1
I. Mở bài

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long và tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa.

Ví dụ: Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của tác giả Nguyễn Thành Long lấy cảm hứng từ chuyến đi thực tế ở Lào Cai và nhân vật anh thanh niên đang làm nhiệm vụ khí tượng chính là hình ảnh trung tâm, ca ngợi những đóng góp thầm lặng của những người lao động trong công cuộc xây dựng đất nước.

II. Thân bài

1. Giới thiệu tình huống truyện

- Cuộc gặp gỡ giữa anh thanh niên làm việc ở một mình trên trạm khí tượng với bác lái xe, ông kĩ sư và cô họa sĩ trên chuyến xe lên Sa Pa.

- Tình huống truyện đặc sắc, tạo điều kiện bộc lộ tư tưởng, quan điểm của tác giả khi ngợi ca con người lao động.

2. Phân tích nhân vật anh thanh niên

a, Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên

    + Làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 m, quanh năm sống với hoa cỏ

    + Công việc của anh: đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dựa vào công việc dự báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu

    + Công việc đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác cũng như tinh thần trách nhiệm cao (nửa đêm đi ốp dù trời mưa tuyết, giá lạnh)

- Điều gian khổ nhất chính là vượt qua nỗi cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng chỉ sống trên đỉnh núi một mình

b, Những nét đẹp trong cách sống, suy nghĩ, hành động và quan hệ tình cảm với mọi người

- Vượt lên hoàn cảnh sống khắc nghiệt, anh có suy nghĩ rất đẹp:

    + Với công việc khắc nghiệt gian khổ, anh luôn yêu và mong muốn được làm việc ở điều kiện lý tưởng (đỉnh cao 3000 m)

    + Anh có những suy nghĩ đúng đắn, sâu sắc về cuộc sống con người: “khi ta làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình được”

    + Anh thấu hiểu nỗi vất vả của đồng nghiệp

    + Quan niệm về hạnh phúc của anh thật đơn giản và tốt đẹp

- Hành động, việc làm đẹp

    + Mặc dù chỉ có một mình không ai giám sát nhưng anh luôn tự giác hoàn thành nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao (nửa đêm đúng giờ ốp dù mưa gió thế nào anh cũng trở dậy ra ngoài trời làm việc một cách đều đặn và chính xác 4 lần trong một ngày)

- Anh thanh niên có phong cách sống cao đẹp

    + Anh có nếp sống đẹp khi tự sắp xếp công việc, cuộc sống của mình ở trạm một cách ngăn nắp: có vườn rau xanh, có đàn gà đẻ trứng, có vườn hoa rực

    + Đó là sự cởi mở chân thành với khách, quý trọng tình cảm của mọi người
 

+ Anh còn là người khiêm tốn, thành thực cảm thấy công việc của mình có những đóng góp chỉ là nhỏ bé

→ Chỉ bằng những chi tiết và chỉ xuất hiện trong một khoảnh khắc của truyện, tác giả phác họa được chân dung nhân vật chính với vẻ đẹp tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghĩa công việc.

- Anh thanh niên đại diện cho người lao động

    + Anh thanh niên là đại diện chung cho những người lao động nhiệt huyết, sống đẹp, cống hiến vì Tổ quốc một cách thầm lặng, vô tư.

    + Những con người khiêm tốn, giản dị, trung thực, âm thầm thực hiện công việc nhiệm vụ được giao.

III. Kết bài

- Nêu cảm nhận hình tượng anh thanh niên: Hình tượng nhân vật anh thanh niên miệt mài, hăng say lao động vì lợi ích đất nước, có sức lan tỏa tới những người xung quanh.

- Tác giả rất thành công khi xây dựng hình tượng nhân vật anh thanh niên cùng những người đồng nghiệp thầm lặng cống hiến sức trẻ, thanh xuân cho đất nước, dân tộc.

- Nhắc nhở thế hệ trẻ lòng biết ơn, trách nhiệm với vận mệnh quốc gia.

I. Mở bài: Vài lời giới thiệu để tác giả, tác phẩm và nhân vật anh thanh niên.

Lặng lẽ Sa Pa truyện của tác giả Nguyễn Thành Long lấy cảm hứng từ chuyến đi thực tế ở Lào Cai và nhân vật anh thanh niên đang làm nhiệm vụ khí tượng chính là hình ảnh trung tâm, ca ngợi những đóng góp thầm lặng của những người lao động trong công cuộc xây dựng đất nước.

II. Thân bài

Hình ảnh xuất hiện anh thanh niên

Xuất hiện trong cuộc gặp gỡ với 3 người đó là anh lái xe, ông họa sĩ và một cô gái trẻ. Đồng thời anh còn để lại nhiều ấn tượng với ông họa sỹ và các nhân vật khác.

Công việc thực hiện

– Anh sống trên núi cao, thực hiện công việc trên trạm khí tượng. Cuộc sống thiếu thốn, khổ cực.

– Công việc thực hiện trong điều kiện thời tiết khó khăn, thử thách với mưa sương gió lạnh.

