Cứ mỗi lần cầm cây lược trong tay, tôi lại bần thần nhớ đến người cha kính yêu của mình. Đã năm mươi năm trôi qua, kể từ ngày lần đầu tiên tôi được gặp ba. Thời gian sao mà trôi nhanh, bất giác bao kỉ niệm của thời thơ ấu như hiện về trong tôi. Chiếc lược ngà

Ngày ấy, cái xóm ấp nhỏ lúc nào cũng rộn rã tiếng cười đùa, hò reo của lũ trẻ con chúng tôi. Người lớn đều đi chiến đấu hay đi làm đồng. Xóm có năm đứa nhưng mỗi đứa một tuổi, tôi là đứa lớn nhất khi đó mới lên tám, người ta thường gọi tôi là út nhỏ nhà ông Sáu. Cha tôi luôn là niềm tự hào để tôi khoe với lũ trẻ vì ba là bộ đội giải phóng. Dù chưa một lần được gặp nhưng qua các tấm hình của má cho xem, trong ấn tượng của tôi ba hiện lên thật oai phong, ba là một vị anh hùng.

Ngày thứ nhất bên ba

Trong suốt cuộc đời mình, có lẽ không bao giờ tôi quên được buổi chiều đáng nhớ ấy. Cũng như các buổi chiều khác, lũ trẻ chúng tôi lại tụ tập chơi nhà chòi. Bỗng có tiếng gọi to:'' Thu! Con”. Tôi giật mình, quay lại. Trước mắt tôi là một người đàn ông xa lạ mặc bộ quân phục đã bạc màu, trên khuôn mặt có vết thẹo dài, đỏ ửng trong dữ tợn và rất sợ. Tôi chưa kịp định thần thì người đó đưa hai tay về phía trước, tiến về phía tôi chầm chậm và nói giọng run run:

– Ba đây con!

Lần này, tai tôi không nghe nhầm, đúng là người đó xưng “ba” với tôi mà, còn nhắc lại lần nữa. Tai tôi ù đi, đầu óc tối sầm lại, trong đầu cứ vang vang câu hỏi: Tại sao? Tại sao? Người này đâu giống ba tôi? Ông ta mỗi lúc càng tiến lại gần. Lo sợ, tôi chạy thật nhanh và kêu lên:'' Má! Má!”.

Trái với dự đoán của tôi, khi nhìn thấy ông ấy má tôi không đuổi đánh mà lại khóc, đỡ ba lô cho ông ta và nói:

– Bố nó đã về đấy ư?

Tôi nép vào đằng sau má. Trong đầu hiện lên biết bao câu hỏi: Tại sao đó lại là ba mình? Không thể nào? Ba mình mà dữ tợn thế ư? Ba hiền hậu và oai phong lắm mà?”. Nghĩ vậy nên dù má nói thế nào tôi vẫn không thể tin nổi đó là ba mình và kiên quyết không nhận. Những ngày tiếp theo thực sự là những ngày đấu tranh ngầm nhưng quyết liệt giữa tôi và người đàn ông mà tôi cho là xa lạ đó. Thật kì lạ, ông ấy suốt ngày chẳng đi đâu xa, chỉ quanh quẩn ở gần tôi, vỗ về, nựng tôi. Thấy vậy, tôi lại càng ghét ông ta hơn. Má tôi cứ như không hiểu lòng tôi, gọi ông ta là ba, cho nên, đến bữa ăn, má không gọi mà sai tôi:

– Thu ra gọi ba vào ăn cơm đi con!

“Gọi ba vào ăn cơm ư? Không đời nào!” – tôi thầm nghĩ và cãi lại má:

– Thì má cứ kêu đi.

Má liền nổi giận cầm đũa bếp dọa đánh tôi. Tôi đành phải gọi những vẫn giữ nguyên lập trường, tôi nói trổng:

– Vô ăn cơm!

Tôi nói như hét mà ông ấy cứ ngồi im như người điếc vậy. Thấy thế, tôi tức lắm nhưng sợ má nên vẫn kêu lần nữa:

– Cơm chín rồi!

