Mấy năm gần đây, đời sống kinh tế ở nông thôn đã có nhiều thay đổi. Gia đình em đã bớt khó khăn. Bố mẹ em vẫn làm ruộng, cả nhà có năm miệng ăn, ba chị em em vẫn đang đi học.

Bữa com sáng thường vội vội vàng vàng. Cơm vừa xong, mẹ mang quang gánh ra vườn rau, bố vác cuốc ra đồng, ba con cắp sách tới trường. Chỉ có bữa cơm tối của gia đình em mới đông vui. Mẹ đi chợ bán rau đã về. Bố ở nhà làm vườn. Ba chị em em đã đi học về.

Chị Xuân lo nấu nướng. Em chuẩn bị mâm bát. Đũa ăn cơm tuy chỉ là đũa tre, nhưng hôm nào chị Xuân cũng nhắc em phải lau thật sạch, thật cẩn thận từng đôi, không được làm qua loa.

Chiếc chiếu cũ đã được trải ra trên thềm nhà láng xi măng bóng nhẵn. Mâm, bát đũa đã

đặt lên. Một nồi cơm đầy, cơm gạo quê giống lúa mới dẻo thơm, toả khói. Chị Xuân, bếp trưởng bày đĩa rau xào lên mâm, một đĩa rau thật to, thật đây.

Rau cải vườn nhà, rau tươi, rau ngon, rau sạch, tha hồ ăn. Trên mâm còn có một đĩa cá kho và một bát canh rau ngót. Đĩa cà muối mặn thì không bữa nào vắng mặt trên chiếc mâm nhôm. Hôm nào mẹ bán được nhiều rau, thì hôm ấy có đĩa thịt khiêm tốn, nhưng bữa cơm chiều nay không có.

Năm bát cơm đầy toả khói nghi ngút. Bố em bảo: “Ăn chắc, mặc bền. Cơm phải xới thật đầy!”. Bố và mẹ nói đủ thứ chuyện. Em Hoa xin mẹ tiền nộp học phí. Chị Xuân xin ý kiến bố mẹ về việc chọn trường nộp đơn thi Cao đẳng. Ăn xong, em đứng dậy mang ấm nước vối ra.

Bữa cơm thường của nhà em như thế đó. Bình dị thôi, chưa có nhiều thịt cá nhưng ấm cúng và vui.

Thời gian trôi qua nhanh quá! Mới hôm nào em được bố mẹ cho về quê ở Ninh Bình ăn Tết cùng ông bà và họ hàng bên nội, thế mà hôm nay đã là ngày cuối cùng của năm Quý Tị.

Bố mẹ em chuẩn bị rất đầy đủ vì đây là lần đầu tiên ông bà nội ra Thủ đô ăn Tết cùng con cháu. Không khí Tết tràn ngập trong căn nhà nhỏ. Phòng khách được trang hoàng đẹp đẽ. Trên bàn thờ bày bộ lư đồng sáng choang. Mùi nhang trầm thơm ngát. Đèn, nến, rượu, trà, bánh chung, mứt, hoa quả… được ông em sắp xếp thật trang trọng. Cây đào bích khá lớn đặt trên chiếc đôn sứ cạnh bộ sa lông đang nở những bông hoa tươi thắm chào đón xuân về.

Bữa cơm tất niên chiều ba mươi Tết là một bữa cơm đặc biệt. Từ sáng sớm, bà và mẹ đã đi chợ Đồng Xuân mua sắm những thứ cần thiết để nấu cỗ. Mẹ em là “bếp trưởng” phụ trách các món chính. Còn bà nội và chị Hà cùng với em làm “phụ bếp”. Mấy mẹ con, bà cháu vừa làm vừa trò chuyện thật vui. Em tranh thủ học cách tỉa rau củ thành những bông hoa, những con vật ngộ nghĩnh, xinh xinh để trang trí cho các món ăn thêm hấp dẫn.

Thức ăn đã nấu xong, bà nội đích thân sắp mâm cỗ cúng. Đỡ mâm cỗ từ tay bà, bố em đặt trước bàn thờ để ông nội thắp nhang khấn vái tổ tiên về sum họp cùng con cháu trong ba ngày Tết.

Sau mấy tuần nhang, mâm cỗ được bưng xuống để con cháu hưởng lộc của tổ tiên. Thức ăn được dọn ra bàn: bánh chưng xanh, xôi gấc đỏ, thịt gà luộc vàng ươm, bát canh măng khô hầm chân giò màu nâu sẫm đặt bên cạnh đĩa xào gồm thịt bò, cà rốt, khoai tây, nấm hương, mộc nhĩ… Rồi giò lụa, giò thủ, nem rán… món nào cũng ngon lành và vô cùng hấp dẫn.
Bố em rót rượu kính mời ông bà. Mọi người nâng cốc chúc mừng ngày vui, ba thế hệ quây quần bên mâm cơm ngày Tết. Trong bữa ăn, những câu chuyện về quê hương được ông bà, cha mẹ kể cho con cháu nghe. Quay sang em, ông bảo:

–    Cháu Đức này! Dù sinh ra và lớn lên ở Hà Nội nhưng cháu phải luôn luôn nhớ rằng cháu cũng có một quê hương. Ở đó có mồ mả tổ tiên, có ngôi nhà của ông bà, nơi bố cháu đã sinh ra và lớn lên. Sau này trưởng thành, dù đi đâu về đâu cũng đừng quên quê hương cháu nhé!

Rồi ông đọc cho cả nhà nghe hai câu thơ:

Cây có cội mới nảy cành xanh lá,
Nước có nguồn mới bể rộng sông sâu.