Người phụ nữ xưa và nay luôn là đề tài sáng tác của các nhà văn , nhà thơ, vẻ đẹp của họ in đậm dấu ấn trong thơ ca nhạc họa và mãi bất tử với thời gian. Họ đã góp phần làm nên vẻ đẹp của văn hóa dân tộc. Để miêu tả ,ngợi ca vẻ đẹp của người phụ nữ đã có nhiều nhà văn ,nhà thơ thành công xuất sắc ,trong số đó phải kể tới đại thi hào Nguyễn Du . Chỉ bằng vài nét chấm phá kết hợp với nghệ thuật ước lệ, tượng trưng Nguyễn Du đã làm nổi bật lên bức chân dung tuyệt sắc giai nhân của hai chị em Thúy Kiều. Thúy Kiều và Thúy Vân mỗi người đều có một vẻ đẹp riêng nhưng cả hai đều hoàn hảo đều “Mười phân vẹn mười” qua đoạn trích “Chị em Thúy Kiều”

‘Chị em Thúy Kiều” được trích trong tác phẩm “Truyện Kiều”, vị trí nằm ở phấn thứ nhật của truyện, từ câu 15 đến 38. Đoạn trích có thể chia được thành 4 phần. Bốn đầu miêu tả vẻ đpẹ chung của 2 chị em, 4 câu sau miêu tả vẻ đẹp Thúy Vân, 12 câu tiếp làm nổi bật vẻ đẹp của Thúy Kiều, khép lại đoạn là nếp sống của 2 chị em

Tác giả giới thiệu vẻ đẹp của chị em Thuý Kiều qua những hình ảnh “đầu lòng 2 ả tố nga” đã nêu lên vẻ đpẹ chung về 2 chị em, sau đó là nêu lên thú bậc “Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân”. Đặc biệt vẻ đẹp còn được ụ thể qua “Mai cốt cách tuyết tinh thần” cho thấy 2 chị em đều duyên dáng, thanh cao, trong trắng. Chỉ với 4 câu thơ kết hợp 3 phương thức biểu đạt (2 dòng đầu tự sự,dòng 3 miêu tả, dòng 4 biểu cảm) Nguyễn Du viết theo phép tắc có sẵn nhưng không sao chép và gửi vào đó là tình cảm yêu mến trân trọng. Lời khen chia đều cho hai người, nét bút lại muốn đậm nhạt “mỗi người một vẻ”. Vì thế liền sau đó, thi sĩ tập trung rọi sáng từng ng¬ười.

Chỉ bằng vài nét chấm phá tinh tế mà tác giả đã phác họa được chi tiết vẻ đẹp của một "tuyệt thế giai nhân", một thiếu nữ "sắc nước hương trời"- Thúy Vân. Câu thơ mở đầu“Vân xem trang trọng khác vời” đã giới thiệu khái quát vẻ đẹp của Thúy Vân: một vẻ đẹp cao sang, quí phái. Đó là khuôn "trăng" đầy đặn, gợi lên vẻ đẹp thanh cao, hiền hòa, đẹp như trăng rằm. Nằm dưới đôi lông mày dài, hơi đậm là một đôi mắt đẹp được ví với "mắt phượng mày ngài".  Mỗi câu thơ là một nét vẽ tài hoa: khuôn mặt tròn trịa đầy đặn như vầng trăng,lông mày sắc nét, miệng tươi như hoa, tiếng nói trong như ngọc, tóc mềm óng mượt khiến mây thua, làn da trắng mịn. Đó là vẻ đẹp khác thường hơn cả tạo hoá... Sắc đẹp của Thuý Vân sánh ngang với nét kiều diễm của hoa lá, ngọc ngà, mây tuyết,… toàn những báu vật tinh khôi, trong trẻo của đất trời.  Thuý Vân khong những đẹp với  vẻ đẹp hài hoà với thiên nhiên, tạo hoá mà còn đẹp hơn những gì mỹ lệ của thiên nhiên – một vẻ đẹp tạo sự hòa hợp, êm đềm với xung quanh.  Thiên nhiên chỉ “nhường” chứ không “ghen”, không “hờn” như với Thuý Kiều. Điều đó dự báo một cuộc đời êm ả, bình yên. Như vậy, với bút pháp ước lệ đặc trưng cùng các biện pháp tu từ, so sánh, ẩn dụ, Nguyễn Du đã dựng lên chân dung xinh đẹp, trang trọng của Thúy Vân cũng như dự báo về cuộc đời của nàng.