– Anh có những suy nghĩ đẹp về ý nghĩa của cuộc sống, công việc mà mình đang thực hiện.

– Công việc là niềm đam mê, công việc của anh dù thầm lặng ít người biết đến nhưng anh vẫn rất yêu công việc.

Phong cách sống đẹp

– Tâm hồn anh thanh niên luôn yêu đời, yêu con người, khiêm tốn với người khác:

+ Yêu con người, yêu thiên nhiên, quý trọng tình cảm của con người với con người.

+ Trung thực với công việc (tự giác tự nguyện với công việc, hoàn thành nhiệm vụ được giao phó), đức tính khiêm nhường.

– Chủ động trong công việc thực hiện, lối sống khoa học, nề nếp.

Anh thanh niên đại diện cho người lao động

– Anh thanh niên là đại diện chung cho những người lao động nhiệt huyết, sống đẹp, cống hiến vì Tổ quốc một cách thầm lặng, vô tư.

– Những con người khiến tốn, giản dị, trung thực. Âm thầm thực hiện công việc nhiệm vụ được giao.

III. Kết bài

Nêu cảm nhận hình tượng anh thanh niên.

Trong truyện Lặng lẽ Sa Pa tác giả đã ca ngợi những con người như anh thanh niên với nhân cách và tâm hồn, lí tưởng sống rất đẹp, sống cống hiến âm thầm không đòi hỏi tư lợi đó cũng là nhân cách sống của những con người Việt Nam trong giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội của đất nước ta.

1, Mở bài

Giới thiệu về tác phẩm và nhân vật anh thanh niên:

   - Truyện được sáng tác sau chuyến đi thực tế ở Lào Cai của tác giả, kể về những con người sống và lao động trên vùng núi cao hẻo lánh này.

   - Nhân vật anh thanh niên đang làm nhiệm vụ khí tượng là nhân vật trung tâm của truyện, là một trong những biểu tượng của người lao động xây dựng đất nước sau chiến tranh.

2, Thân bài

a, Anh thanh niên qua lời giới thiệu của bác lái xe:

   - “Biệt danh”: một trong những người cô độc nhất thế gian. Anh cố tình làm cây gỗ chắn ngang đường để dừng các đoàn xe đi lên núi chỉ để gặp gỡ, nói chuyện với mọi người cho đỡ cô đơn.

   - Công việc: làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m đã 4, 5 năm.

⇒ Qua lời kể ngắn gọn, anh thanh niên hiện lên đầy bất ngờ, gây ấn tượng mạnh.

b, Nhân vật anh thanh niên biểu tượng cho thế hệ trẻ xây dựng đất nước

   - Đặc thù công việc: đo nắng gió, mưa, chấn động địa chất; làm việc bất kể ngày đêm theo khung giờ đã định “bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối, lại một giờ sáng”

⇒ Chuyên tâm với công việc, trong căn nhà nhỏ chỗ dành cho công việc cũng nhiều hơn.

   - Hình dáng, tính cách của anh thanh niên: tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ; anh rất thân thiện, quý người, tốt bụng (đào tam thất cho vợ bác lái xe, hái hoa tặng cô gái và bác họa sĩ, nhiệt tình tiếp chuyện).

   - Phẩm chất đáng quý của anh:

   + Nhiệt huyết, có trách nhiệm với công việc, với cuộc sống: coi công việc là bạn, coi việc cống hiến là lẽ đương nhiên của con người với cuộc đời, với đất nước.

   + Lí tưởng cao đẹp, không ngại gian khó: sáng sớm hay nửa đêm cũng làm việc không bỏ một ngày.

   + Khiêm tốn, thật thà: khi biết bác họa sĩ vẽ mình liền kể ngay những tấm gương khác mà anh cho là tốt hơn, chăm chỉ, nhiệt huyết hơn anh; anh thật thà đến ngây ngô khi trả lại cô gái chiếc khăn tay cô cố tình để lại làm tin.

⇒ Sự hi sinh thầm lặng của anh là hình ảnh biểu tượng cho sự cống hiến, hi sinh của biết bao người, mang lí tưởng cao đẹp, cống hiến cho tổ quốc mà không ngần ngại.

c, Nghệ thuật miêu tả nhân vật:

   - Miêu tả nhân vật thông qua cách nhìn của một nhân vật khác: thông qua bác lái xe, qua bác họa sĩ, cô gái, lột tả nhân vật anh thanh niên một cách khách quan, chân thực.

   - Miêu tả tính cách, nội tâm nhân vật qua những hành động và đoạn đối thoại

3, Kết bài

Nêu cảm nhận hình tượng anh thanh niên, nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật:

   - Anh thanh niên đại diện cho những người trẻ, sẵn sàng cống hiến, hi sinh cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Anh mang những đức tính đáng quý, đáng học hỏi

   - Nghệ thuật xây dựng nhân vật: thông qua con mắt của nhân vật khác và qua sự tự bộc lộ của nhân vật, xây dựng hệ thống lời thoại chân thực, gần gũi, chứa đựng nhiều triết lí nhưng không khô khan.