Lần này, ông ta quay lại nhìn tôi vừa khe khẽ lắc đầu, vừa cười. Bữa cơm hôm đó rồi cũng trôi đi, tôi cứ ngồi im ăn, mặc cho má và người đó nói chuyện. Người đàn ông có vết thẹo dài vẫn luôn chăm chú nhìn tôi, đôi lúc bất giác nhìn lên bắt gặp ánh mắt ông ta đang nhìn tôi lại thấy rất lạ. Thực ra, nếu nhìn kĩ ông ấy cũng không quá dữ tợ. Tuy vậy, ông ấy cũng không giống ba trong ảnh chút nào.

Ngày thứ hai với người đàn ông xa lạ…

Dù đã sang đến ngày thứ hai nhưng người đàn ông kia vẫn chẳng đi đâu khỏi nhà. Tôi làm gì đi đâu ông ấy cũng dõi theo khiến tôi càng cảm thấy khó chịu hơn. Má vẫn khẳng định đó là ba Sáu và mắng tôi ngang bướng. Đúng là tôi ngang bướng bởi đó rõ rang không phải ba Sáu. Đến trưa, khi đang nấu cơm má phải chạy ra chợ mua thức ăn, tôi đòi đi theo, má nhất định không cho. Thế là tôi đành ở nhà chơi với người đàn ông đó. Tôi không ra ngoài mà ngồi trong bếp lúi cúi với cái nồi cơm. Đang suy nghĩ miên man, nhìn ngọn lửa bập bùng thì tiếng xèo xèo vang lên. Nồi cơ đã sôi rồi, phải chắt nước, làm thế nào bây giờ? Nồi to quá,tôi không thể nào nhấc xuống. Tôi quay lại thì nhìn thấy ông ấy đã đứng cạnh tôi từ lúc nào. Tôi đưa ánh mắt nhìn ông ta cầu cứu và kêu lên:

– Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái!

Tôi thực sự bối rối, hoang mang. Nếu không chắt nước thì cơm sẽ nhão, má về la, đánh mất. Tôi tiếp tục kêu cứu:

– Cơm sôi rồi, nhão bây giờ!

Nhưng sao tôi cầu cứu rồi mà ông ta chẳng hề động lòng vậy? Có phải vì tôi không kêu ông ta bằng ba? Không…không…nhất định không thể gọi ba được, cái Thu đâu phải đứa bị dễ khuất phục thế! Sau một hồi lúng túng, bỗng một ý nghĩ lóe lên trong đầu tôi: “Đúng? Không bắc nồi ra được thì mình sẽ lấy cái vá múc ra từng vá nước vậy. Thật là sang suốt. Tôi làm luôn, nhưng trong lòng vẫn tức giận, tôi nguyền rủa ông ta. Tại sao ông ta thấy thế mà không giúp đỡ chứ? Ông ấy thật nhẫn tâm!

Bữa cơm ngày thứ hai có thể cũng trôi qua như hôm trước nếu…

Khi đó, tôi ngồi cho ăn xong bữa cơm. Đang ăn bỗng ông ta gắp vào bát tôi một miếng trứng cá vàng to. Lúc đó, trong lòng tôi thực sự là có những xao động vì ngoài má ra, đây là lần đầu tiên tôi được người lớn tổi như ba mình gắp thức ăn cho. Tôi nhìn chén cơm suy nghĩ, bất thần cầm cái đũa gẩy mạnh hất miếng trứng ra khỏi bát khiến cơm bắn tung tóe khắp mâm. Bỗng mông tôi đau rát!

– Sao mày cứng đầu quá vậy, hả?

Có lẽ ông ấy đã quá giận dữ. Tôi lặng im, không nói không rằng. Đây là lần đầu tiên tôi bị đánh đau như thế, má dù đánh cũng chỉ đánh nhẹ mà thôi! Tôi muốn khóc thật to nhưng tự nhủ trước mặt ông ta không được yếu đuối. Tôi nhặt trứng vào bát rồi bước ra khỏi nhà, tôi phải sang nhà ngoại để méc với ngoại. Vừa nhìn thấy ngoại, tôi tủi thân, chạy đến ôm chầm lấy tấm thân gầy gò của ngoại mà khóc tức tưởi cho thỏa nỗi lòng. Ngoại yêu và chiều tôi nhất nhà nên có gì tôi cũng chạy đến tâm sự với ngoại. Chiều đến, má qua đón tôi về nhưng tôi nhất định không chịu, tôi không muốn nhìn thấy người đàn ông dữ tợn đó nữa. Tôi nhất quyết ngủ với ngoại.

