Vào một đêm cuối đông trên con đường rực rỡ ánh đèn của thành phố tôi lang thang cùng với chiếc giỏ diêm đầy. Đêm ấy là đêm giao thừa nên mọi ngôi nhà trên phố đều sáng đèn cho đến tận khuya. Những chiếc cổ xe ngựa nối đuôi nhau chở các gia đình quyền quý đi lại lộc cộc trên đường. Các cặp vợ chồng tay trong tay dẫn con đi mua sắm trông rất vui vẻ. Thời khắc ấy ai cũng mong muốn hoàn thành sớm công việc để đoàn tụ cùng gia đình. Duy chỉ có tôi là không thể về nhà. Mà tôi cũng chẳng có nhà để về như mọi người. Tôi nhớ có một thời tôi cũng từng được dẫn đi đón giao thừa, cũng từng được ngủ ngon trong căn nhà ấm cúng và chuẩn bị quần áo đẹp đi chơi noel. Cái ngày mà mẹ và bà còn sống, ba vẫn là người ba tốt lo cho gia đình. Ấy vậy mà khi hai người thân yêu nhất rời khỏi cuộc đời tôi, ba lại chán nản say men rượu và quên đi đứa con bé bỏng cần được chở che. Tôi có nhà nhưng chẳng phải là nhà mà chỉ là một căn gác xếp chặt chội, mùa hè thì nóng nực mùa đông lại lạnh giá.
Tôi cố gắng lê những bước chân mệt mỏi trên đường để rao bán từng que diêm. Có bao nhiêu người sang trọng đi lại nói cười nhưng họ không đói hoài tới tôi. Có lẽ không cần diêm để sưởi ấm và cũng chẳng cần thương hại cho một đứa bé bẩn thỉu, rách nát như tôi. Tôi ngồi xuống trong góc của hai căn nhà và cố thu chân lại cho đỡ rét. Đôi giày rách nát cũng bị thằng bé nghịch ngợm kia lấy mất. Ngoài đường tuyết đã phủ trắng nhưng cây bạch dương lẻ loi. Tôi thấy có một cô bé chạc tuổi tôi vừa đi trên đường vừa ăn bánh mì ngon lành, tôi sờ vào bụng mình, cả ngày nay tôi có ăn gì. Giá mà có lò sưởi và thức ăn thì tốt biết mấy. Tôi liền đánh liều quẹt que diêm đầu tiên hơ lên đôi má cho đỡ lạnh. Trong ánh sáng chập chờn của que diêm tôi thấy trước mắt mình hiện ra lò sưởi, tôi huơ tay tới ánh lửa ấm áp thì lò sưởi biến đi đâu mất, que diêm vụt tắt. Tôi đốt thêm que diêm thứ hai, lần này tôi thấy một bàn ăn được trang trí thịnh soạn. Trên bàn ăn là một con ngỗng quay to lớn và ngon lành, con ngỗng tiến về phía tôi thì que diêm vụt tắt. Tôi tiếc nuối quẹt que diêm thứ ba, trước mắt tôi là một ngôi nhà ấm cúng được trang trí bằng cây thông noel. Trên cây thông có treo nhiều quà bánh và đồ chơi. Tôi chưa kịp với tay thì cây biến mất. Tôi quẹt que diêm thứ tư, lần này tôi thấy bà, người bà đã yêu thương tôi cho tôi những ngày tháng tươi đẹp. Tôi nắm lấy tay bà nhưng bà ở xa quá, tôi gọi bà bà chỉ quay lại mỉm cười. Tôi quẹt hết những que diêm còn lại trong bao và cất tiếng gọi "Bà ơi! Cháu nhớ bà lắm, ở đây cháu đói và lạnh lắm. Bà mang cháu theo cùng với!".Nhưng bà đã biến mất...tôi cố chạy theo bà, chạy mãi đến một căn phòng ấm áp. Bà đang gọi tôi dậy để ăn bát cháo thơm. Tôi choàng mở mắt thì không thấy bà đâu, chỉ thấy một người phụ nữ hiền lành đang mỉm cười với em, em bất giác hỏi:
- Bà con đâu, con muốn gặp bà!
