Có những tác giả nổi tiếng vì có một khối lượng tác phẩm đồ sộ nhưng cũng có những tác giả nổi tiếng chỉ bởi một tác phẩm. Trong hàng loạt các tên tuổi nhà văn, trong tất thẩy những tác phẩm viết về đề tài chiến tranh. Nguyễn Quang Sáng và tác phẩm Chiếc lược ngà vẫn nhận được sự quan tâm vô cùng đặc biệt của giới phê bình và bạn đọc.

Trước hết về tác giả Nguyễn Quang Sáng. Ông sinh năm 1932 mất năm 2014. Ông sinh ra tại mảnh đất An Giang. Ông tham gia kháng chiến và giữ nhiều trọng trách quan trọng. Cuộc đời nhà văn trải qua biết bao nhiêu năm tháng kháng chiến của cả hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Ông là một đảng viên ưu tú và là một hội viên sáng giá trong hội nhà văn Việt Nam. Ông để lại một sự nghiệp sáng tác vô cùng lớn với những tác phẩm truyện ngắn và tiểu thuyết như Dòng sông thơ ấu, Chị nhung, Paris, Người con đi xa… và một số kịch bản phim như Cánh đồng hoang, Pho tượng, Cho đến bao giờ…Và bằng tài năng của mình Nguyễn Quang Sáng đã liên tục dành được nhiều giải thưởng giá trị.

Truyện ngắn Chiếc lược ngà là truyện ngắn nổi tiếng của Nguyễn Quang Sáng. Truyện kể về tình cha con của ông Sáu và bé Thu trong hoàn cảnh chiến tranh miền Nam đang chiến đấu với đế quốc Mỹ để thống nhất đất nước. Những tàn phá của chiến tranh về tính mạng con người thật kinh khủng. Nó biến những người mẹ già có nguy cơ trở thành người mẹ mất con, người vợ góa chồng và những đứa con mồ côi cha. Trong không khí đau thương nhưng hào hùng ấy, tình cảm cha con vẫn tỏa sáng bất diệt. Ông Sáu trở về không được bé Thu nhận nhưng trong ngày cuối hai cha con đã kịp nhận ra nhau. Vào chiến trường ông làm cho bé một chiếc lược ngà, ông hi sinh ngoài chiến trận và chiếc lược được người đồng đội chuyển đến tận tay cô bé Thu.

Về nghệ thuật, truyện có cốt truyện hấp dẫn, tình huống truyện bất ngờ nhưng hợp lí và tự nhiên, nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm lý nhân vật một cách sâu sắc. Ngôn ngữ mang đậm chất nam bộ

Như vậy, có thể nắm được một số nét chính về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. Bên cạnh đó hiểu được những nội dung cơ bản và nghệ thuật tiêu biểu của truyện Chiếc lược ngà.