- Trước chiến tranh thế giới thứ hai, hầu hết các nước Đông Nam Á đều là thuộc địa của đế quốc thực dân phương Tây.

- Tháng 8-1945, khi phát xít Nhật đầu hàng đồng minh, các nước Đông Nam Á đã nổi dậy chống ách thống trị thực dân, giành chính quyền.

- Ngay sau đó, Đông Nam Á lại bị thực dân phương Tây xâm lược trở lại. Các nước này phải tiếp tục tiến hành kháng chiến giành độc lập dân tộc như ở Inđônêxia, Việt Nam,… đến giữa những năm 50 của thế kỉ XX mới lần lượt giành được độc lập.

 

Tình hình chung Đông Nam Á là khu vực rộng 4,5 triệu km vuông gồm 11 quốc gia dân số 536 triệu người vào năm 2002 khi chiến tranh bùng nổ Nhật Bản xâm chiếm cả vùng Đông Nam Á nhân dân nhiều nước đứng lên đấu tranh giành độc lập hoặc giải phóng phần lớn lãnh thổ khỏi ách chiếm đóng của quân nhật ngày 17 tháng 8 năm 1945 Indonesia tuyên bố độc lập và thành lập nước cộng hòa Indonesia ở Việt Nam  cách mạng Tháng Tám thành công dẫn tới sự thành lập nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa  2-9-1945 .12-10-1945  Lào tuyên bố dành độc lập .Âu ,Mĩ quay lại xâm lược Đông Nam Á nhân dân các nước Đông Nam Á lại phải tiếp tục cuộc đấu tranh chống xâm lược giữa những năm 50 nhân dân Việt Nam Lào Campuchia lần lượt đánh đuổi thực dân Pháp sau đó tiếp tục cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân mới của Mỹ đến năm 1975 mới giành thắng lợi hoàn toàn giữa những năm 50 của thế kỷ 20 tình hình Đông Nam Á ngày càng trở nên căng thẳng do chính sách can thiệp của Mỹ và khu vực một số nước tham gia khối quân sự SEATO trở thành đồng minh của Mỹ Như (Thái Lan ,Philippines) một số nước thi hành chính sách Hòa Bình Trung Lập( Indonesia ,Myanmar ).Nhân dân  Việt Nam ,Lào, Campuchia tiếp tục chiến đấu chống chủ nghĩa thực dân mới của Mỹ