Với NT đòn bẩy dùng gấp 3 số câu tả rất kĩ 1 sắc nước hương trời như Thúy Vân để rồi “Kiều càng...”. Tác giả dùng nghệ thuật so sánh đòn bẩy khẳng định vẻ đẹp vượt trội của Thúy Kiều, sắc sảo mặn mà, Kiều đẹp cả về trí tuệ và tâm hồn. Dùng bút pháp ư¬ớc lệ “thu thuỷ”, “xuân sơn”, “hoa”, “liễu”  gợi tả vẻ đẹp của một giai nhân tuyệt thế. Đặc biệt tác giả đặc tả vẻ đẹp của đôi mắt. Đôi mắt thể hiện phần tinh anh của tâm hồn, mặn mà, trí tuệ (sắc sảo). Tác giả tả sắc một phần, tài năng hai phần. Tài của Kiều đạt tới mức lí tưởng theo quan niệm phong kiến (đủ cầm, kì, thi, hoạ ). Tả cái tài cũng là ca ngợi cái tâm của nàng.  Cung đàn “Bạc mệnh” mà Kiều sáng tác ghi lại tiếng lòng gợi sự buồn bã sầu thương lâm là người có trái tim đa sầu đa cảm.  Tóm lại bức chân dung Thúy Kiều hiện lên có đủ sắc-tài-tình-mệnh,tg dành lượng gấp 3 lần thơ để tả so với Thúy Vân ,trời xanh phú cho nàng nhiều phẩm hạnh đẹp đẽ thì cũng đày đoạ nàng nhiều nỗi truân chuyên theo triết lí định mệnh phong kiến “chữ tài chữ mệnh khéo đà ghét nhau” hay như Nguyễn Du đã viết mở đầu “chữ tài đi với chữ tai một vần”

Những câu thơ cuối khái quát về cuộc sống đức hạnh của chị em Thuý Kiều:

“Êm đềm trướng rủ màn che,

Tường đông ong bướm đi về mặc ai”

Hai chị em sống trong môi trường gia giáo, nề nếp, tránh xa những chuyện thị phi ong bướm ngoài đời.

Bằng  việc sử dụng những hình ảnh ước lệ, tượng trưng, Sử dụng nghệ thuật đòn bẩy, lựa chọn và sử dụng ngôn ngữ miểu tả tài tình, Chị em Thúy Kiều thể hiện tài năng nghệ thuật và cảm hứng nhân văn ngợi ca vẻ đẹp và tài năng của con người  của tác giả Nguyễn Du.

Đoạn trích “Chị em Thuý Kiều” nằm ở phần đàu của câu chuyện. Trong đoạn trích này, Nguyễn Du tập trung miêu tả hai chân dung tuyệt mỹ của chị em Thuý Kiều. Đằng sau những nét bút miêu tả tinh tế và độc đáo, người đọc có thể nhận thấy tấm lòng ưu ái, trân trọng đặc biệt của Nguyễn Du đối với nhân vật của mình. Qua ngòi bút của Nguyễn Du, hai chị em Thuý Kiều đều xinh đẹp, nhưng “mỗi người (tài tình) mỗi vẻ” với dự báo trước số phận, tính cách, cuộc đời của mỗi nhân vật, đặc biệt là Thuý Kiều. Mở đầu đoạn trích, Nguyễn Du giới thiệu vẻ đẹp chung về hai chị em với bốn câu thơ:

“Đầu lòng hai ả tố nga
Thuý Kiều là chị, em là Thuý Vân
Mai cốt cách, tuyết tinh thần
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười”

        Cả hai chị em đều có vẻ đẹp toàn mỹ, từ hình thức bên ngoài “Mai cốt cách” đến vẻ đẹp bên trong tâm hồn “Tuyết tinh thần”. Vẻ đẹp của Thuý Vân được miêu tả ở bốn câu thơ tiếp:
                                                       

“Vân xen trang trọng khác vời
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang
Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da”

