông điệp về giá trị của tình yêu, lòng chung thủy và niềm khao khát công lý.

Hai tác phẩm này không chỉ thể hiện tài năng của các tác giả mà còn chứa đựng chiều sâu nhân đạo và triết lý nhân sinh vượt thời đại, rất phù hợp để làm sáng tỏ ý kiến trong đề bài.

Để trả lời đề bài này, bạn có thể chọn hai tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 9, phần văn học trung đại. Dưới đây là hai tác phẩm phù hợp và lý do tại sao chúng đáp ứng yêu cầu của đề bài:

Tài năng của nhà văn trong xây dựng hình tượng: Trần Quốc Toản qua lời hịch tướng sĩ đã xây dựng hình tượng một vị anh hùng trẻ tuổi đầy nhiệt huyết, quyết tâm bảo vệ đất nước. Lời hịch của ông không chỉ thể hiện sự mạnh mẽ trong tư tưởng mà còn khơi dậy lòng yêu nước mãnh liệt, sự tự hào dân tộc.

Tâm hồn và tình cảm, cái gốc nhân đạo sâu vững của nhà văn: Tác phẩm thể hiện sự đồng cảm sâu sắc với nhân dân và những chiến sĩ, mong muốn họ hy sinh vì chính nghĩa. Tình cảm yêu nước, bảo vệ đất nước của Trần Quốc Toản là biểu tượng của lòng yêu nước nồng nàn, vượt lên mọi thời gian.

Sự thông minh, trí tuệ của nhà văn trong tư tưởng của tác phẩm: Trí tuệ của Trần Quốc Toản thể hiện rõ nét qua những suy nghĩ, chiêm nghiệm về lòng yêu nước, về trách nhiệm và sự dũng cảm của người lính. Tác phẩm truyền tải thông điệp vượt lên trên không gian và thời gian, trở thành nguồn cảm hứng bất diệt cho những thế hệ sau.

Tài năng của nhà văn trong xây dựng hình tượng: Nguyễn Trãi sử dụng thiên nhiên để phác họa hình ảnh đất nước và con người trong thơ ca, với hình tượng "cảnh ngày hè" đầy sống động, tươi đẹp. Sự kết hợp giữa thiên nhiên và cảm xúc con người trong bài thơ đã thể hiện sự tinh tế trong nghệ thuật miêu tả của ông.

Tâm hồn và tình cảm, cái gốc nhân đạo sâu vững của nhà văn: Nguyễn Trãi không chỉ là một nhà thơ tài ba mà còn là một chiến sĩ kiên cường, với tình yêu đất nước sâu sắc. Bài thơ "Cảnh ngày hè" thể hiện nỗi niềm yêu thương, khát vọng tự do cho nhân dân, thể hiện tâm hồn nhân hậu, gắn bó với đất nước, dân tộc.

Sự thông minh, trí tuệ của nhà văn trong tư tưởng của tác phẩm: Nguyễn Trãi là người có trí tuệ sắc bén, tư tưởng cao cả. Trong "Bình Ngô đại cáo", ông thể hiện sự tinh tế trong chiến lược đấu tranh, đồng thời nhấn mạnh tư tưởng nhân nghĩa và sự công bằng trong xã hội. Những suy nghĩ về tự do, quyền lợi của con người của ông vẫn có giá trị vượt thời gian.

Cả hai tác phẩm này đều phản ánh rõ nét tài năng, tâm hồn nhân đạo và trí tuệ vượt thời gian của các nhà văn, phù hợp với yêu cầu của đề bài.