Những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm ở các thế kỷ X-XV
I.CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN
XÂM LƯỢC TỐNG
Kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê
Nêu nguyên nhân, diễn biến cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền lê
I. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN
XÂM LƯỢC TỐNG
Kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê
- Năm 980, nhà Đinh gặp khó khăn, quân Tống sang xâm lược.
- Trước tình hình đó, Thái hậu Dương đã tôn Lê Hoàn làm vua để lãnh đạo kháng chiến.
Diễn biến
- Đầu năm 981,quân Tống đem 4 vạn quân sang xâm lược nước ta.
- Lê Hoàn dùng kế hoãn binh, đồng thời ráo riết chuẩn bị mọi mặt cho cuộc kháng chiến.
- Năm 981, quân dân Đại Cồ Việt chiến đấu anh dũng, thắng lớn nhanh chóng ở vùng Đông Bắc
Đầu năm 981, quân Tống đem 4 vạn quân sang xâm lược nước ta.
Vua Tống Thái Tông điều động quân tướng ở các vùng, chia
làm ba đạo quân tiến đánh nước ta.
* Một đạo thủy từ Quảng Đông theo đường biển qua vịnh Hạ Long, rồi vào sông Bạch Đằng.
* Nguyên nhân thắng lợi:
- Triều đình nhà Đinh và thái hậu Dương thị đã vì lợi ích dân tộc mà hi sinh lợi ích dòng họ
- Tinh thần đoàn kết và ý chí quyết chiến bảo vệ độc lập của quân dân Đại Cồ Việt .
- Do sự chỉ huy mưu lược của Lê Hoàn.
Nêu nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền lê
* Ý nghĩa :
- Đè bẹp ý chí xâm lược của quân Tống
- Củng cố nền độc lập của đất nước
* Nghệ thuật quân sự :
- Chủ động bố trí thế trận, lợi dụng địa hình địa thế
- Dùng mưu kế đánh địch, phối hợp tác chiến giữa quân và dân
2. Kháng chiến chống Tống thời Lý (1075 - 1077)
Thập kỷ 70 của thế kỷ XI nhà Tống âm mưu xâm lược Đại Việt, nhằm giải quyết khủng hoảng trong nước.
Tóm tắt diễn biến cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý
+ Giai đoạn 1: Chủ động đem quân đánh Tống
Năm 1075,Thái Uý Lý Thường Kiệt đã kết hợp quân triều đình cùng các dân tộc miền núi đánh sang đất Tống, sau đó rút về phòng thủ. Chiến lược "tiên phát chế nhân“
+ Giai đoạn 2:Chủ động lui về phòng thủ đợi giặc.
Năm 1077, dưới sư chỉ huy của Lý Thường Kiệt quân dân ta đã đánh tan 30 vạn quân Tống trên sông Như Nguyệt.
Lược đố trận chiến tại phòng tuyến sông Như Nguyệt
+ Lần 1: Năm 1258, trận Đông Bộ Đầu đã đánh bại quân Mông.
+ Lần 2: Đẩy lùi quân xâm lược năm 1285.
- Tiêu biểu nhất là trận Bạch Đằng năm 1288 đè
bẹp ý chí xâm lược của quân Mông - Nguyên bảo
vệ vững chắc độc lập dân tộc.
- Nhà Trần có vua hiền, tướng tài, triều đình
quyết tâm đoàn kết nội bộ và đoàn kết nhân dân
chống xâm lược.
- Nhà Trần vốn được lòng dân bởi những chính
sách kinh tế của mình Þ nhân dân đoàn kết xung
quanh triều đình vâng mệnh kháng chiến.
Lược đồ diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân Nguyên năm 1285.
Phân tích nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử, nghệ thuật quân sự cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên
Nguyên nhân thắng lợi :
- Sự đồng tình, ủng hộ và tinh thần đoàn kết của nhân dân.
- Nhà Trần đã chuẩn bị chu đáo mọi mặt cho kháng chiến.
- Tinh thần chiến đấu quả cảm của quân đội nhà Trần.
- Sự chỉ đạo tài tinh, sáng suốt của các vị vua quan nhà Trần , đặc biệt là tướng Trần Quốc Tuấn .
Một số danh tướng nổi tiếng thời Trần
Trần Quốc Tuấn
Trần Khánh Dư
Ý nghĩa :
- Đập tan âm mưu xâm lược của giặc, bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc. Vun đắp nên truyền thống quân sự Việt Nam.
- Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quí báu: xây dựng tinh thần đoàn kết, nghệ thuật quân sự…
- Góp phần ngăn chặn những cuộc xâm lược của quân Mông-Nguyên đối với Nhật và các nước Phương Nam.
Nguyên nhân thắng lợi :
- Sự đồng tình, ủng hộ và tinh thần đoàn kết của nhân dân.
- Nhà Trần đã chuẩn bị chu đáo mọi mặt cho kháng chiến.
- Tinh thần chiến đấu quả cảm của quân đội nhà Trần.
- Sự chỉ đạo tài tinh, sáng suốt của các vị vua quan nhà Trần , đặc biệt là tướng Trần Quốc Tuấn .
Nghệ thuật quân sự :
- Biết được chỗ mạnh chỗ yếu của địch, từ đó tránh chỗ mạnh đánh chỗ yếu của giặc
- Bắt giặc từ thế mạnh chuyển dần sang thế yếu , từ chủ động sang bị động.
- Biết lợi dụng địa hình địa vật và sử dụng chiến thuật “vườn không nhà trống” để nhử địch.