Đêm đến…Tiếng ếch nhái ngoài con kênh trước nhà kêu ì ộp, tôi nằm mãi mà không sao ngủ được, đến lúc này tôi thực sự hoang mang. Người đàn ông đó rốt cuộc là ai? Sao lại cứ bắt tôi gọi bằng ba? Sao lại giận và đánh tôi. Ngoại như đoán biết được tâm trạng cô cháu gái nhỏ, ngoại nói:

– Thu à? Tại sao con không nhận ba con? Người đó là ba Sáu của con mà!

– Không ngoại ơi! Ba Sáu con không giống ông ta! – Tôi trả lời.

– Sao con lại bảo không giống với ba Sáu? Có phải là ba đi chiến đấu lâu nên nhìn già hơn không?

Để chứng minh với ngoại, tôi liền nói:

– Vì ba Sáu không có vết thẹo dài dữ tợn trên má như ông ấy, ngoại ạ?

Ngoại cười móm mém, xoa đầu tôi và nói:

-Đó là ba Sáu con. Ba con vì đi đánh giặc bị Tây bắn bị thương nên có vết thẹo đó.

Từng lời ngoại nói cứ vang vang trong đầu tôi. Trời ơi! Thì ra đó là ba Sáu thật ư? Vậy mà…tôi đã không nhận ba, lại còn nói trổng nữa chứ! Bao nhiêu năm mong mỏi gặp ba, giờ gặp lại không nhận ra ba. Tôi thấy ân hận quá, giờ biết làm sao đây?

Ngay thứ ba bên ba…

Sáng sớm hôm sau,ngoại thức dậy sớm và nói:

– Hôm nay, ba Sáu lại phải lên đường. Con có về chào ba không Thu?

Tôi gật đầu đồng ý và theo ngoại về. Đến nhà, từ ngoài cổng đã thấy rất đông bà con bên nội, bên ngoại. Khác hẳn những ngày trước, sự xuất hiện của tôi không khiến ai chú ý nữa, kể cả ba và má. Ba bận tiếp khách còn má thì chuẩn bị đồ đạc. Tôi thấy mình như bị bỏ rơi, lặng lẽ đứng nép vào cửa, có lúc đông quá thì đứng nép vào góc nhà nhìn mọi người. Tôi lo lắng, không biết có nên chạy lại gọi ba không, ba sắp đi rồi. Nhưng tôi xấu hổ…nên cứ đứng yên.

Đến lúc ba phải đi, ba nhìn quanh tìm kiếm tôi nhưng ba không chạy lại ôm mà chỉ đứng nhìn trìu mến. Lòng tôi xao động, chân tôi muốn chạy thật nhanh đến ôm lấy ba nhưng sao không thể bước. Ba khẽ nói với tôi:

– Thôi! Ba đi nghe con!

Tiếng của ba sao trìu mến vậy. Tiếng nói ấy đã thúc giục tôi:

– Ba…a…a…ba!

Tôi hét lên và chạy đến ôm cổ ba.Tôi ôm ba thật chặt,lòng cảm thấy ấm áp lạ lùng.Tôi thèm được gọi ba, thèm được ôm ba suốt tám năm nay rồi.Nghĩ đến việc ba sắp phải ra đi,tôi sợ hãi,nói trong tiếng khóc:

– Ba! Không cho ba đi nữa! Ba ở nhà với con?

Ba cũng rơm rớm nước mắt và nói :

– Ba đi rồi ba sẽ về với con.

– Không!

Tôi hét lên, tôi không thể để cho ba đi nữa, không thể…Tôi cố sức ôm ghì chặt ba. Mọi người và ngoại dỗ dành, an ủi tôi. Ngoại nói:

– Cháu của ngoại giỏi lắm mà! Cháu để ba cháu đi rồi ba cháu sẽ mua về cho cháu cháu một cây lược.

Biết là không thể giữ được ba nữa, ba tôi là bộ đội còn phải đi chiến đấu, diệt thằng Tây ác ôn nên tôi ôm ba một lần nữa và dặn:

– Lúc về ba mua cho con một cây lược nghe ba!

