Truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng thể hiện tình cảm cha con sâu nặng và thiêng liêng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.

Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến. Mãi đến khi con gái lên tám tuổi ông mới có dịp về thăm nhà, thăm con. Trong giây phút gặp con, ông Sáu hồi hộp, xúc động. Xuồng chưa cập bến, ông đã “nhảy thót lên”, bước vội vàng những bước dài và kêu to tên con. Bé Thu – con ông không nhận ra cha vì vết thẹo trên mặt làm ông không giống với người cha trong bức ảnh mà em biết. Đáp lại những hành động yêu thương của ông Sáu, bé Thu giật mình, ngơ ngác, vụt chạy, kêu thét gọi má khiến ông Sáu hụt hẫng và đau đớn. Trong ba ngày ở nhà, ông Sáu không đi đâu xa, lúc nào cũng vỗ về con, ông mong được nghe tiếng “ba” nhưng bé Thu cứ xa lánh, lạnh lùng và kiên quyết không gọi ba trong mọi tình huống. Sau khi bị ba đánh, bé Thu chạy sang nhà bà ngoại và được bà giải thích về vết thẹo làm thay đổi khuôn mặt ông Sáu. Sáng hôm sau, khi chuẩn bị lên đường, bé Thu đã hiểu ra chuyện và gọi ông Sáu là “ba” trong tiếng khóc. Bé Thu ôm chặt lấy cô ba, hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài trên má ba khiến ông Sáu xúc động rơi nước mắt. Bé Thu không cho ba đi và hẹn ba tặng cho em một cây lược.

Khi ông Sáu vào chiến khu, ông ân hận vì đã đánh con. Ông dồn hết tình yêu thương của mình để làm một chiếc lược ngà tặng con. Ông vui sướng, “mặt hớn hở như đứa trẻ được quà” khi kiếm được ngà voi. Ông thận trọng, tỉ mỉ và ông phu để làm ra một chiếc lược có khắc dòng chữ “Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Lúc nào nhớ con ông lại lấy lược ra ngắm rồi mài lên tóc cho cây lược thêm bóng, thêm mượt. Thế nhưng, trong một lần làm nhiệm vụ, ông Sáu đã bị thương nặng. Trước khi nhắm mắt, ông chỉ kịp lấy cây lược đưa cho bác Ba nhờ người bạn gửi về cho con gái của mình.