Người phụ nữ lạ giải thích:
- Cô tên Marry, đây là nhà của cô, đêm qua cô thấy cháu bất tỉnh bên đường nên đã mang cháu về đây. Cháu bị suy nhược cơ thể nên bác sĩ đã tiêm thuốc cho cháu, cháu sẽ khỏe lại ngay. Còn bây giờ, cháu hãy gượng dậy ăn hết bát cháo này cho mau khỏi bệnh.
Tôi rất ngạc nhiên và rối bời khi biết đây không phải thiên đường cũng không phải nơi bà tôi sống, nhưng có lẽ bà trên trời đã thương tôi nên mang người phụ nữ tốt bụng này đến đây. Cô ấy đút cho tôi từng muỗng cháu và mỉm cười nhìn tôi, lâu lắm rồi tôi mới cảm nhận được tình yêu thương của con người. Tôi khóc và kể mọi chuyện của mình cho người phụ nữ kia nghe. Sau một hồi suy nghĩ, người phụ nữ nhẹ nhàng:
- Cô hiểu mọi chuyện, cô sẽ giúp cháu. Cháu cứ ở đây và xem như nhà của mình, cô chỉ sống một mình với người mẹ già nhưng mẹ cô vừa qua đời. Có cháu ở đây cô sẽ thấy bớt hiu quạnh hơn.
Những ngày sau đó, tôi sống rất vui vẻ bên người phụ nữ. Nhà cô Marry rất rộng, có cả một trang trại trồng cây và nuôi cừu với nhiều người giúp việc. Thời gian không có cô ở nhà, tôi có thể chơi đùa cùng lũ cừu và các chị giúp việc cho cô. Thế nhưng tôi vẫn chưa thể vui trọn vẹn vì dù sao đây cũng không phải là nhà của mình và không có ba ở bên. Giá mà ba có thể đến sống cùng tôi, hằng ngày hai cha con sẽ cùng nhau chăm sóc đàn cừu và hái trái. Ba sẽ không uống rượu nữa cũng không chửi mắng tôi nữa.
Rồi một buổi chiều, tôi đang cắt cỏ cho cừu thì bỗng có một người đàn ông xuất hiện gọi:
- Con gái yêu của ba, là ba đây.
Đúng rồi, là ba nhưng hôm nay tôi thấy ba khác lạ. Tôi vừa mừng vừa lo sợ.
- Lại đây con, ba không đánh mắng con nữa, ba xin lỗi con.
Tôi chạy đến ôm lấy ba. Ba nhấc bổng tôi lên và hôn lên má. Ba xin lỗi, ba đã sai, ba hứa sẽ là người ba tốt, chăm sóc con thay bà và mẹ.
Trong những ngày mất tôi, ba đã bừng tỉnh khi mất đi cả đứa con gái của mình vì rượu. Ba kể rất nhiều về nỗi đau đã khiến ba đánh mất mình. Ba kể cho tôi nghe chuyện cô Marry đã tìm đến nhà và hết lòng khuyên bảo ba, cô ấy là một người tốt bụng nhất trên đời. Cô đã giúp ba trả hết số nợ vì rượu chè và để ba ở lại đây cùng tôi. Ba sẽ chăm sóc vườn cây và lũ cừu thay cô.
Từ đó, người ta không còn thấy một cô bé bán diêm tội nghiệp và một người cha suốt ngày say xỉn nữa. Chỉ có ở một trang trại rộng lớn kia có túp lều của hai cha con, tuy nhỏ nhưng lúc nào cũng rộn tiếng cười.