Tôi quệt nước mắt và vẫy chào tạm biệt cha! Tôi đâu biết rằng đó cũng là lần cuối tôi gặp ba. Trong một lần chiến đấu, ba bị bắn trọng thương và hi sinh. Bác Ba-đồng đội của ba đã trao cho tôi kỉ vật ba dành cho tôi: Chiếc lược ngà trên có khắc dòng chữa: “ Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Nhìn từng nét chữ khắc trên cây lược nhỏ xinh xắn, tôi đã bật khóc, lòng tôi đau đớn. Ba Sáu của tôi đã không còn…

Tôi tên là Thu, mỗi lần cầm chiếc lược lên chải mái tóc mượt là tôi lại nhớ đến ba, người đàn ông vĩ đại và là người luôn sống mãi trong tôi. Người đã làm cho tôi ghét rồi lại thương và giờ là cảm giác tiếc nuối hối hận. Chắc các bạn rất tò mò muốn biết vì sao tôi lại nói như vậy đúng không? Đó là một câu chuyện, một kí ức mà tôi không thể nào quên. Chuyện là thế này.

Hồi ấy tôi còn rất nhỏ, lúc đó tôi mới hỉ lên 8 tuổi. Trong suốt 8 năm trời thì tôi luôn sống trong sự nuôi dưỡng và tình yêu thương từ mẹ. Tôi chưa từng được gặp mặt hay nói chuyện với ba của mình dù chỉ một lần, những gì tôi biết về ba của mình cũng chỉ thông qua lời kể của má là ba đã ra chiến trường vì tiếng gọi thiêng liêng liêng của Tổ Quốc và bức ảnh ba chụp với má. Cũng chính vì vậy mà tôi rất nhớ ba, tôi rất mong được gặp ba của mình. Một hôm, tôi đang chơi ô ăn quan với lũ bạn trong xóm thì tôi nghe thấp thoáng tiếng xuồng máy ở bên bờ kênh rồi tiếng xuồng ấy càng lúc càng rõ và một người đàn ông mặc đồ quân phục đẩy xuồng nhảy lên bờ. Người đàn ông đó nhìn rất là ghê, làn da thì đen sạm, lại còn có cả một vết thẹo dài trên mặt. Bỗng người đàn ông đó gọi tên tôi:" Thu! Thu, Ba đây con", vì quá đỗi bất ngờ và sợ hãi trước khuôn mặt đáng sợ của người đàn ông nên tôi đã chạy vào nhà và kêu thất thanh" Má! Má". Nhưng lạ lùng thay, má tôi lại chạy ra ôm người đàn ông đó với một khuôn mặt vui mừng.Ba đi chưa được bao lâu mà má đã ôm người đàn ông khác, tôi thật sự không hiểu chuyện gì đang xảy ra. Mấy ngày ở chung nhà vói tôi, ông ta không chịu đi đâu mà cứ ở nhà , lúc nào ông ta cũng muốn lại gần tôi còn má tôi thì luôn dọa đáng bắt tôi gọi ông ta là ba. Nhưng tôi vẫn ngoan cố không chịu nghe gọi ông ấy là ba, tôi còn không cho ông ấy cơ hội lại gần mình. Tôi cảm thấy ghét ông ta lắm, trong đầu óc non nớt của tôi luôn đặtt ra nhũng câu hỏi:"Ông ta là ai chứ! Ông ta tưởng tôi sẽ dễ dàng gọi ông ta là ba sao, mặc dù xa cách và chưa một lần gặp mậy người ba thân yêu nhưng lúc nào tôi cũng yêu thương ba tôi lắm, tôi sẽ không dễ dàng gọi người khác là ba đâu". Tôi đang ngồi chơi ở bờ sông vói dòng suy nghĩ miên man về người đàn ông lạ mặt thì tiếng má tôi gọi" Thu, vào trông nồi cơm cho má đi công chuyên, có gì thì gọi ba giúp cho" . Nghe vậy nên tôi chạy vào liền, bỗng nồi cơm sôi lên, tôi không biết phải làm gì vì nồi cơm quá to so vói tôi. Tôi cứ loay hoay rồi gọi và hướng ánh mặt tội nghiệp đến người đàn ông lạ đó, tôi cứ gọi trống không như vậy nhưng không nhận được sự giúp đỡ. Cái chú đi cùng với ông lạ mặt đó lại nói tôi gọi ông kia là ba rồi ông ấy mới giúp. Thấy tôi vẫn ngoan cố thì chú ấy lại dọa má về sẽ đánh nếu họng nồi cơm. Tôi vẫn không chịu thua mà nghĩ ra một cách là lấy môi múc từng gáo nứơc ra. Một bữa nọ, trong bữa cơm chiều, đang ăn cơm thì người đàn ông đó gắp cho tôi một cái trứng cá, tôi bực mình hất văng cái trứng ra thì bị ổng nạt. Từ bữa gặp nhau tới giờ, tôi chua thấy ông ấy tức giận như vậy bao giờ, tôi thấy hơi sợ nên thôi dành nhẫn nhịn, gắp cái trứng vào bát. Tôi thấy tức nên đã bơi thuyền sang nhà bà ngoại ở, tối hôm ấy, bà hỏi tôi tại sao lại không chịu gọi người đàn ông đó là ba thì tôi không chịu nói, nhưng bà cứ gặng hỏi mãi thì tôi mới chịu nói là ba con trong hình không có vết thẹo dài trên mặt. Bà cười hiền lành nói với tôi: " Cháu ngốc của bà, đó là ba con đó, do chiến tranh mà ba con mới bị thẹo trên mặt" tôi đã hiểu ra, đêm hôm đó, tôi trằn trọc mãi không ngủ được.