        Vẻ đẹp của Thuý Vân được Nguyễn Du miêu tả một cách toàn vẹn từ khuôn mặt, nét ngài, màu da, mái tóc đến tiếng nói, nụ cười và cốt cách. Thuý Vân hiện ra qua những hình ảnh, những tính chất ước lệ của văn học cổ trung đại. Nguyễn Du tập trung tô đậm vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang của Thuý Vân. Vẫn là cách thức quen thuộc của văn học cổ, lấy vẻ đẹp của thiên nhiên làm chuẩn mực cho vẻ đẹp con người, nhưng bức chân dung của Thuý Vân, qua nét vẻ thân tình của Nguyễn du bổng rở nên sống động là nhờ đã chứa đựng trong đó quan niệm về tài sá của chính nhà thơ. Gương mặt xinh đẹp đầy đặn, vẻ đẹp đoan trang phúc hậu của Thuý Vân một vẻ đẹp và thiên nhiên sẵn lòng nhường nhịn “Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da” như dự báo trước một cuộc đời, một số phận êm đềm, tròn trịa, bình yên của nàng.
        Quả thật, với những từ ngữ trau chuốt, những hình ảnh ước lệ tượng trưng vẻ đẹp và giàu sức gợi tả, được lọc qua tâm hồn mẫn cảm, tinh tế, Nguyễn Du đã khắc hoạ khá sống động vẻ đẹp đài các, đoan trang viên mãn, mơn mởn sức sống của Thuý Vân, biểu hiện một tâm hồn vô tư, dự báo trước một cuộc đời yên ổn, vinh hoa, phú quý sẽ mỉm cười, vui vẻ rước đón nàng.
        Song, việc miêu tả vẻ đẹp của Thuý Vân, không phải là chủ đích nghệ thuật của tác giả. Đó thực chất chỉ là việc tạo tiền đề, tao ra một điểm tựa nghệ thuật “tả khách hình chủ” để làm nổi bật hơn tài sắc của Thuý Kiều, nhân vật trung tâm của tác phẩm.
        Khác với Thuý Vân, Thúy Kiều có một vẻ đẹp “sắc sảo mặn mà” cả tài lẫn sắc đạt tới mức tuyệt vời.Cũng những từ ngữ, hình ảnh ước lệ tượng trưng, qua ngòi bút miêu tả tài hoa của Nguyễn Du, hình ảnh nàng Kiều hiện lên lộng lẫy, sắc nước hương trời đến hoa phải “ghen”, liễu phải “hờn”.
        Đôi mắt đẹp của nàng trong như nước mùa thu, lông mày xin xắn, tươi non như sắc núi mùa xuân “làn thu thuỷ, nét xuân sơn”. Nếu như vẻ đẹp của Thuý Vân trời xanh còn có thể nhường nhịn, thì trước sắc đẹp của Thuý Kiều, thiên nhiên tạo hoá cũng trở nên đố kị ghen ghét: “ Kiều càng sắc sảo mặn mà,…….Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh”.
        Thiên nhiên đố kị, ghen ghét với nàng. Hồng nhan bạc mệnh, cái sắc đẹp “sắc sảo mặn mà” khiến thiên nhiên cũng phải đố kị, ghen ghét ấy đã dự báo trước một cuộc đời đầy sóng gió sẽ ập đến với nàng. Nguyễn Du đã không tiếc lời ca ngợi sắc đẹp và tài nghệ của nàng Kiều. Khác hẳn Thuý Vân, Thúy Kiều thông minh, đa tài, đa cảm, một con người nhất mực tài hoa: Tài thơ, tài hoạ, tài đàn của Th Kiều đạt tới mức tuyệt diệu:
“Thông minh vốn sẳn tính trời…………Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương”.
        Cả diện mạo bên ngoài và diên mạo tâm hồn cũng hé mở dần tính cách số phận của nàng Kiều.
Rõ ràng, Nguyễn Du khi miêu tả sắc đẹp của nàng Kiều đã gửi gắm quan niệm “Tài hoa bạc mệnh” vào đấy dự báo trước cuộc đời, số phận long đong, lận đận, đầy bất hạnh của nàng.
        Sử dụng bút pháp miêu tả ước lệ tượng trưng của văn học cổ điển, với ngòi bút tài hoa, chắt lọc, trau chuốt ngôn từ, Nguyễn Du đã khắc hoạ thật sinh động hai bức chân dung Thúy Vân và Thúy Kiều, mỗi người một vẻ đẹp riêng, toát lên từ tính cách, từng số phận riêng, không lẫn vào nhau, không thể phai nhạt trong tâm hồn người đọc. Đây là thành công trong bút pháp nghệ thuật miêu tả người của Nguyễn Du. Đã hơn hai thế kỉ rồi, với truyện Kiều và nghẹ thuật tả người đặc sắc, tinh tế của Nguyễn Du, đẫ là bậc thầy làm rung động và sự cảm phục, trân trọng của bao thế hệ đối với đại thi hào dân tộc Nguyễn Du.
Với đoạn trích Chị em Thúy Kiều, tác giả Nguyễn Du đã thể hiện tài năng miêu tả đỉnh cao cùng tinh thần nhân đạo sâu sắc khi rất mực trân trọng từng vẻ đẹp, tinh tế trong cảm nhận và phác họa vẻ đẹp lộng lẫy, hoàn mĩ của chị em Thúy Kiều, Thúy Vân bằng những hình ảnh ước lệ trong tự nhiên. Đặc biệt, với nhân vật Thúy Kiều tác giả không chỉ miêu tả vẻ đẹp sắc sảo, đằm thắm về ngoại hình mà còn tập trung bút lực vào vẻ đẹp tài năng, trí tuệ, cốt cách bên trong của nàng, qua đó làm nổi bật lên những ấn tượng đầu tiên về người con gái tài sắc nhưng mang kiếp bạc mệnh trong xã hội xưa.