“Cô bé bán diêm” là một câu truyện cổ tích hiện đại rất nổi tiếng và được nhiều người yêu thích của nhà văn An-đéc-xen. Câu chuyện khiến người đọc phải ngẫm nghĩ về cuộc đời của cô bé bán diêm nói riêng và những người nghèo nói chung. Em chỉ là một đứa bé ngây thơ và trong sáng nhưng những khát khao có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Đó dường như chỉ là một ước muốn đơn giản và không có gì cao siêu cả, ai ai cũng có một điều đó. Nhưng đối với em đó dường như lại là một thứ gì đó xa xôi lắm, em biết rằng ước muốn của em sẽ không bao giờ trở thành hiện thực. Trong cơn đói, rét mỗi que diêm em quẹt, mỗi ảo ảnh hiện ra là một mong muốn nhỏ bé, chân thật từ đáy lòng em. Qua câu chuyện này, tác giả muốn người đọc được một lần thấu hiểu và cảm thông với nỗi khổ của bé. Sự thiếu thốn vật chất và tình thương từ cha mẹ “mồ côi mẹ”,”nhất định là cha sẽ đánh em”. Nỗi cô đơn của em khi sống với đói nghèo và rét buốt “ở trên gác sát mái nhà, và mặc dầu đã nhét giẻ rách vào các kẽ hở lớn trên vách, gió vẫn thổi rít vào trong nhà”. Em không được đi học như các bạn khác mà phải đi bán diêm. Mục đích của tác giả khi sáng tác câu chuyện cổ tích hiện đại này vì tác giả mong muốn trẻ em trên toàn thế giới nói chung xứng đáng được hưởng một cuộc sống hạnh phúc.

Vào một đêm cuối đông trên con đường rực rỡ ánh đèn của thành phố tôi lang thang cùng với chiếc giỏ diêm đầy. Đêm ấy là đêm giao thừa nên mọi ngôi nhà trên phố đều sáng đèn cho đến tận khuya. Những chiếc cổ xe ngựa nối đuôi nhau chở các gia đình quyền quý đi lại lộc cộc trên đường. Các cặp vợ chồng tay trong tay dẫn con đi mua sắm trông rất vui vẻ. Thời khắc ấy ai cũng mong muốn hoàn thành sớm công việc để đoàn tụ cùng gia đình. Duy chỉ có tôi là không thể về nhà. Mà tôi cũng chẳng có nhà để về như mọi người. Tôi nhớ có một thời tôi cũng từng được dẫn đi đón giao thừa, cũng từng được ngủ ngon trong căn nhà ấm cúng và chuẩn bị quần áo đẹp đi chơi noel. Cái ngày mà mẹ và bà còn sống, ba vẫn là người ba tốt lo cho gia đình. Ấy vậy mà khi hai người thân yêu nhất rời khỏi cuộc đời tôi, ba lại chán nản say men rượu và quên đi đứa con bé bỏng cần được chở che. Tôi có nhà nhưng chẳng phải là nhà mà chỉ là một căn gác xếp chặt chội, mùa hè thì nóng nực mùa đông lại lạnh giá.
Tôi cố gắng lê những bước chân mệt mỏi trên đường để rao bán từng que diêm. Có bao nhiêu người sang trọng đi lại nói cười nhưng họ không đói hoài tới tôi. Có lẽ không cần diêm để sưởi ấm và cũng chẳng cần thương hại cho một đứa bé bẩn thỉu, rách nát như tôi. Tôi ngồi xuống trong góc của hai căn nhà và cố thu chân lại cho đỡ rét. Đôi giày rách nát cũng bị thằng bé nghịch ngợm kia lấy mất. Ngoài đường tuyết đã phủ trắng nhưng cây bạch dương lẻ loi. Tôi thấy có một cô bé chạc tuổi tôi vừa đi trên đường vừa ăn bánh mì ngon lành, tôi sờ vào bụng mình, cả ngày nay tôi có ăn gì. Giá mà có lò sưởi và thức ăn thì tốt biết mấy. Tôi liền đánh liều quẹt que diêm đầu tiên hơ lên