Câu 1: biểu cảm
Câu 2: uống nước nhớ nguồn/ ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Câu 3: Biện pháp nghệ thuật nhân hóa: "cửa sông chẳng dứt cội nguồn", "giáp mặt", "nhớ". Tác giả đã dùng những từ ngữ miêu tả con người để gán cho cửa sông hay lá cây. Tác dụng: làm cho hình ảnh của thiên nhiên trở nên sinh động, có hồn; từ đó truyền tải bài học đạo lý về sống ân nghĩa cho con người một cách sinh động và chân thực.
Câu 4: Cửa sông có thái độ trân trọng hướng về cội nguồn sinh ra nó là những mạch nước nhỏ thượng nguồn. Dù cho có cận kề với biển rộng bao la hấp dẫn và thú vị hơn nhiều nhưng tâm trí của cửa sông vẫn giống như một con người luôn hướng về cội nguồn quê hương chôn rau cắt rốn của mình. Tình cảm ấy đáng trân trọng vì nó là tình cảm trong sáng dành cho quê hương, đất nước, cội nguồn và cũng là thái độ sống ân nghĩa, thủy chung.