Với tôi một đứa trẻ sinh ra trong thời chiến việc cảm nhận tình cảm gia đình khi đầy đủ các thành viên là điều không dễ dàng, tôi chỉ hình dung ra ba của mình qua những tấm hình chụp lúc xưa.

Má tôi kể khi tôi tròn 1 tuổi ba phải ra chiến trận, vì còn quá nhỏ nên không thể nhớ rõ ba. Suốt những năm tháng còn nhỏ tôi được sự chở che, nuôi dưỡng của má. Nghe những câu chuyện kể tôi tự hào về ba của mình, một con người anh hùng.

Năm lên 8 ba tôi được đơn vị cho phép về thăm gia đình, khi nghe tin vui lòng tôi nôn nao, ngày nào cũng trông ngóng trông ba. Từ xa tôi thấy người đàn ông mặc áo lính đang đi về hướng tôi nhưng trên mặt ông ta lại có vết sẹo dài.Ông ta ôm chầm tôi mà nói “ba đây con”, quá bất ngờ tôi vội chạy về phía má nhưng má tôi lại vui sướng ôm người đàn ông đó và đối xử rất thân thiết. Người đàn ông đó ở trong nhà và luôn đối xử rất tốt với tôi nhưng ông ta đâu phải ba tôi, ba tôi không có vết sẹo dài trên mặt.

Có 1 hôm, tôi hất văng cái trứng cá vào mặt ông ta, lại con bị đánh 1 cái vào mông và bị nói: “Sao mày cứng đầu quá vậy hả?”. Bị đánh đau và uất ức tôi vội chạy qua ngoại kể lại chuyện với bà, bà cười và kể lại cho tôi nghe về thời gian khốc liệt, tàn nhẫn của chiến tranh đã làm chia ly hạnh phúc nhiều gia đình, trong đó có nhà tôi.Tại chúng mà khuôn mặt của ba tôi bị biến dạng và có vết sẹo như vậy. Giờ đây tôi hiểu vì sao ba lại không giống như trong hình, trong lòng dâng lên sự hối hận vì đã đối xử không phải với ông.

Hôm sau tôi theo ngoại về nhà, tôi như bị bỏ rơi, lạc lõng, bơ vơ, cảm giác như bị ba giận, nhưng không ông nhìn tôi bằng 1 đôi mắt trĩu nặng cất lên: “Thôi, ba đi nghe con!” Trong khoảng khắc ấy, tôi thốt lên 1 tiếng: “Ba!” Tiếng gọi thiêng liêng bấy lâu nay tôi giấu nơi tim mình, cảm giác như thời gian ngừng lại, ai nấy dễ ngỡ ngàng, tôi chạy đến ôm ấp ba tôi không muốn rời, nhưng vì nhiệm vụ ba lại phải lên đường ra chiến trường.

Trước khi đi ba hứa sau khi về sẽ mua cho tôi chiếc lược, tôi quệt nước mắt đồng ý và chào tạm biệt. Chiến tranh sinh ly tử biệt đâu ai biết rằng đó cũng là lần cuối tôi gặp ba. Trong một lần chiến đấu, ba bị bắn trọng thương và hi sinh. Bác Ba đồng đội của ba đã trao cho tôi kỉ vật chiếc lược ngà trên có khắc dòng chữa: “ Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Những dòng chữ yêu thương đã khắc lại gửi đến người con gái yêu quý, lòng tôi đau đớn và bật khóc thành tiếng.