Qua 5 lần đòi hỏi cá vàng phải đáp ứng thì lần đầu là một đòi hỏi chính đáng. Lần 2 cũng chính đáng nhưng cá vàng đã hiểu được cái xu thế tất yếu của lòng tham nên biển xanh êm ả đã nổi sóng. Ba yêu cầu sau thật là quá quắt, nó gắn với sự bội bạc vì vậy mà cảnh tượng của biển mỗi lúc một dữ dội, mù mịt, rồi ầm ầm.
- Sự bội bạc cũng tăng lên.
+ Lần đầu mụ vợ mắng chồng là đồ ngốc.
+ Lần hai mụ mắng chồng to hơn.
+ Lần ba mụ mắng như tát nước vào mặt, bắt ông lão quét dọn chuồng ngựa.
+ Lần tư mụ nổi giận lôi đình tát vào mặt ông lão, định cho người lôi ông lão ra bờ biển. Sau đó khi làm nữ hoàng mụ vợ đuổi chồng và để cho mọi người chế giễu.
+ Lần năm mụ vợ lại sai người bắt ông lão đến và ra lệnh.
- Chính lòng tham không cùng của mụ vợ là yếu tố tạo nên mạch phát triển của cốt truyện. Mụ vợ tuy không có công lao gì với cá vàng, nhưng mụ lại đòi hỏi : vật chất (lần 1 và 2), đòi cả của cải và danh vọng (lần 3), đòi hỏi cả của cải, danh vọng và quyền lực (lần 4), đòi cả địa vị đầy quyền uy vô hạn không có trên thực tế (lần 5). Lòng tham đó thật là quái gở và không có hạn độ.
- Cùng với lòng tham vô độ, mụ vợ cũng thể hiện thái độ bội bạc ngày càng tăng tiến với chồng : từ mắng chồng "đồ ngốc" (đòi máng) đến "Mụ lại quát to hơn : "Đồ ngu!" (đòi nhà), rồi đến mắng như tát nước vào mặt : "Đồ ngu ! Ngốc sao ngốc thế !" (đòi làm nhất phẩm phu nhân). Chưa dừng lại, mụ còn "nổi trận lôi đình tát vào mặt ông lão : Mày cãi à ? Mày dám cãi một bà nhất phẩm phu nhân à ?" (đòi làm nữ hoàng). Chưa thỏa mãn, "được ít tuần, mụ lại nổi cơn thịnh nộ. Mụ sai người đi bắt ông lão đến (đòi làm Long Vương).
- Những chi tiết trên cho thấy lòng tham của mụ vợ càng tăng tiến thì tình nghĩa vợ chàng càng suy giảm đến mức không còn gì.
- Về một phương diện khác, với mụ vợ, ông lão đánh cá không chỉ là người chồng mà còn là ân nhân : nhờ lòng tốt của ông lão mà cá vàng đã cho mụ nhiều thứ mà thực ra mụ mơ cũng không có, nhưng mụ lại đối xử hết sức tệ bạc với ông. Nhưng khi lòng tham trở thành không đáy, sự bội bạc của mụ đi tới tột cùng : mụ coi ân nhân như chướng ngại vật, muốn gạt ra để cá vàng trực tiếp hầu hạ mụ.
Câu 4 :
Câu chuyện đã được kết thúc như thế nào ? Ý nghĩa của cách kết thúc đó.
- Cuối cùng mụ vợ được trở lại địa vị xưa với tài sản xưa là cái máng lợn ăn sứt mẻ.
- Ý nghĩa của cách kết thúc đó là :
+ Những kẻ vong ân bội nghĩa, tham thì thâm.
+ Phải tự mình lao động mới có thể gặp được những điều may mắn (ông lão đã kéo lưới mãi mới gặp được cá vàng).
+ Phải phấn đấu để có giàu sang, địa vị và phải biết khả năng của mình đến đâu chứ không đòi hỏi quá đáng, viển vông.
+ Phải sống giàu ân tình và nhân hậu chứ không được bội bạc, có mới nới cũ.