Câu 1: Xác định thể loại của văn bản trên:
Văn bản trên là một truyền thuyết, vì nó kể về sự ra đời và nguồn gốc của nghề mộc, gắn liền với những nhân vật huyền thoại và sự xuất hiện của các thần thánh. Văn bản sử dụng yếu tố hoang đường, kỳ ảo để giải thích các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống.
Câu 2: Chỉ ra các chi tiết hoang đường kỳ ảo:
Các chi tiết hoang đường kỳ ảo trong văn bản bao gồm:
- Nữ thần nghề mộc là một vị thần có thể hiện thân dưới dạng một bà già với mái tóc trắng như cước, vẻ mặt bí hiểm. Bà có khả năng truyền dạy nghề mộc cho loài người một cách kỳ diệu.
- Bà sống lẩn lộn trong dân gian, làm cùng ăn cùng với mọi người, mà vẫn giữ được sự thần thánh và uy tín đặc biệt với nhân dân.
- Cách truyền nghề của bà: Bà không trực tiếp chỉ dạy mà chỉ gián tiếp gợi ý, như khi bà bứt một chiếc lá dứa và cứa vào chân mọi người, khiến người tinh ý nghĩ ra cách làm cưa, giống như chiếc lá dứa. Đây là một yếu tố kỳ ảo, vì truyền dạy một nghề chỉ thông qua hành động đơn giản như vậy.
- Cách làm nhà và thuyền của bà được truyền dạy qua những động tác và hành động tượng trưng, khiến hai anh em Lỗ Ban và Lỗ Bốc phải suy nghĩ và sáng tạo ra các cách làm khác nhau.
Câu 3: Nêu hiệu quả của biện pháp liệt kê trong đoạn văn sau: "Bà đưa mọi người ra bờ suối, bên những bụi dứa dại đầy gai. Bà bứt lấy một chiếc lá và cứa vào chân của từng người. Ai tinh ý thì nghĩ ra cách làm chiếc cưa, tương tự như chiếc lá dứa."
Biện pháp liệt kê trong đoạn văn này có tác dụng làm nổi bật quá trình truyền dạy nghề mộc của nữ thần một cách từ từ, gián tiếp. Qua các hành động chi tiết, như đưa mọi người ra bờ suối, bứt lá, cứa vào chân từng người, tác giả đã xây dựng một hình ảnh rõ ràng và dễ hình dung về cách thức truyền nghề đầy khéo léo và bí ẩn. Biện pháp liệt kê không chỉ giúp tăng tính sinh động cho câu chuyện, mà còn thể hiện sự thông minh, tinh tế trong cách thức dạy nghề của nữ thần, khơi gợi sự sáng tạo của những người học.
Câu 4: Từ cách truyền nghề của nữ thần mộc, anh/chị có nhận xét gì về nữ thần này?
Từ cách truyền nghề của nữ thần mộc, có thể nhận xét về bà như một người thầy vừa thông minh, vừa khôn ngoan, biết cách phát huy khả năng sáng tạo của học trò. Nữ thần không trực tiếp chỉ dạy mà chỉ gián tiếp gợi ý, khiến người học phải tự suy nghĩ và phát triển ý tưởng. Điều này thể hiện bà là một người thầy kiên nhẫn, khuyến khích sự độc lập và sáng tạo, thay vì chỉ dạy một cách máy móc. Hơn nữa, nữ thần còn là biểu tượng của sự khéo léo, tinh tế trong công việc và đời sống. Bà không chỉ truyền dạy kỹ năng mà còn tạo ra một môi trường sáng tạo, nơi mọi người có thể học hỏi và phát triển tài năng của mình.
Câu 5: Khi truyền nghề không bao giờ bà nói thẳng cách thức làm mà chỉ hướng dẫn một cách gián tiếp. Từ đó mới có sự sáng tạo của con người trong việc làm ra các vật dụng. Chi tiết này gợi ra suy nghĩ gì về mối quan hệ giữa vai trò của người thầy và sự sáng tạo của người học?
Chi tiết này gợi ra một mối quan hệ đặc biệt giữa người thầy và người học. Người thầy, như nữ thần trong câu chuyện, không chỉ đóng vai trò truyền đạt kiến thức mà còn là người khơi gợi và phát huy khả năng sáng tạo của học trò. Việc bà không nói thẳng cách làm mà chỉ gián tiếp gợi ý khiến học trò phải tư duy, phân tích và sáng tạo để tìm ra cách làm phù hợp. Điều này cho thấy vai trò của người thầy không phải là người cung cấp tất cả câu trả lời, mà là người tạo ra môi trường để học trò có thể tự do phát huy sự sáng tạo và khả năng tự học. Học trò, từ đó, không chỉ học được kỹ năng mà còn học được cách tư duy độc lập và phát triển sáng tạo của chính mình. Điều này cũng phản ánh một triết lý giáo dục sâu sắc: giáo dục không chỉ là truyền thụ kiến thức mà còn là khơi dậy và phát triển tư duy sáng tạo của học trò.