1. Vai trò của rừng:
Rừng đóng vai trò quan trọng trong đời sống và phát triển bền vững:
Bảo vệ môi trường:
Cân bằng hệ sinh thái, cung cấp oxy và hấp thụ CO2, giảm hiệu ứng nhà kính.
Ngăn chặn xói mòn, rửa trôi đất, bảo vệ nguồn nước ngầm.
Kinh tế:
Cung cấp gỗ, dược liệu, và các sản phẩm nông-lâm nghiệp, tạo sinh kế cho người dân.
Đa dạng sinh học:
Là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật, bảo tồn nguồn gen quý hiếm.
An ninh quốc phòng:
Rừng đầu nguồn và biên giới đóng vai trò chiến lược trong bảo vệ lãnh thổ.
2. Thực trạng rừng ở Việt Nam hiện nay:
Tỷ lệ che phủ rừng: Mặc dù tỷ lệ che phủ đã được cải thiện (khoảng 42% năm 2023), nhưng chất lượng rừng tự nhiên suy giảm nghiêm trọng.
Suy giảm rừng tự nhiên: Diện tích rừng nguyên sinh và rừng đầu nguồn bị thu hẹp.
Cháy rừng và khai thác trái phép: Các vụ cháy rừng và khai thác lâm sản trái phép vẫn diễn ra ở nhiều nơi.
Suy thoái đa dạng sinh học: Nhiều loài động thực vật bị tuyệt chủng hoặc có nguy cơ tuyệt chủng.
3. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng này:
Khai thác lâm sản quá mức: Do nhu cầu kinh tế, người dân khai thác gỗ, săn bắt động vật trái phép.
Chuyển đổi mục đích sử dụng đất: Rừng bị phá để làm nương rẫy, xây dựng khu công nghiệp, khu dân cư.
Biến đổi khí hậu: Hạn hán, bão lũ làm gia tăng nguy cơ cháy rừng và phá hủy hệ sinh thái.
Quản lý thiếu hiệu quả: Sự lỏng lẻo trong thực thi pháp luật và quản lý tài nguyên rừng.
Ý thức người dân: Một bộ phận người dân chưa hiểu rõ tầm quan trọng của rừng, dẫn đến hành vi phá hoại.