a) Xác định công thức phân tử và công thức cấu tạo của X và Y
- X:
- Có 6 nguyên tử H và chỉ chứa liên kết đơn.
- Với 6 nguyên tử H, X có thể là ankan (CnH2n+2).
- Thử các giá trị n = 1, 2, 3,... ta thấy khi n = 2, công thức phù hợp là C2H6 (etan).
- Y:
- Nhiều hơn X một nguyên tử C và cũng có 6 nguyên tử H.
- Công thức phân tử của Y là C3H6.
- Với 3 nguyên tử C và 6 nguyên tử H, Y có thể là anken (CnH2n).
- Công thức cấu tạo của Y là CH2=CH-CH3 (propen).
b) Hiệu ứng khi dẫn X, Y qua nước bromine
- X (etan): Không có phản ứng với nước bromine vì etan là ankan, không có liên kết đôi để tham gia phản ứng cộng.
- Y (propen): Làm mất màu dung dịch nước bromine do xảy ra phản ứng cộng:
CH2=CH-CH3 + Br2 → CH2Br-CHBr-CH3
Kết luận:
- X: Etan, C2H6
- Y: Propen, CH2=CH-CH3
- Khi dẫn X, Y qua nước bromine, chỉ có propen (Y) làm mất màu dung dịch bromine do phản ứng cộng.
Bài 2: Xác định công thức phân tử và công thức cấu tạo của X, Y, Z
Phân tích:
- X, Y, Z đều chứa C, H, O.
- X và Y tác dụng với nhau tạo ra Z và nước, có xúc tác H2SO4 đặc → Đây là phản ứng este hóa.
- X có mùi thơm và không tan trong nước → X có thể là este.
- Z có 4 nguyên tử C, 2 nguyên tử O → Z có thể là este.
- Y có 1 nguyên tử O → Y có thể là rượu.
Giải:
Gọi công thức chung của X là RCOOR' (R, R' là gốc hydrocarbon). Gọi công thức chung của Y là R'OH.
Phương trình phản ứng este hóa: RCOOH + R'OH → RCOOR' + H2O
- Z: Là este, có 4 nguyên tử C, 2 nguyên tử O. Một trong những este thỏa mãn là CH3COOCH2CH3 (etyl axetat).
- Y: Là rượu tương ứng với gốc R' trong Z, tức là CH3CH2OH (ethanol).
- X: Là axit cacboxylic tương ứng với gốc R trong Z, tức là CH3COOH (axit axetic).
Kết luận:
- X: Axit axetic, CH3COOH
- Y: Ethanol, CH3CH2OH
- Z: Etyl axetat, CH3COOCH2CH3
Phương trình phản ứng: CH3COOH + CH3CH2OH → CH3COOCH2CH3 + H2O