Khổ thơ đầu tiên của bài thơ "Gió Lào cát trắng" của Xuân Quỳnh đã thể hiện sâu sắc tình cảm của nhân vật trữ tình đối với quê hương, một miền đất đầy gian khổ nhưng cũng chan chứa tình yêu thương. Ngay từ câu thơ mở đầu, hình ảnh "gió nóng những trưa hè ngột ngạt" đã khéo léo gợi ra cảm giác oi ả, khó chịu của cái nắng miền Trung, nhưng không chỉ dừng lại ở đó, nó còn là sự nhớ thương, gắn bó với từng kỷ niệm. Hình ảnh người mẹ "ru tôi hạt cát sạn hàm răng" mang đến một sự gắn kết sâu sắc giữa nhân vật trữ tình và quê hương, nơi mà tuổi thơ của họ đã được vun đắp bằng những âm thanh dịu dàng, những ký ức ngọt ngào.

Quê hương hiện lên không chỉ là một không gian vật lý, mà còn là nơi nuôi dưỡng tâm hồn và tình cảm của con người. Hình ảnh "dưới bom đạn gió Lào vẫn thổi" thể hiện sự kiên cường của quê hương trong bối cảnh chiến tranh, nơi mà cát - biểu tượng cho sự khắc nghiệt, lại trở thành chỗ dựa vững chắc cho con người. Dù cuộc sống có nhiều gian truân, nhưng sự hiện diện của "cát" trong từng dấu ấn của cuộc đời lại khiến cho nhân vật trữ tình cảm thấy bình yên và ấm áp.

Tình cảm ấy không chỉ là nỗi đau mất mát, là nỗi buồn trước những trở ngại mà con người phải đối mặt, mà còn là niềm tự hào về quê hương có sức sống mãnh liệt, khả năng hồi sinh dù trong hoàn cảnh khó khăn. Qua đó, ta thấy một tâm hồn nhạy cảm, luôn hướng về quê hương, dù trải qua bao sóng gió, vẫn vẹn nguyên tình yêu và lòng gắn bó sâu sắc.