đôi má cho đỡ lạnh. Trong ánh sáng chập chờn của que diêm tôi thấy trước mắt mình hiện ra lò sưởi, tôi huơ tay tới ánh lửa ấm áp thì lò sưởi biến đi đâu mất, que diêm vụt tắt. Tôi đốt thêm que diêm thứ hai, lần này tôi thấy một bàn ăn được trang trí thịnh soạn. Trên bàn ăn là một con ngỗng quay to lớn và ngon lành, con ngỗng tiến về phía tôi thì que diêm vụt tắt. Tôi tiếc nuối quẹt que diêm thứ ba, trước mắt tôi là một ngôi nhà ấm cúng được trang trí bằng cây thông noel. Trên cây thông có treo nhiều quà bánh và đồ chơi. Tôi chưa kịp với tay thì cây biến mất. Tôi quẹt que diêm thứ tư, lần này tôi thấy bà, người bà đã yêu thương tôi cho tôi những ngày tháng tươi đẹp. Tôi nắm lấy tay bà nhưng bà ở xa quá, tôi gọi bà bà chỉ quay lại mỉm cười. Tôi quẹt hết những que diêm còn lại trong bao và cất tiếng gọi "Bà ơi! Cháu nhớ bà lắm, ở đây cháu đói và lạnh lắm. Bà mang cháu theo cùng với!".Nhưng bà đã biến mất...tôi cố chạy theo bà, chạy mãi đến một căn phòng ấm áp. Bà đang gọi tôi dậy để ăn bát cháo thơm. Tôi choàng mở mắt thì không thấy bà đâu, chỉ thấy một người phụ nữ hiền lành đang mỉm cười với em, em bất giác hỏi:
- Bà con đâu, con muốn gặp bà!
Người phụ nữ lạ giải thích:
- Cô tên Marry, đây là nhà của cô, đêm qua cô thấy cháu bất tỉnh bên đường nên đã mang cháu về đây. Cháu bị suy nhược cơ thể nên bác sĩ đã tiêm thuốc cho cháu, cháu sẽ khỏe lại ngay. Còn bây giờ, cháu hãy gượng dậy ăn hết bát cháo này cho mau khỏi bệnh.
Tôi rất ngạc nhiên và rối bời khi biết đây không phải thiên đường cũng không phải nơi bà tôi sống, nhưng có lẽ bà trên trời đã thương tôi nên mang người phụ nữ tốt bụng này đến đây. Cô ấy đút cho tôi từng muỗng cháu và mỉm cười nhìn tôi, lâu lắm rồi tôi mới cảm nhận được tình yêu thương của con người. Tôi khóc và kể mọi chuyện của mình cho người phụ nữ kia nghe. Sau một hồi suy nghĩ, người phụ nữ nhẹ nhàng:
- Cô hiểu mọi chuyện, cô sẽ giúp cháu. Cháu cứ ở đây và xem như nhà của mình, cô chỉ sống một mình với người mẹ già nhưng mẹ cô vừa qua đời. Có cháu ở đây cô sẽ thấy bớt hiu quạnh hơn.
Những ngày sau đó, tôi sống rất vui vẻ bên người phụ nữ. Nhà cô Marry rất rộng, có cả một trang trại trồng cây và nuôi cừu với nhiều người giúp việc. Thời gian không có cô ở nhà, tôi có thể chơi đùa cùng lũ cừu và các chị giúp việc cho cô. Thế nhưng tôi vẫn chưa thể vui trọn vẹn vì dù sao đây cũng không phải là nhà của mình và không có ba ở bên. Giá mà ba có thể đến sống cùng tôi, hằng ngày hai cha con sẽ cùng nhau chăm sóc đàn cừu và hái trái. Ba sẽ không uống rượu nữa cũng không chửi mắng tôi nữa.
Rồi một buổi chiều, tôi đang cắt cỏ cho cừu thì bỗng có một người đàn ông xuất hiện gọi:
- Con gái yêu của ba, là ba đây.
Đúng rồi, là ba nhưng hôm nay tôi thấy ba khác lạ. Tôi vừa mừng vừa lo sợ.
- Lại đây con, ba không đánh mắng con nữa, ba xin lỗi con.
Tôi chạy đến ôm lấy ba. Ba nhấc bổng tôi lên và hôn lên má. Ba xin lỗi, ba đã sai, ba hứa sẽ là người ba tốt, chăm sóc con thay bà và mẹ.
