Câu 1: Xử lý tình huống và thực hành thể hiện sự tự chủ trong các mối quan hệ trong đời sống và trên mạng xã hội
Tình huống 1: Thu mới tham gia câu lạc bộ khéo tay hay làm của trường tổ chức. Qua quan sát cách giao tiếp, ứng xử của Thu, Hùng có thiện cảm và muốn kết bạn với Thu.
Giải quyết: Trong tình huống này, Thu cần thể hiện sự tự chủ bằng cách ứng xử lịch sự và tôn trọng Hùng. Nếu Thu cảm thấy thoải mái và đồng ý, cô có thể chấp nhận lời kết bạn. Tuy nhiên, nếu Thu không muốn kết bạn, cô có thể từ chối một cách tế nhị, chẳng hạn như: "Cảm ơn bạn, nhưng hiện tại mình không muốn kết bạn trên mạng xã hội."
Tình huống 2: Nhóm của em đạt giải Nhất cuộc thi sáng tạo khoa học kĩ thuật. Cả nhóm cùng chụp ảnh và đăng lên trang cá nhân trên mạng xã hội. Chỉ một lúc sau, nhóm nhận được rất nhiều lời chúc mừng của mọi người, tuy nhiên có một số bạn bình luận cho rằng nhóm em may mắn chiến thắng chứ không phải nhóm làm tốt nhất.
Giải quyết: Trong tình huống này, nhóm em cần thể hiện sự tự chủ, tự tin vào thành quả của mình. Các bạn có thể trả lời một cách lịch sự, khiêm tốn, nhưng cũng khẳng định sự nỗ lực và cố gắng của nhóm, chẳng hạn như: "Cảm ơn mọi người đã chúc mừng! Chúng mình rất vui vì đã nỗ lực hết mình trong cuộc thi này. Hy vọng lần sau sẽ có cơ hội tiếp tục học hỏi và sáng tạo."
Tình huống 3: Để chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11, Nam được giao nhiệm vụ là đội trưởng đội văn nghệ và phải cử ra một bạn dẫn chương trình. Ở lớp có hai bạn muốn đảm nhận vai trò này, trong đó Hà là bạn thân của Nam nhưng khả năng dẫn không bằng bạn kia.
Giải quyết: Nam cần thể hiện sự tự chủ và tinh thần công bằng khi ra quyết định. Nam có thể lựa chọn bạn có khả năng dẫn chương trình tốt nhất, dù đó không phải là bạn thân của mình. Nam có thể giải thích rõ ràng và tôn trọng cảm xúc của bạn mình bằng cách nói: "Mình rất trân trọng khả năng của Hà, nhưng để đảm bảo chương trình thành công, mình nghĩ bạn này sẽ phù hợp hơn với vai trò dẫn chương trình."
Câu 2: Biểu hiện của người sống có trách nhiệm với bản thân và mọi người xung quanh
Biểu hiện của người sống có trách nhiệm với bản thân:
Tự giác trong việc học tập, làm việc.
Chăm sóc sức khỏe bản thân, duy trì thói quen lành mạnh.
Đặt mục tiêu và nỗ lực đạt được mục tiêu cá nhân.
Biết nhận lỗi và sửa chữa sai lầm.
Biểu hiện của người sống có trách nhiệm với mọi người xung quanh:
Tôn trọng và lắng nghe ý kiến của người khác.
Giúp đỡ bạn bè, gia đình trong công việc và cuộc sống.
Thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm xã hội (ví dụ: tham gia các hoạt động tình nguyện, bảo vệ môi trường).
Luôn giữ lời hứa và đáng tin cậy trong các mối quan hệ.