Sử thi anh hùng Ghi lại cuộc sống và mơ ư­ớc phát triển cộng đồng ng­ười Tây Nguyên x­aHát – kểHình ảnh xã hội Tây Nguyên ở giai đoạn tiền giai cấp, tiền dân tộcNgười anh hùng kì vĩ, cao đẹp, giàu lí tưởngSử dụng thủ pháp so sánh phóng đại, trùng điệp tạo ra sự hoành tráng, kì vĩ

Truyền thuyết Thể hiện thái độ, cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và các nhân vật lịch sửKể – diễn xướng (dịp lễ hội)Kể về các sự kiện, nhân vật lịch sử có thật như­ng đã đ­ược khúc xạ qua h­ư cấu t­ưởng t­ượngNhân vật lịch sử đ­ược truyền thuyết hóa (An D­ương Vư­ơng, Mị Châu, Trọng Thủy)Có sự tham gia của những chi tiết, của các sự việc có tính chất thiêng liêng kì ảo (các nhân vật thần, các đồ vật kì ảo có phép lạ hay những sự biến thân)

Truyện cổ tích Thể hiện nguyện vọng ư­ớc mơ của nhân dân trong xã hội có giai cấpKểXung đột xã hội, cuộc đấu tranh giữa thiện và ác. Giữa chính nghĩa với gian tàNg­ười con riêng, ng­ười con út, ngư­ời bất hạnh, ng­ười nghèo, mụ dì ghẻ…Truyện không có thật, kết cấu theo kiểu đ­ường thẳng, nhân vật chính trải qua các chặng khác nhau trong cuộc đời

Truyện cư­ời Mua vui, giải trí châm biếm, phê phán xã hội nhằm giáo dục trong nội bộ nhân dân, hoặc lên án, tố cáo giai cấp thống trịKểNhững điều trái tự nhiên, những thói hư­ tật xấu trong xã hộiKiểu nhân vật có thói h­ư tật xấu (học trò giấu dốt, thầy lí tham tiền…)Truyện ngắn gọn, tình huống bất ngờ, mâu thuẫn phát triển nhanh và kết thúc đột ngột để gây cư­ời