Trong những ngày mất tôi, ba đã bừng tỉnh khi mất đi cả đứa con gái của mình vì rượu. Ba kể rất nhiều về nỗi đau đã khiến ba đánh mất mình. Ba kể cho tôi nghe chuyện cô Marry đã tìm đến nhà và hết lòng khuyên bảo ba, cô ấy là một người tốt bụng nhất trên đời. Cô đã giúp ba trả hết số nợ vì rượu chè và để ba ở lại đây cùng tôi. Ba sẽ chăm sóc vườn cây và lũ cừu thay cô.
Từ đó, người ta không còn thấy một cô bé bán diêm tội nghiệp và một người cha suốt ngày say xỉn nữa. Chỉ có ở một trang trại rộng lớn kia có túp lều của hai cha con, tuy nhỏ nhưng lúc nào cũng rộn tiếng cười.

Trong đêm giao thừa, trời rét mướt, có một cô bé đầu trần, chân đi đất, bụng đói đang rầu rĩ đi bán diêm trong bóng tối. Cô bé bán diêm ấy đã mồ côi mẹ và cũng đã mất đi người thương yêu em nhất là bà nội. Em không dám về nhà vì sợ bố sẽ đánh em. Vừa lạnh vừa đói, cô bé ngồj nép vào một góc tường rồi khẽ quẹt một que diêm để sưởi ấm. Que diêm thứ nhất cho em có cảm giác ấm áp như ngồi bên lò sưởi. Em vội quẹt que diêm thứ hai, em được thấy một bàn ăn thịnh soạn hiện lên. Rồi em quẹt que diêm thứ ba và được thấy cây thông Nô-en. Quẹt que diêm thứ tư: bà nội hiền từ của em hiện lên đẹp đẽ, gần gũi và phúc hậu biết mấy. Nhưng ảo ảnh đó nhanh chóng tan đi sau sự vụt tắt của que diêm. Em vội vàng quẹt hết cả bao diêm để mong níu bà nội lại. Cô bé bán diêm đã chết trong giá rét khi mơ cùng bà bay lên cao mãi.

"Cô bé bán diêm" là chuyện kể về số phận của một em bé nghèo khổ, phải đi bán diêm để sống. Vào một đêm giao thừa tuyết rơi, bầu trời tối tăm, em bé phải đi chân đất trên tuyết lạnh, chân em đỏ ửng rồi tím bầm lại. Em cố tìm nơi nhiều người qua lại để bán diêm, nhưng mọi người chẳng ai đoái hoài đến em, họ vội vã về nhà để tránh cái lạnh ghê người. Vừa đói, vừa rét, nhưng không thể trở về khi không bán được bao diêm nào vì em sợ bố đánh. Mệt mỏi quá, em đành ngồi tựa vào góc tường cạnh ngôi nhà sáng rực ánh đèn có mùi ngỗng quay thơm nức!
Đói, rét, em bé nảy ra ước mơ, mộng tưởng qua mỗi lần quẹt diêm. Trong ánh sáng của que diêm, những giấc mơ của em thật đẹp, nhưng cũng thật mong manh vì một que diêm không cháy được bao lâu? Cuối cùng khi tắt lửa thì mọi thứ đẹp đẽ (chẳng qua là ảo ảnh) đều vụt tan biến đi ngay.
Và cuối cùng em bé đã chết dưới lớp tuyết dày khi mơ thấy bà nội cầm tay em bay vụt lên cao, cao mãi, chẳng còn đói rét đau buồn đe doạ nữa.
Tác giả như muốn đối chiếu cảnh đói rét khôn cùng của em bé bán diêm với cảnh sống sung túc, hoan hỉ của mọi nhà vào đêm giao thừa. Dường như tất cả đều quay lưng lại, thờ ơ với cuộc đời của em. Em đã thực sự bị bỏ rơi giữa cuộc đời no đủ, giàu sang. Đó là ý nghĩa nhân đạo của tác phẩm, là tấm lòng của An-đec-xen với những cuộc đời khốn cùng khổ đau.