Câu chuyện xảy ra ở thời nhà Trần. Vào buổi sáng, Phạm Ngũ Lão ngồi bên vệ đường mải mê đan sọt. Vừa lúc ấy, đoàn quân của Trần Hưng Đạo đi qua làng. Đoàn quân đông đúc võng xe chật đường loa thét inh ỏi, vậy mà chàng trai vẫn mải miết đan sọt, không hề hay biết gì cả. Quân dẹp đường cứ tưởng chàng là một kẻ ngang bướng, muốn cản đựờng, bèn lấy giáo đâm vào đùi, máu chảy ra lênh láng. Chàng trai vẫn cắm cúi đan sọt, không ngẩng mặt lên. Lúc ấy, kiệu của Trần Hưng Đạo vừa tới. Như sực tỉnh, chàng vội đứng dậy vái chào. Hưng Đạo hỏi:

- Đùi bị đâm chảy máu thế mà ngươi không biết sao ?

- Tôi đang mải nghĩ về mấy câu trong “Binh thư” nên không hay biết, xin Đại vương xá cho.

     Trần Hưng Đạo hỏi tiếp đến phép dùng binh, chàng trai trả lời thông suốt cả. Ông cảm mến chàng trai thôn dã này mà đưa về kinh đô. Về sau, Phạm Ngũ Lão trở thành một vị tướng tài dưới trướng Trần Hưng Đạo và lập được nhiều công lao.