Mở bài

– Đây là bài thơ Nguyễn Khuyến viết cho Dương Khuê trước lúc ông qua đời.

– Thể hiện tình cảm bạn bè keo sơn, bền chặt.

2. Thân bài

Câu đầu: "Đã bấy lâu nay bác tới nhà"

– Khoảng thời gian lâu bạn mới đến chơi nhà mình

– Lời xưng hô thân thiết: bác –tôi

– Thể hiện một tình bạn thắm thiết keo sơn

- Tiếng reo vui khi sau bao mong nhớ, bao nhiêu khát khao xa cách nay đã được gặp bạn

6 câu sau:

Hoàn cảnh tiếp đón bạn của nhà thơ Nguyễn Khuyến

– Trắc trở không gian: chợ xa nhà, trẻ thì không có ở nhà để sai khiến

=> Không mua được những thứ thịnh soạn để đãi bạn

– Cây nhà lá vườn: cá quá nhưng ao lại quá sâu; gà thì lại khó bắt

=> Không thể đãi bạn cơm gà cá gỡ

– Rau: cà mới ra nụ; bầu non; mướp chưa ra quả

=> Mắm muối rau cà cũng không thể đáp ứng

– Đẩy xuống tột cùng khi: miếng trầu là đầu câu chuyện cũng chẳng có

=>Không có cả thứ tối thiểu để đãi bạn. Nguyễn Khuyến đưa ra hàng loạt cái “không” để khẳng định tình bạn phi vật chất tầm thường. Hàm ý cho tình bạn vượt qua được những khó khăn trắc trở.

Câu cuối

Bác đến chơi đây ta với ta

– “ta” – tác giả; bạn; cả hai

=> Tình bạn thắm thiết keo sơn, tuy hai là một

=> Tri âm tri kỉ, đồng điệu

3. Kết bài

– Nội dung: Tình bạn vô tư, tình nghĩa, đích thực

– Nghệ thuật: dựng lên tình huống khó xử; giọng thơ hóm hỉnh; thể thơ thất ngôn bát cú đường luật; nghệ thuật lặp từ tinh tế